Monday, April 30, 2012

Greek Elections 2012: A Practical Guide

by Matina Stevis

Wall Street Journal
April 30, 2012

A key part of following an election is knowing the rules. Here’s our guide to following the Greek elections. Times are in GMT and parts of this post are taken from the official Greek Interior Ministry circular.

Key dates and times

The election will take place on Sunday, May 6. Polls open at 5 a.m. GMT and close at 5 p.m. GMT. The so-called exit polls, i.e. estimates of the vote outcome based on a random sample of voters collected as they exit the polling stations, are released immediately after 5 p.m.

Votes start being counted as polls close, but the process normally goes on until the early hours of the next morning. Due to the fragmentation of the popular vote in these elections, results in some areas could be too close to call, warranting waiting for final results to come in from the Interior Ministry.

Parties

Thirty-two political parties are competing in these elections. The most recent polls suggest that eight to 10 parties will elect deputies in the 300-seat Greek parliament. In the past, a five-party parliament has been the norm. The latest polls show that the conservative New Democracy party will likely get the most votes.

More

Και όμως έχουμε επιλογή!

του Πάνου Καζάκου

Τα Νέα

30 Απριλίου 2012

Το αργότερο από το 2009 η ελληνική οικονομία περιήλθε σε μια οικονομική κρίση διαρκείας. Κύρια χαρακτηριστικά της η πτώση του ΑΕΠ κατά περίπου 14% μέσα σε τρία χρόνια (2009-2011), με προοπτική για περαιτέρω μεγάλη πτώση τουλάχιστον το 2012, και η δραματική αύξηση της ανεργίας που το 2012 ξεπέρασε το 20%. Οι προβλέψεις για τα επόμενα δύο-τρία χρόνια δεν είναι ενθαρρυντικές.

Η κρίση χρέους και η ύφεση, σε συνδυασμό με συχνά αντιφατικά μέτρα, είχαν πολλαπλές πολιτικές επιπτώσεις. Μία από αυτές ήταν η πολυδιάσπαση του πολιτικού χώρου. Κάπως συνοπτικά: Συρρικνώθηκε η επιρροή των δύο κομμάτων εξουσίας ΠΑΣΟΚ και ΝΔ εντός και εκτός Βουλής και ιδρύθηκαν νέα κόμματα. Σύμφωνα με τις έρευνες γνώμης, στη νέα Βουλή θα αντιπροσωπεύονται 9 κόμματα, ενώ τα δύο μεγάλα μπορεί να μην καταφέρουν να έχουν μαζί την πλειοψηφία των βουλευτών. Οι πραγματικές διαφοροποιήσεις σε ελληνική πολιτική και κοινωνία είναι πολύ περισσότερες: στις εκλογές θα συμμετάσχουν επισήμως 29 κόμματα, ενώ μερικά από εκείνα που έχουν πιθανότητες εισόδου στη νέα Βουλή αποτελούν συνασπισμούς μικρότερων ομάδων. Επίσης, πολυάριθμες ομάδες κάνουν αισθητή την παρουσία τους στα λεγόμενα social media.

Συχνά η συζήτηση στην Ελλάδα περιστράφηκε γύρω από τη δημοκρατική ποιότητα των εκλογικών συστημάτων που στόχευαν σε μονοκομματικές κυβερνήσεις. Εχει υποστηριχθεί ότι τα εκλογικά συστήματα εκτός της απλής αναλογικής διαστρεβλώνουν τη δημοκρατική διαδικασία μη επιτρέποντας την εκλογή στο Κοινοβούλιο μικρών κομμάτων. Αλλά αυτή η άποψη παρακάμπτει το ερώτημα αν η εμφάνιση πολλών μικρών κομμάτων σημαίνει, ειδικά σε συνθήκες κρίσης, υπέρβαση του πελατειακού-συντεχνιακού συστήματος (της προσοδοθηρίας εν τέλει) ή ενίσχυσή του (της).

Περισσότερα

Μεταρρυθμιστές, τώρα!

του Αρίστου Δοξιάδη

Protagon.gr

30 Απριλίου 2012

Το τέταρτο και τελευταίο άρθρο της σειράς του Αρίστου Δοξιάδη για τις μεταρρυθμίσεις. Τα προηγούμενα είναι εδώ, εδώ και εδώ. Σήμερα, οι προτάσεις για την κάλπη.

