Καθημερινή
29 Ιανουαρίου 2012
Υπάρχει μεγάλη συζήτηση σ’ ολόκληρο τον κόσμο για την ανάγκη ανάστασης του κεϊνσιανισμού. Το γράφει ο Πολ Κρούγκμαν, το υποστηρίζει ο Τζόζεφ Στίγκλιτς, το παίζουν διαρκώς και στα δικά μας κανάλια. Με μια διαφορά: οι πρώτοι (αφού εξαιρέσουν ρητώς και κατηγορηματικώς την Ελλάδα από την πρότασή τους) βλέπουν ότι πρέπει να πέσουν λεφτά στην αγορά, ώστε να κινητοποιηθούν οι παραγωγικοί πόροι και να αναθερμανθούν οι οικονομίες. Οι δεύτεροι υποστηρίζουν ότι πρέπει να πέσουν λεφτά στην αγορά και... βλέπουμε. Γι’ αυτό και η εγχώρια συζήτηση δεν προχωρεί καθόλου στην παραγωγική αναδιάρθρωση της χώρας· τι θα κάνουμε –βρε αδελφέ!– στον παγκόσμιο καταμερισμό της εργασίας, αφού «πέσουν τα λεφτά στην αγορά». Το μόνιμο θέμα –και το μόνο γιατρικό που προτείνουν για την οικονομία– είναι «να πέσουν λεφτά στην αγορά». Λες και έχουμε λεφτά, ή όταν τα είχαμε (δανεικά) δεν έπεσαν στην ελληνική αγορά αλλά στην Μπουρκίνα Φάσο.
Το πρόβλημα με τις κεϊνσιανές πολιτικές είναι ότι φτιάχτηκαν για άλλες εποχές, με διαφορετικά προβλήματα και σίγουρα όχι τα σημερινά ελληνικά οικονομικά προβλήματα. Η κρατική παρέμβαση στην οικονομία για την ενίσχυση της ζήτησης προϋποθέτει κάτι που η Ελλάδα δεν έχει: πλεονάζουσα προσφορά εγχωρίως παραγόμενων προϊόντων. Η ενίσχυση της ζήτησης χωρίς προηγούμενη παραγωγή είναι μια τρύπα στον ωκεανό της παγκόσμιας οικονομίας. Η ζήτηση που δημιουργείται αναγκαστικά θα καλυφθεί από εργοστάσια του εξωτερικού.
Κάπως έτσι έληξε άδοξα και το κεϊνσιανό πείραμα της μεταπολίτευσης. Τα χρήματα των κοινοτικών πλαισίων στήριξης και του εξωτερικού δανεισμού που σκόρπισαν στην ελληνική οικονομία δεν έγιναν σπινθήρας για ανάπτυξη, αλλά για μαζικές εισαγωγές. Με αυτά τα χρήματα δημιουργήθηκε το τεράστιο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, που μόνο το 2009 είχε φτάσει το 15% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Ναι μεν το βιοτικό επίπεδο ανέβαινε και οι Ελληνες μπορούσαν να αγοράσουν περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες με τους μισθούς τους, αλλά αυτός δεν ήταν βιώσιμος κεϊνσιανισμός και πολύ περισσότερο δεν ήταν πολλαπλασιαστικός.
Το πρόβλημα που έχουμε εμείς με όλες σχεδόν τις οικονομίες του υπόλοιπου πλανήτη το έχουν και οι δυτικές οικονομίες σε σχέση με τις αναδυόμενες οικονομίες. Μεγάλο μέρος από τις κεϊνσιανές πολιτικές που ακολουθούν γίνεται ζήτηση για τα εργοστάσια της Κίνας, της Ινδίας κ.ά. Φυσικά δεν έχουν το δικό μας πρόβλημα του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (έχουν εξαγωγές εξειδικευμένων προϊόντων και υπηρεσιών) αλλά κι αυτό είναι βραχυπρόθεσμο.
Περισσότερα
No comments:
Post a Comment