Μην πυροβολείτε τον πιανίστα

των Andreas Schwab και Μαργαρίτη Σχοινά

Καθημερινή
29 Ιανουαρίου 2012

Μας απασχολεί και μας ανησυχεί η αυξανόμενη τάση του λαϊκισμού στην Ευρώπη. Οσο διαρκεί η οικονομική κρίση, πληθαίνουν τα φαινόμενα συνωμοσιολογίας και ενισχύονται οι φωνές άκριτης επίρριψης ευθυνών επί δικαίων και αδίκων. Ακραίες φωνές επιχειρούν να κλονίσουν δημοκρατικές και κοινωνικές κατακτήσεις δεκαετιών και συχνά εξαναγκάζουν ακόμα και μετριοπαθείς πολιτικούς σε υιοθέτηση κραυγαλέων θέσεων που ενισχύουν παραπέρα τα λαϊκιστικά φαινόμενα.

Το πιο ανησυχητικό ίσως σύμπτωμα αυτής της πρόσφατης επιδημίας λαϊκισμού είναι η προσπάθεια να μεταφερθεί στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Μέσα από μια σειρά από υπεραπλουστεύσεις, επιχειρείται να παρουσιασθεί η Ε.Ε. και τα θεσμικά της όργανα ως η αιτία του κακού: στη βόρεια Ευρώπη ως ο ένοχος για τη μαζική μεταβίβαση πόρων προς την περιφέρεια, στον Νότο ως ο αστυνόμος της λιτότητας. Εξίσου ανησυχητική είναι η απουσία απάντησης σε αυτά τα επιχειρήματα και η ευκολία με την οποία οι κραυγές αντικαθιστούν τα επιχειρήματα στον δημόσιο διάλογο.

Γνωρίζουμε όλοι ότι βασικά χαρακτηριστικά του αρχικού οικοδομήματος της Ευρωζώνης είχαν σχεδιαστεί πλημμελώς και δεν άντεξαν το βάρος της κρίσης. Ξέρουμε επίσης ότι οι κανόνες του παιχνιδιού δεν τηρήθηκαν και ότι τα περισσότερα κράτη-μέλη δεν σεβάστηκαν τις δεσμεύσεις που τα ίδια ανέλαβαν. Η Κομισιόν προσπάθησε να επιβάλει την τήρηση των υπεσχημένων, αλλά δεν είχε τις κυρωτικές αρμοδιότητες που θα μπορούσε να εφαρμόσει αυτόματα.

Είναι όμως δυνατόν αυτές οι διαπιστώσεις να οδηγήσουν σε απαξία συνολικά το πρωτοφανές εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που μετέτρεψε σε λιγότερο από εξήντα χρόνια μια κατεστραμμένη ήπειρο στον πλουσιότερο συνασπισμό ισότιμων εταίρων στον κόσμο;

Αισθανόμαστε σήμερα την ευθύνη να εξηγήσουμε ότι η απάντηση στην κρίση δίνεται συντεταγμένα και ευρωπαϊκά.

Περισσότερα