«Μα καλά, έγραψες τρία κείμενα για μεταρρυθμίσεις, δέκα μέρες πριν τις εκλογές; Ποιός ενδιαφέρεται για μεταρρυθμίσεις τώρα; Αυτό νομίζεις ότι παίζει την Κυριακή; Εδώ δεν ξέρουμε αν θα έχουμε κυβέρνηση, αν θα φαλιρίσουν τράπεζες, αν θα υπάρχουν φάρμακα, αν θα μείνουμε στο ευρώ, αν θα καεί η Αθήνα, και εσύ γράφεις για το ταμείο των δημοσιογράφων; Κανένας δεν ψηφίζει πρόγραμμα σε αυτές τις εκλογές» είπε μια φίλη.

Έχει, σχεδόν, δίκιο. Οι περισσότεροι δεν ψηφίζουν πρόγραμμα. Ίσως ούτε καν κυβέρνηση. Πρώτη φορά θα ψηφίσουν για άλλους λόγους – οργή, απόρριψη, μεταφυσική ελπίδα, και άλλα. Κι όμως, οι μεταρρυθμίσεις θα έχουν καίρια σημασία, ήδη από τις 7 Μαΐου.

Αν βγει μια σχετικά σταθερή συγκυβέρνηση, θα πρέπει να ξεκινήσει γρήγορα και αποφασιστικά κάποιες μεταρρυθμίσεις. Τις χρειαζόμαστε, με ή χωρίς τρόικα, γιατί χωρίς αυτές η οικονομία δεν θα ορθοποδήσει. Αλλά και πρέπει να τις προχωρήσουμε γρήγορα, γιατί μόνο έτσι διατηρούμε την αξιοπιστία μας με τους εταίρους για να συνεχίσουν να καλύπτουν τα ελλείμματά μας. Αλλιώς, άτακτη χρεωκοπία, με όλους τους κινδύνους.

Αν δεν βγει κυβέρνηση, θα ξαναμπούμε σε φάση εκλογών (και όχι εκτροπών, ελπίζω). Η μόνη ελπίδα τότε για τη δημοκρατία και την ανόρθωση θα είναι να αφήσουν οι πολίτες στην άκρη την οργή, και να ψηφίσουν θετικά: δηλαδή, να απαντήσουν στο ερώτημα, τι θέλουμε να κάνει η (τότε) επόμενη κυβέρνηση. Οπότε, οι μεταρρυθμίσεις και οι μεταρρυθμιστές θα πρέπει να είναι στο κέντρο του διαλόγου. Δεν πρέπει να έχουν εξαφανιστεί μέσα στο κύμα του θυμού.

Περισσότερα

Fringe Parties Tap Into Greek Anger

Wall Street Journal
April 29, 2012

Two political mavericks—one a soft-spoken former Communist, the other a firebrand nationalist—are tapping into public anger at incumbents and the harsh austerity measures Greece must adopt to stay in the euro, as support for mainstream parties withers ahead of May 6 elections.

Right-wing economist Panos Kammenos and left-wing lawyer Fotis Kouvelis are poles apart ideologically. But they are currently among the most popular party leaders in Greece, and their parties have sprung from nowhere to challenge Greece's political establishment and the austerity policies that many Greeks blame for deepening their country's economic crisis.

Between them, Mr. Kammenos's Independent Greeks and Mr. Kouvelis's Democratic Left could win around 20% of the vote. Their rise is cutting deeply into support for Greece's two mainstream parties—the conservative New Democracy party and the center-left Socialists, known as Pasok—that share power in a fractious coalition government.

The weakened Socialists and conservatives are expected to renew their coalition after the election, simply because the rise of radical opponents such as Messrs. Kammenos and Kouvelis will probably leave them with no other way to muster a majority in Parliament. Greeks' growing support for the far left and far right means governing the restless country and implementing the massive extra spending cuts that the European Union wants to see will be harder than ever.

The Independent Greeks and Democratic Left are the strongest of several upstart parties and protest movements that are expected to win seats in Parliament and make life hard for the next government. Others include the Soviet-style Communist Party and the neo-Nazi group Golden Dawn.

