Καθημερινή
4 Μαΐου 2013
Η πρόσφατη έρευνα γνώμης που κατέδειξε πως περίπου το ένα τρίτο της ελληνικής κοινωνίας αντιμετωπίζει θετικά τη δικτατορία του 1967, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. Πολλοί ξαφνιάστηκαν αρνητικά από τα ευρήματα και επιχείρησαν να αποδώσουν το γεγονός σε μεθοδολογικές ατέλειες της έρευνας. Δυστυχώς όμως, δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρήσουμε πως επρόκειτο για λάθος. Εξάλλου, ήδη, από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 είχαν εμφανιστεί σημάδια νοσταλγίας ενός αυταρχικού παρελθόντος, που δεν έπρεπε να περάσουν απαρατήρητα. Αρκετοί συμπατριώτες μας, πολύ περισσότεροι απ’ όσους εξέφραζαν τα ασήμαντα τότε εκλογικά ποσοστά των κομμάτων της άκρας και μεταχουντικής Δεξιάς, έδειχναν να έχουν θετική στάση έναντι της δικτατορίας. Η δημοκρατία είχε αρχίσει να τους κουράζει. Οι προσδοκίες τους από αυτήν έμοιαζαν να έχουν διαψευστεί.
Το φαινόμενο δεν είναι στενά ελληνικό. Χαρακτηρίζει πολλές κοινωνίες μετάβασης, ιδιαίτερα αυτές στις οποίες η οικονομική ανάπτυξη, ο πολιτικός εκσυγχρονισμός και το κράτος δικαίου δεν συνοδεύουν τον άρτι αφιχθέντα εκδημοκρατισμό. Σε αυτές τις κοινωνίες η δημοκρατία γίνεται πολλές φορές αντιληπτή ως αναρχία ή μαφιοκρατία.
Σε αρκετές πρώην κομμουνιστικές χώρες, για παράδειγμα, ένα τμήμα της κοινωνίας αναπολεί τον κομμουνιστικό ολοκληρωτισμό. Στην πραγματικότητα, αναπολεί μερικές από τις πτυχές του, τις οποίες μάλιστα ωραιοποιεί με τα χρόνια. Καθώς οι πολίτες περίμεναν πως η πτώση του κομμουνισμού θα σήμαινε τη ριζική αναβάθμιση της ζωής τους, η διάψευση των προσδοκιών τους, που συνοδεύεται μάλιστα από οικονομικές και πολιτικές κρίσεις καθώς και εκτεταμένη διαφθορά στο κεντρικό πολιτικό επίπεδο, δημιουργεί τις συνθήκες ώστε αρκετοί, συνήθως οι γηραιότεροι ή οι οικονομικά ευάλωτοι, να αρχίσουν να νοσταλγούν το αυταρχικό παρελθόν.
Περισσότερα
No comments:
Post a Comment