Με τα μάτια των άλλων

του Αριστείδης Χατζή*

Τα Νέα
4 Μαρτίου 2015

Το τελευταίο διάστημα, πριν και μετά τις εκλογές, είχα την ευκαιρία να συζητήσω το ελληνικό πρόβλημα με μεγάλο αριθμό ξένων δημοσιογράφων και αναλυτών. Οι συναντήσεις μας έχουν κυρίως σκοπό να αντλήσουν αυτοί από μένα πληροφορίες, απόψεις και απαντήσεις για τα ρεπορτάζ και τις αναλύσεις τους, αλλά γρήγορα καταλήγουν σε πραγματική συζήτηση. Καθώς έχουν γνήσιες απορίες, ακόμα και όσοι φαίνονται να γνωρίζουν καλά την Ελλάδα, εγκαταλείπουν σύντομα την έτοιμη εκ των προτέρων λίστα ερωτήσεων και προσπαθούν να καταλάβουν.

Τα ερωτήματά τους είναι γνήσια, δεν είναι ρητορικά. Θα προσπαθήσω να τα συμπυκνώσω και να τα αναδιατυπώσω όσο πιο πιστά μπορώ για δύο λόγους: δίνουν μια ιδέα για το πώς μας βλέπουν, αλλά ταυτόχρονα βοηθούν να δούμε τον εαυτό μας με τα μάτια των άλλων.

1. Γιατί η Ελλάδα ακολούθησε για πέντε χρόνια ένα τόσο σκληρό και σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικό πρόγραμμα λιτότητας; Δεν καταλάβαιναν οι κυβερνήσεις ότι οι οριζόντιες (χωρίς διάκριση) περικοπές και οι τρομακτικές αυξήσεις των φόρων θα στραγγάλιζαν την οικονομία; Γιατί συνέχιζαν να εφαρμόζουν ένα μίγμα πολιτικής που είχε αποκλειστικό στόχο την προσωρινή επίτευξη ενός μη βιώσιμου πλεονάσματος;

2. Γιατί οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται τη σημασία των πραγματικών μεταρρυθμίσεων και του ανοίγματος των αγορών όταν είναι πασιφανές ότι δεν υπάρχει άλλη οδός για την οικονομική ανάπτυξη; Γιατί συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να υπηρετούν με διάφορους τρόπους την ολιγαρχία, τα καρτέλ, τις ισχυρές επαγγελματικές οργανώσεις και τα συνδικάτα του δημοσίου; Γιατί είναι τόσο αδιάφορες για τους πάνω από ένα 1 εκατ. ανέργους του ιδιωτικού τομέα, ενώ δεν τολμούν να κάνουν απολύσεις στο δημόσιο τομέα;

3. Γιατί μια αριστερή κυβέρνηση επιλέγει να συνεργαστεί με ένα κόμμα της λαϊκιστικής δεξιάς και επιλέγει δεξιό πρόεδρο; Γιατί όχι μόνο συνεχίζει να προστατεύει το πελατειακό κράτος που δημιούργησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά επιπλέον το καλύπτει και ιδεολογικά; Γιατί, ενώ εξελέγη με ψήφους κυρίως νέων ανθρώπων, όχι μόνο αποφεύγει τις μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν σε οικονομική ανάπτυξη και σταθερή μείωση της ανεργίας, αλλά ταυτόχρονα προαναγγέλλει μέτρα που θα την αυξήσουν και θα εντείνουν τους ρυθμούς φυγής εγκεφάλων;

4. Γιατί η Ελλάδα που θέλει τόσο να παραμείνει μέρος της Ευρώπης δεν θέλει να κάνει ό,τι χρειάζεται για να αποκτήσει τους θεσμούς μιας γνήσια Ευρωπαϊκής χώρας;

* Ο Αριστείδης Χατζής είναι αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Εδώ θα βρείτε το άρθρο σε PDF (όπως δημοσιεύθηκε στα Νέα)

Εδώ θα βρείτε το άρθρο στην ιστοσελίδα των Νέων (κλειδωμένο - μόνο για συνδρομητές

Εδώ και εδώ θα βρείτε δύο σχετικά άρθρα μου