More

Sunday, April 29, 2012

Growth not austerity is best remedy for Europe

by Lawrence Summers

Financial Times

April 29, 2012

Once again Europe’s efforts to contain its crisis have fallen short. It was perhaps reasonable to hope that the European Central Bank’s longer-term refinancing operation to provide nearly $1tn in cheap three-year funding to European banks would halt the crisis for a while if not resolve it. It is now clear it has been little more than a palliative. Weak banks, especially in Spain, have bought more of the debt of their weak sovereigns while foreigners have sold down their holdings. Markets see banks grow ever more nervous. Again, both Europe and the global economy approach the brink.

In any policy sphere a great debate always follows signs of failure. The architects of the current policy and their allies argue that the problem lies in insufficient determination to maintain the existing strategy. Others argue for a change in course, a view that seems to be taking hold among European electorates – and rightly so. There is a good chance that much of what is being urged is likely to be not just ineffective but counterproductive in terms of maintaining the monetary union, restoring normal financial conditions and government access to markets, and re-establishing growth.

The premise of European policy making is that countries are overindebted and so unable to access markets on reasonable terms and that the high interest rates associated with excessive debt hurt the financial system and inhibit growth. So, the strategy is one of providing financing while insisting on austerity. The hope is that countries can rein in their excessive spending enough to restore credibility, bring down interest rates and restart economic growth. Models include successful International Monetary Fund programmes in emerging markets and Germany’s successful adjustment after the expense of reintegrating the east.

More

Ο μίτος του Κωνσταντίνου Καραμανλή

του Χρήστου Α. Χωμενίδη

Books' Journal

Μάιος 2012

Χάρη στα social media μπορείς πλέον να αντιληφθείς εύκολα και άμεσα (χωρίς βεβαίως απαιτήσεις ιδιαίτερης πιστότητας) το περιρρέον κλίμα. Να πιάσεις, έστω και επιπόλαια, τον παλμό των συμπολιτών σου. Όταν, στις 23 Ιουλίου 2011, έγραφα στο facebook: «αύριο είναι η μέρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή», πίστευα ότι αρκετοί θα συμφωνούσαν και άλλοι –ιδίως οι μεγαλύτεροι– θα αναπολούσαν το κλίμα εκείνου του καλοκαιριού του 1974, που οδηγηθήκαμε, μέσω της κυπριακής τραγωδίας, από το όνειδος της χούντας στην αποκατάσταση της δημοκρατίας. Για αυτό και έμεινα άναυδος όταν ανέγνωσα τα σχόλια των διαδικτυακών μου φίλων. Από ειρωνείες και ύβρεις για τον «ψευτοεθνάρχη» μέχρι οργίλοι μηρυκασμοί των ανομημάτων που του αποδίδονται κατά την πρώτη οκταετία του. Ότι έκανε την πανέμορφη Αθήνα μας τσιμέντο με την αντιπαροχή. Ότι βρισκόταν πίσω από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη (ή, τουλάχιστον, την ανέχθηκε). Ότι δραπέτευσε από την Ελλάδα το 1963 με το ψευδώνυμο Τριανταφυλλίδης… «Μιλάω για την περίοδο 1974-1980», διευκρίνισα. «Για την ασφαλή επάνοδο στη δημοκρατία, για την απαλλαγή από τη βασιλεία και τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, για την καθιέρωση της δημοτικής, για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ…» Του κάκου. «Αυτά αποτελούν κατακτήσεις του λαού!», μου είπε κάποιος. «Η μεταπολίτευσή σας μάς οδήγησε ως εδώ, στο χάλι που βρισκόμαστε σήμερα!», συμπλήρωσε κάποιος άλλος, «συνταξιούχος» κατά δήλωσή του «δάσκαλος». Κατάλαβα το μάταιον του πράγματος και έκοψα την κουβέντα.

