Στρατηγική ανάπτυξης για την Ελλάδα

του Timothy Garton Ash

Το Βήμα
26 Φεβρουαρίου 2012

Ας είμαστε ειλικρινείς: αν αυτή η ευρωζώνη δεν υπήρχε, κανείς δεν θα την εφεύρισκε σήμερα. Η λέξη-κλειδί είναι το «αυτή». Μια μικρότερη ευρωζώνη με πιο συμβατές, κυρίως βορειοευρωπαϊκές οικονομίες - μια «βορειοζώνη» -, θα είχε αντιμετωπίσει, παρά τα «σχεδιαστικά λάθη» του Μάαστριχτ, την κρίση του δυτικού καπιταλισμού που ξέσπασε το 2008. Εναλλακτικά, μια ευρωζώνη του σημερινού μεγέθους θα μπορούσε να είχε ακολουθήσει μια πολιτική ένωση, εφόσον και όταν αυτό θα αποδεικνυόταν δυνατό.

Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε έναν βαθμό σύμπνοιας ανάμεσα σε Γερμανούς και Ελληνες αντίστοιχο με εκείνον ανάμεσα στους κατοίκους της Νέας Αγγλίας και της Αλαμπάμα στις ΗΠΑ. Παραμένουν πολύ διαφορετικοί, δέχονται όμως τη μεγάλης κλίμακας αναδιανομή των χρημάτων των φορολογουμένων, είναι έτοιμοι και ικανοί να μετακομίσουν και να εργαστούν είτε στο ένα μέρος είτε στο άλλο, ενώ μοιράζονται νομοθεσία, προϋπολογισμό, μέσα ενημέρωσης και δημόσια σφαίρα.

Αυτό επιμένουν ότι κατόρθωσαν οι ηγέτες της ευρωζώνης την περασμένη εβδομάδα. Οι προσπάθειές τους πρέπει να αναγνωριστούν. Εργάστηκαν σκληρά για να τετραγωνίσουν πολλούς κύκλους. Είναι εύκολο να ασκούμε κριτική απ' έξω. Δεν το κατόρθωσαν όμως ακόμη.

Προς το παρόν η πλειονότητα των Ελλήνων επιθυμεί να παραμείνει στο ευρώ. Αλλά δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι ο λαός της Ελλάδας θα συνεχίσει να δέχεται επί χρόνια τις ακραίες θυσίες που απαιτούνται από αυτόν μόνο και μόνο με το επιχείρημα ότι «η αποχώρηση από το ευρώ θα ήταν χειρότερη». Οι προσωπικές ιστορίες των Ελλήνων ήδη σπαράζουν την καρδιά. Ο δημοσιογράφος, ο δάσκαλος, ο δημόσιος υπάλληλος στην ουρά για συσσίτιο. Οι φοιτητές μιας «χαμένης γενιάς» έχουν εγκαταλείψει τη χώρα ή πρόκειται να το κάνουν. Η ανεργία στο 21% και με αυξητική πορεία. Λουκέτο σε 150.000 επιχειρήσεις. Ο κατώτατος μισθός κομμένος κατά το ένα πέμπτο και πλέον. Χιλιάδες κοιμούνται στους δρόμους. Αστεγοι το βράδυ, διαδηλωτές τη μέρα. Ο ογδοντάρης Μίκης Θεοδωράκης - αγαπημένος των γερμανών τουριστών - κάλεσε σε «εξέγερση». Και η κυβέρνηση οφείλει να εφαρμόσει ένα ακόμη πακέτο λιτότητας την ερχόμενη εβδομάδα προκειμένου να πάρει τα 130 δισ. ευρώ της διάσωσης.

Περισσότερα