Ευρώ: ένα νόμισµα χωρίς κράτος

του Γιάννη Στουρνάρα

Το Βήμα
31 Δεκεμβρίου 2011

Η χρηµατοπιστωτική κρίση και η κρίση δηµοσίου χρέους της ευρωζώνης οφείλονται στο βασικό πρόβληµα της αρχιτεκτονικής της. ∆ηλαδή ότι αποτελεί « ένα νόµισµα χωρίς κράτος », χωρίς ενιαία πολιτική δηµοσίου χρέους, χωρίς έναν «ύστατο δανειστή» σε περίπτωση ανάγκης όπως η σηµερινή, χωρίς έναν δηµοσιονοµικό πυλώνα ισοβαρή µε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Αυτή η ασυµµετρία δεν δηµιουργούσε προβλήµατα όσο οι χρηµατοπιστωτικές αγορές χρηµατοδοτούσαν τα ελλείµµατα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών των µελών της ευρωζώνης, σήµερα όµως εξελίσσεται σε παράγοντα αποσταθεροποίησής της. H Ελλάδα ήταν απλώς η αφορµή της κρίσης, όχι η αιτία. Τέσσερις αρχές απαιτούνται να υιοθετηθούν για την αποκατάσταση της ισορροπίας.

1. Η λειτουργία της ΕΚΤ ως ύστατου δανειστή. Με τις συνθήκες που επικρατούν σήµερα, αυτή η λειτουργία δεν θέτει σε κίνδυνο τον στόχο του χαµηλού πληθωρισµού.

2. Η έκδοση ευρωοµολόγου. Ουδείς έγκυρος οικονοµολόγος σήµερα πιστεύει ότι το ευρώ θα επιβιώσει χωρίς ευρωοµόλογο. Οµως η γερµανική κυβέρνηση έχει αυτοπαγιδευθεί στην αρχική ρητορική της και δεν θέλει ούτε να αναφέρει τη λέξη αυτή. Επειδή όµως οι χρηµατοπιστωτικές αγορές δεν αποδέχονται πλέον ηµιτελείς λύσεις και είναι αρκετά πιθανόν να δοκιµάσουν σύντοµα τις αντοχές µιας µεγάλης περιφερειακής χώρας της ευρωζώνης, το ευρωοµόλογο είναι sine qua non για την επιβίωση του ευρώ.

3. Η σταδιακή δηµοσιονοµική (και πολιτική) ενοποίηση, µε τροποποίηση των συνθηκών και τη δηµιουργία ενός υπουργείου Οικονοµικών της ευρωζώνης.

Περισσότερα