Το γεγονός ότι η μνήμη του Κωνσταντίνου Καραμανλή δεν συγκινεί τις πλατιές μάζες μού ήταν γνωστό. Και γιατί να τις συγκινεί; Δεν χάιδεψε ο Καραμανλής αυτάκια, δεν συνδέθηκε με μεγαλοπρεπείς χειρονομίες –όπως η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης– μηδέ με σκαμπρόζικα σκάνδαλα, τα οποία θα’χαν κάτι από αισθηματικό μυθιστόρημα ή από βραζιλιάνικο σίριαλ. Μολονότι λαϊκής καταγωγής, δεν έφερε τίποτα το λαϊκό ούτε στην όψη ούτε στους τρόπους. Για ποιο λόγο να θυμάται και να αγαπάει ο κόσμος έναν απόμακρο τύπο, με επιβλητικό παράστημα και άψογα κοστούμια, ο οποίος συναναστρεφόταν μόνο την ελίτ του καιρού του; Δεν φρόντιζε τουλάχιστον να προβάλλει τη φιλία του με τον θρυλικό «βλάχο» Κώστα Χατζηχρήστο; Στις φωτογραφίες εποχής, όλο με τον Χορν τον βλέπουμε, τον Χατζιδάκι και την Ελένη Βλάχου…

Από το να μην αναγνωρίζεις ωστόσο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή σαν «πατέρα του έθνους» μέχρι να μηδενίζεις την προσφορά του υπάρχει μεγάλη απόσταση. Εξ ου και μόλις πρόσφατα έγινε οφθαλμοφανές ότι εκείνο που ποτέ δεν αποδέχθηκε, που ποτέ δεν αφομοίωσε το άλλο μισό του ελληνικού λαού δεν είναι το πρόσωπο. Είναι το έργο. Χρειάστηκε να περάσουν τρεις δεκαετίες σχετικής ανεμελιάς και να ενσκήψει η βαθιά και πολυεπίπεδη κρίση, για να φανεί περίτρανα ότι μια μεγάλη μερίδα των Ελλήνων –όσοι αρέσκονται να αυτοσυστήνονται σαν ριζοσπάστες ή και πατριώτες– αμφισβητούν όχι τη διαχείριση των επιτευγμάτων του αλλά τα επιτεύγματα τα ίδια.

Περισσότερα

Friday, April 27, 2012

Rift Seen In Euro Nation Coalition

Wall Street Journal
April 27, 2012

WSJ's Francesco Guerrera and Charles Forelle bring their global economy-minded minds to Mean Street to discuss how the strength of the coalition of Euro countries, led by Germany, may be changing.


More

Συνταγές και μάγειρες

του Αρίστου Δοξιάδη

Protagon.gr

27 Απριλίου 2012

Ο Αρίστος Δοξιάδης γράφει τέσσερα κείμενα για το μεγάλο θέμα που δεν συζητάμε σε αυτή την εκλογική μάχη: τις μεταρρυθμίσεις. Την Δευτέρα έγραψε για τη δημόσια διοίκηση, την Τετάρτη για το κοινωνικό κράτος, σήμερα για την ανάπτυξη. Την ερχόμενη Δευτέρα θα κλείσει με τις προτάσεις του για την κάλπη.

Η ανάπτυξη είναι το πιο αμφιλεγόμενο από τα πεδία των μεταρρυθμίσεων. Για τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις, όπως έγραψα, σχεδόν κανένας δεν διαφωνεί ρητά, απλώς τις σαμποτάρουν σιωπηρά. Για το κοινωνικό κράτος συγκρούονται ομάδες συμφερόντων, αλλά αν βάλετε πέντε καλοπροαίρετους οικονομολόγους με διαφορετικές ιδεολογικές καταβολές σε ένα δωμάτιο, θα συμφωνήσουν σε μεγάλο βαθμό για τις προτεραιότητες της αναμόρφωσης του ελληνικού συστήματος. Για την ανάπτυξη, δεν υπάρχει καν συμφωνία οτι χρειάζονται μεταρρυθμίσεις.

Πολλοί πιστεύουν ότι για να έρθει η ανάκαμψη χρειάζονται κυρίως μέτρα ποσοτικά: να αυξηθούν οι δημόσιες δαπάνες, ή/και να μειωθούν οι φόροι, ή/και να μπουν κεφάλαια στις τράπεζες για να χρηματοδοτήσουν τις επιχειρήσεις (αυτό το τελευταίο θα γίνει με την ανακεφαλαιοποίηση που προβλέπει η δανειακή σύμβαση). Οι μεταρρυθμίσεις, σε αυτή την οπτική, δεν πολυχρειάζονται, ή δεν έχουν προτεραιότητα.

