Το χρέος είναι αποτέλεσμα και όχι αιτία

του Δημήτρη Τσιόδρα

Ελευθεροτυπία
9 Οκτωβρίου 2011

Ο χρόνος τελείωσε και είναι θέμα κάποιων εβδομάδων για να μάθουμε τη λύση που θα επιλεγεί από την Ε.Ε. για το ελληνικό χρέος.

Γερμανία και Γαλλία, βλέποντας ότι το σχέδιο που είχαν ναυάγησε και τα πράγματα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο, κάνουν στροφή και, αντί για συνεχή δάνεια στην Ελλάδα, αποφασίζουν να στηρίξουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες, ώστε να μπορούν να αντέξουν μια ελληνική χρεοκοπία. Επίσης με την αύξηση των κεφαλαίων του προσωρινού μηχανισμού, EFSF, θα επιχειρηθεί να σταματήσει η μετάδοση της κρίσης σε άλλες χώρες. Οσο για το ύψος του ελληνικού χρέους, θα επιχειρηθεί κάποιο είδος «κουρέματος». Στο εξής, όμως, τα ελλείμματα του προϋπολογισμού δεν θα καλύπτονται με νέα δάνεια, οι αγορές δεν πρόκειται να μας δανείζουν, οπότε πρέπει να ζούμε με αυτά που βγάζουμε. Την ιδια στιγμή, η απόσταση από τις άλλες χώρες θα μεγαλώνει.

Το δημόσιο χρέος είναι αποτέλεσμα. Το πραγματικό πρόβλημα είναι η αναχρονιστική και αντιπαραγωγική δομή της ελληνικής οικονομίας. Γι' αυτό όσοι μιλούν μόνο για το πόσα οφείλει η Ελλάδα και παραβλέπουν τους άλλους παράγοντες που καθορίζουν την οικονομία, δεν απαντούν στο πώς θα αντιμετωπιστεί η ρίζα του προβλήματος. Το ύψος του χρέους από μόνο του ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν αρκεί για να δείξει αν μια χώρα θα χρεοκοπήσει. Μπορεί ένα κράτος να δανείζεται για να δημιουργήσει υποδομές, να βελτιώσει το εκπαιδευτικό του σύστημα, να εκσυγχρονίσει τη δημόσια διοίκηση, να επενδύσει σε σύγχρονες τεχνολογίες, ώστε η οικονομία του να παράγει προϊόντα και υπηρεσίες που θα έχουν ζήτηση στις διεθνείς αγορές. Εχει υψηλό χρέος σήμερα, λοιπόν, όμως με τις επενδύσεις που έχει κάνει, το ΑΕΠ του αυξάνεται σημαντικά, έχει πλεονάσματα και το χρέος του μειώνεται. Το Βέλγιο είχε χρέος ύψους 133% του ΑΕΠ του το 1993. Το 2007 είχε κατορθώσει να το μειώσει στο 84% δίχως κανένα «κούρεμα» και δίχως πακέτα βοήθειας. Στη διάρκεια της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, το χρέος ανέβηκε το 2010 στο 97%, αλλά, παρότι βρίσκεται για περισσότερο από ένα χρόνο δίχως κυβέρνηση, δεν έχει απολύτως κανένα πρόβλημα δανεισμού.

Περισσότερα