Καθημερινή
19 Ιουνίου 2011
Ο καθένας μπορεί να θυμώσει· είναι εύκολο. Αλλά να θυμώσεις με τον σωστό άνθρωπο, στον σωστό βαθμό, για τον σωστό λόγο, τη σωστή στιγμή και με τον σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο.
Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, 1109α26-29
Το πλήθος είναι πολύχρωμο, αντιφατικό, ετερόκλητο. Η ατμόσφαιρα «καρναβαλική»: στον προβλέψιμα αποστειρωμένο λόγο της Βουλής αντιπαρατίθεται «διαλογικά» η άναρθρη κραυγή, το αποδοκιμαστικό σφύριγμα, το αγενές «ουστ», το γηπεδικό χυδαιολόγημα, η απαξιωτική μούντζα. Αυτή και μόνο η χειρονομία δείχνει το μέγεθος της θεσμικής απαξίωσης που επήλθε στη χώρα: την υψωμένη γροθιά άλλων εποχών διαδέχθηκε η παλινδρομικά κινούμενη παλάμη!
Το πλήθος εκφράζει κυρίως τα αισθήματά του, ιδιαίτερα την οργή του. Αυτό που ενώνει τους «Αγανακτισμένους» δεν είναι τόσο μια πολιτική πλατφόρμα όσο ένα συναίσθημα - θυμός. Συλλογικός θυμός για την κατάντια της χώρας, ατομική οργή για τον βίο που γίνεται αβίωτος. Το σύνθημα που περισσότερο απ’ όλα ηλεκτρίζει τα πλήθη είναι «κλέφτες, κλέφτες». Το φωνάζουν με ένταση και θυμό, μουντζώνοντας παθιασμένα το κοινοβούλιο. Μερικοί αρθρογράφοι όχι μόνο χλευάζουν τα συχνά αφελή και ανεπεξέργαστα συνθήματα του πλήθους, αλλά τα απαξιώνουν ηθικά. Οι «Αγανακτισμένοι» εγκαλούνται για αδιαφορία, ακόμα και συμμετοχή στις ιδιοτελείς και φαύλες πρακτικές που βαθμιαία οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Ο αναπόφευκτος κ. Πάγκαλος χλεύασε, ως συνήθως, τους «Αγανακτισμένους» ότι επιδίδονται σε «ανώδυνη και αναποτελεσματική εκτόνωση»! Τόσο καταλαβαίνει...
Οι επικριτές των «Αγανακτισμένων» εμφορούνται από μια ψευδο-ορθολογική νοοτροπία. Δέχονται σιωπηρά ότι, πρώτον, μόνον ηθικά άμεμπτοι άνθρωποι μπορούν να διαμαρτύρονται, και δεύτερον, ότι τα άτομα είναι a priori θεματοφύλακες του κοινού καλού. Και οι δύο παραδοχές είναι απλοϊκές: ελαύνονται από μια αφελώς κανονιστική προδιάθεση και μια απλοϊκή ανθρωπολογία.
Περισσότερα
No comments:
Post a Comment