Θα ήταν σωστή αυτή η θέση σε άλλες συνθήκες. Είναι, περίπου, η κλασική Κεϋνσιανή συνταγή που έχει βγάλει πολλές χώρες από την ύφεση – και την Ελλάδα παλιότερα. Τώρα όμως δεν είναι λύση, ή δεν είναι λύση χωρίς και μεταρρυθμίσεις. Γιατί, πρώτο, θα έπρεπε να βρεθούν πρόσθετα δάνεια για το κράτος ώστε να μπορεί να ξοδεύει περισσότερα μέχρι να μπούμε σε τροχιά ανάπτυξης – τέτοια δάνεια δεν υπάρχουν.

Περισσότερα

Thursday, April 26, 2012

Elections Shift Tone on Euro

by Stephen Fidler

Wall Street Journal

April 26, 2012

The political complexion of the euro zone is changing. Countries are peeling away from the German-led coalition promoting the austerity agenda that has so far dominated the euro zone's approach to its debt crisis.

The austerity coalition lost a strong supporter this week with the collapse of Mark Rutte's government in the Netherlands. Last month, junior partner Slovakia stepped out after a Socialist election victory. Germany is left with Finland (and tiny Slovenia) on its shrinking team.

On the other side, the deterioration in the euro-zone economy has provided ammunition for those arguing that a shift in course is needed. The dissidents have also found a voice with the replacement in November of Silvio Berlusconi by Mario Monti as Italian prime minister. Mr. Monti, a respected economist, can lecture his counterparts about the drawbacks of a diet of austerity without being suspected, as his predecessor was, of shirking on his commitments.

Election after election over the past 15 months has thrown out incumbents. In France, next month socialist François Hollande is favored to succeed Nicolas Sarkozy in the Élysée Palace. On key decisions, Mr. Sarkozy has usually followed the line of German Chancellor Angela Merkel.

"The periphery has been strengthened at a time when the north has been weakened," says Mujtaba Rahman, an analyst with Eurasia Group in New York. "Monti has proven capable of credibly articulating the difficulties of pro-cyclical adjustment in the south, while the German alliance has been weakened by developments in the Netherlands and the emergence of Hollande."

More

Ποιος προσέχει;

του Ι.Κ. Πρετεντέρη

Τα Νέα

26 Απριλίου 2012

Ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος δήλωσε προχθές ότι «για να προχωρήσουν οι αλλαγές απαιτείται η μέγιστη δυνατή συναίνεση στην κοινωνία και τις πολιτικές δυνάμεις». Θα συμφωνήσω απολύτως.

Η δήλωση έγινε με αφορμή την ετήσια έκθεση της Τραπέζης από την οποία προκύπτει ότι η μέση μείωση των μισθών στην Ελλάδα θα υπερβεί το 26% για το διάστημα 2010-2013 - 19% μόνο για τη διετία 2012-2013. [Σύμφωνα, μάλιστα, με άλλη χθεσινή έκθεση του ΟΟΣΑ, η μέση μείωση των εισοδημάτων συνολικά έφτασε στο 25,3% μόνο για το 2011!]

Ερώτηση κρίσεως: πώς είναι δυνατόν μια κοινωνία να συναινέσει ήσυχα και ωραία σε μια πολιτική που πετσοκόβει τα εισοδήματά της σε τέτοιον βαθμό; Ποιος λογικός άνθρωπος θεωρεί ότι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο;

Δυστυχώς, απάντηση σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα δεν υπάρχει στην έκθεση. Και αναφέρομαι μόνο στα εισοδήματα - ούτε στην ανεργία, ούτε στα λουκέτα, ούτε στην ύφεση, ούτε στην κατάλυση των εργασιακών σχέσεων κ.λπ.

Συνεπώς, ο Διοικητής θα έπρεπε ίσως να συλλογιστεί ότι η κοινωνική συναίνεση δεν εξαγγέλλεται, ούτε επιβάλλεται. Αλλά οικοδομείται σε κάποια πραγματική βάση.
Οτι το μέγεθος της κοινωνικής συναίνεσης είναι ευθέως αντίστροφο του κοινωνικού κόστους που καταβάλλει η κοινωνία που καλείται να συναινέσει.

Και ότι οι οδηγίες συναίνεσης σε μια κοινωνία που δοκιμάζεται σε πρωτοφανή βαθμό για τα ευρωπαϊκά δεδομένα θυμίζει την παλιά ανατριχιαστική συμβουλή πως όταν δεν μπορείς να αποφύγεις τον βιασμό, προσπάθησε τουλάχιστον να τον ευχαριστηθείς.

