Θεωρίες και Άκρα

του Αριστείδη Χατζή

Τα Νέα
17 Απριλίου 2014

Κατά τη διάρκεια της κρίσης χύθηκε πολύ μελάνι για ανοησίες. Από τους ψεκασμούς και τις διάφορες θεωρίες συνωμοσίας μέχρι την ακατάσχετη πολυλογία και εσχατολογία που δημιουργούσε περισσότερο θόρυβο παρά διάλογο.

Μία από τις ανόητες θεωρίες, που ευτυχώς μας άφησε χρόνους αυτές τις ημέρες, είναι και η θεωρία των δύο άκρων. Η θεωρία αυτή ήταν βλακώδης, όχι βέβαια γιατί δεν υπάρχουν τα δύο άκρα. Όσο θα υπάρχει ένα ισχυρό ναζιστικό κόμμα στην Ελλάδα και όσο θα δραστηριοποιούνται αριστερές τρομοκρατικές οργανώσεις μικρού και μεγάλου βεληνεκούς μπορεί κανείς κάλλιστα να μιλά για δύο άκρα. Είναι τα άκρα της βίας.

Όμως η «θεωρία των δύο άκρων» είναι κάτι άλλο. Σύμφωνα μ’ αυτήν το ένα άκρο βέβαια είναι η Χρυσή Αυγή. Το άλλο όμως είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάποιες εκδοχές ακόμα και το ΚΚΕ. Δεν χρειάζεται βέβαια να εξηγήσω γιατί είναι θηριώδης ανοησία να συγκρίνεται το ΚΚΕ με τη Χρυσή Αυγή χρησιμοποιώντας το επιχείρημα του σταλινισμού. Όσοι κάνουν αυτό το λάθος έχουν μείνει ακόμα στο 1949 ή πάντως δεν φαίνεται να έχουν ξεπεράσει το 1974. Ανεξάρτητα των επίσημων πολιτικών θέσεων του ΚΚΕ, δεν μπορεί κανείς να μη διακρίνει τη σιωπηρή μεν αλλά ηχηρή από πολλές απόψεις αποδοχή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Η απόσταση της ρητορικής από τη συμπεριφορά του κόμματος είναι τόση που μόνο ένας κακόπιστος (και ταυτόχρονα ανόητος) θα το τοποθετούσε μαζί με τη Χρυσή Αυγή. Ο τρόπος που το ΚΚΕ διαχειρίστηκε πολιτικά την κρίση είναι ενδεικτικός. Η σωφροσύνη του μάλιστα του στοίχισε (και συνεχίζει να του στοιχίζει) πολύ ακριβά.

Αλλά πάμε στον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί αυτός είναι ο πραγματικός στόχος αυτής της θεωρίας. Η σκοπιμότητα ήταν βέβαια να πληγεί καθώς επιχειρεί να μετατραπεί σε κόμμα εξουσίας. Ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε ό,τι μπορούσε για να δικαιώσει αυτήν τη θεωρία. Από τη μια δεν φαίνεται να είναι καθόλου επιλεκτικός στα στελέχη του. Ανάμεσά τους υπάρχει μεγάλος αριθμός ανθρώπων που δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση με τη φιλελεύθερη κοινοβουλευτική δημοκρατία ευρωπαϊκού τύπου. Είναι περιθωριακοί, είναι ακίνδυνοι αλλά είναι φωνακλάδες. Ο θόρυβος που προκαλούν κάνει πολύ κακό στον ΣΥΡΙΖΑ και αυτό το καταλαβαίνουν πλέον ακόμα και όσοι υποτιμούσαν το πρόβλημα. Από την άλλη, η συμπεριφορά πολλών στελεχών του απέναντι στο πραγματικό άκρο, τους τρομοκράτες, είναι απαράδεκτα αμφίσημη. Όχι βέβαια γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ έχει οποιαδήποτε σχέση με την τρομοκρατία αλλά γιατί πολλοί οπαδοί του κόμματος την αντιμετωπίζουν με αισθήματα συμπάθειας - και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει να τους αποξενώσει.

Ό,τι και να πει κανείς για τα πολιτικά αλλά και τα στρατηγικά λάθη του ΣΥΡΙΖΑ (κι εγώ έχω να πω πάρα πολλά!) δεν μπορεί να μην αναφωνήσει «αιδώς Αργείοι» σ’ αυτούς που πρωταγωνίστησαν στη στοχοποίησή του με όπλο τη θεωρία των δύο άκρων. Διότι αντί να στοχεύσουν στην απαράδεκτη και καταστροφική οικονομική πολιτική που προτείνει, προσπάθησαν να τον παρουσιάσουν ως λεοντή για το αριστερό άκρο. Το αστείο είναι ότι τελικά αποδεικνύεται ότι οι ίδιοι ήταν πολύ περισσότερο «άκρο» από το υποτιθέμενο «άλλο άκρο».

Όλες οι πρόσφατες αποκαλύψεις για τις υπόγειες διαδρομές ΝΔ και Χρυσής Αυγής τι άλλο φανερώνει; Εδώ δεν μιλάμε για 2-3 απίθανους τύπους που εξελέγησαν τυχαία και λένε μπαρούφες στη Βουλή αλλά για τον γενικό γραμματέα της Κυβέρνησης. Ακόμα και το σήριαλ με το ευρωψηφοδέλτιο της ΝΔ είναι αποκαλυπτικό. Για να μην αναφέρουμε την ανατριχιαστική θεσμικά πρόταση δημοψηφίσματος για το τζαμί.

Πώς τα κατάφεραν έτσι τα κόμματα του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Λεωνίδα Κύρκου, τα δύο κατεξοχήν ευρωπαϊκά κόμματα της Μεταπολίτευσης; Δεν είναι όμως ώρα για δακρύβρεχτες αναδρομές. Έχουν και τα δύο τώρα μια ιστορική ευκαιρία (και οι ηγεσίες τους φαίνεται να το αντιλαμβάνονται). Η ΝΔ είναι ιδιαίτερα τυχερή γιατί οι φασίστες, οι ψεκασμένοι και η λαϊκή ακραία συντηρητική δεξιά αναζητούν αλλού την τύχη τους. Ας τους κουνήσει το μαντήλι οριστικά κι ας μετεξελιχθεί επιτέλους σε σοβαρό ευρωπαϊκό φιλελεύθερο συντηρητικό κόμμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι ο δρόμος για την εξουσία περνάει από την Κεντροαριστερά. Ας μετεξελιχθεί επιτέλους σε ένα πραγματικά προοδευτικό σοσιαλιστικό κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Ας πετάξουν από πάνω τους τα άκρα και όλες τις θεωρίες που τα συνοδεύουν.

* Ο Αριστείδης Χατζής είναι αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Εδώ θα βρείτε το άρθρο (όπως δημοσιεύθηκε στα Νέα)

Εδώ θα βρείτε το άρθρο στην ιστοσελίδα των Νέων