Περισσότερα

Μιχάλης Μητσόπουλος & Θοδωρής Πελαγίδης, "Κατανοώντας την Κρίση στην Ελλάδα"


Europe's Difficult Austerity Debate

by Richard Barley

Wall Street Journal

April 26, 2012

When it comes to austerity, investors are a fickle bunch. Too much austerity and they worry the cure will kill the patient; too little and they fret governments have abandoned fiscal discipline. Recent weeks have seen both concerns arise simultaneously.

In Spain, yields rose despite promises to lop 3.2 percentage points off the budget deficit. Meanwhile France's election and the collapse of the Dutch government caused yields to rise on fears austerity was being relaxed. Are investors being irrational?

Perhaps not. The problem lies in trying to balance what is right for each individual country against the need for clear rules to restore euro-zone credibility. The European Commission, European Central Bank and core countries such as Germany have insisted on a one-size-fits-all policy where budget deficits must hit 3% of gross domestic product in 2013.

More

Η καθοδική δημοκρατία

του Brady Kiesling

Καθημερινή

26 Απριλίου 2012

Το να εκφράζει άποψη κάποιος για τις εκλογές σε μια χώρα της οποίας δεν είναι πολίτης, αποτελεί αγένεια. Το γεγονός ότι υπήρξα κακός διπλωμάτης και η απόφασή μου να εκφράσω τις «αντικειμενικές» μου εκτιμήσεις για το τι πρέπει να συμβεί θα με κάνει, όμως, να παραβιάσω τον κανόνα αυτό.

Παρότι δεν ζω στην Ελλάδα, το θέαμα παιδιών και Ελλήνων συνταξιούχων να επιβιώνουν χάρη σε τρόφιμα που βρίσκουν στα σκουπίδια, μου φαίνεται τραγικό. Αυτό όμως υπόσχονται στους ψηφοφόρους οι Ελληνες πολιτικοί, ενώ η οργή του εκλογικού σώματος -αν και δικαιολογημένη- προκαλείται από λάθος αίτια.

Η ελληνική οικονομία κατέρρευσε επειδή οι Ελληνες πολιτικοί έκαναν ακριβώς αυτά που τους ζήτησε ο ελληνικός λαός: κατηύθυναν το μεγαλύτερο μέρος των δανεικών 367 δισ. ευρώ που επρόκειτο να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη της οικονομίας, σε θέσεις εργασίας του Δημοσίου και σε επιλεγμένες τσέπες. Ακόμη και αν 100 κακοί Ελληνες τσέπωναν από 1 δισ. ο καθένας τους, πώς μπορούν σήμερα 100.000 Ελληνες που τσέπωσαν ο καθένας από 1 εκατ. ευρώ να απαιτούν την τιμωρία των πρώτων;

Ή μήπως το 1 εκατ. Ελλήνων που αγόρασαν καλό αυτοκίνητο και εξοχικό σπίτι με δηλωθέν μηνιαίο εισόδημα 1.000 ευρώ δικαιούνται να απαιτούν παραδειγματική τιμωρία των πρώτων;

Η διασπάθιση δημοσίου χρήματος στην Ελλάδα είναι τόσο εδραιωμένη και εκτεταμένη, που οι Ελληνες δεν την θεωρούν διαφθορά. Οι πολιτικοί ενθαρρύνουν τους ψηφοφόρους να θεωρούν ότι η διαφθορά δεν βλάπτει κανέναν, καθώς τα κλεμμένα κεφάλαια προέρχονται από τους ανόητους ξένους δανειστές και την Ε.Ε.

Περισσότερα

ΟΟΣΑ: Μειώθηκαν 25% οι μισθοί των Ελλήνων

Καθημερινή
26 Απριλίου 2012

Οι πραγματικοί μισθοί στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 25,3% πέρυσι, σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ. Οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές μειώθηκαν, από 20.457 ευρώ το 2010, σε 15.729 ευρώ το 2011 ή κατά 23,1%, ενώ εάν συνυπολογιστεί και ο πληθωρισμός, οι πραγματικές απώλειες ανέρχονται σε 25,3%, που είναι οι μεγαλύτερες μεταξύ των κρατών-μελών του. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΟΟΣΑ, η συνολική φορολογική επιβάρυνση (φόρος εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένου και εργοδότη) στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες και αντιστοιχεί στο 38% του συνολικού μισθολογικού κόστους. Το παράδοξο είναι ότι για τον μέσο Ελληνα μισθωτό, ο φόρος εισοδήματος είναι χαμηλός (μόλις το 3% του μισθολογικού κόστους), ενώ οι εισφορές είναι πολύ υψηλές (το 35%), με αποτέλεσμα να μειώνεται το διαθέσιμο εισόδημα και να εμποδίζεται η αύξηση της απασχόλησης. Ταυτόχρονα, όμως, παρά το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών, το ασφαλιστικό σύστημα είναι υπό κατάρρευση.

Περισσότερα

Wednesday, April 25, 2012

Ποιος φοβάται τις εκλογές;

του Αριστείδη Ν. Χατζή

Τα Νέα

25 Απριλίου 2012

Θα γίνουν επιτέλους οι εκλογές. Αν και δεν έχουν ακόμη συμπληρωθεί τα τέσσερα χρόνια που το Σύνταγμα προβλέπει, οι πρόωρες εκλογές είναι επιβεβλημένες, διότι το πολιτικό σύστημα έχασε σε μεγάλο βαθμό τη νομιμοποίησή του, ενώ για πρώτη φορά ο ελληνικός λαός γνωρίζει αρκετά καλά τα πραγματικά δεδομένα.

Οι εκλογές αυτές όμως συνδέονται δυστυχώς με τη μεγαλύτερη αμφισβήτηση της δημοκρατικής αρχής μετά τη Μεταπολίτευση. Η αμφισβήτηση αυτή έχει δύο μορφές που προέρχονται από διαφορετικές πηγές, αλλά η ουσία του επιχειρήματός τους είναι η ίδια: «Οι έλληνες πολίτες δεν είναι ικανοί να επιλέξουν ορθά γιατί είναι ανίκανοι να αντιληφθούν τα πραγματικά συμφέροντά τους».

Κατ' αρχήν πολλοί ισχυρίζονται ή υπονοούν ότι οι εκλογές αυτές είναι επικίνδυνες για τη χώρα, ότι μπορούν να έχουν ακόμη και καταστροφικά αποτελέσματα καθώς, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα αναδείξουν αυτοδύναμο νικητή αλλά θα μας οδηγήσουν σε ένα χάος ακυβερνησίας. Ο εφιάλτης όσων φοβούνται τα παραπάνω είναι η ακόμη χειρότερη (για αυτούς) περίπτωση να μην μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση από τα δύο πρώην μεγάλα κόμματα καθώς αυτά θα έχουν αποδυναμωθεί σε μια Βουλή γεμάτη μικρά «ακραία» κόμματα της Αριστεράς και της Δεξιάς.

Προσωπικά αδυνατώ να αντιμετωπίσω ως εφιάλτη την αποδυνάμωση των δύο δεινοσαύρων που, ενώ είναι οι βασικοί υπεύθυνοι της σημερινής εξαθλίωσης της χώρας μας, συνεχίζουν να συγκρούονται μεταξύ τους με όρους της δεκαετίας του 1980. Αλλά αυτό δεν θα με πείραζε και τόσο, αν τα στελέχη τους δεν έκαναν ταυτόχρονα ό,τι μπορούν για να εμποδίσουν κάθε δειλή προσπάθεια μεταρρύθμισης και να προστατεύσουν κάθε συντεχνιακό και επιχειρηματικό συμφέρον που ελπίζουν ότι θα βοηθήσει στον Αρμαγεδδώνα των επερχόμενων εκλογών.

Η ενδυνάμωση αντίθετα μικρών κομμάτων, που είναι αντιδραστικά, εχθρικά απέναντι σε κάθε είδος μεταρρύθμισης, αντιευρωπαϊκά και εθνικιστικά και στην καλύτερη περίπτωση απλώς λαϊκιστικά και καιροσκοπικά, παρουσιάζεται ως καταστροφή. Όμως αδυνατώ και πάλι να κατανοήσω γιατί η ελεύθερη έκφραση των προτιμήσεων του ελληνικού λαού μπορεί να είναι καταστροφική και ταυτόχρονα δεν μπορώ να καταλάβω ποιοι δημοκρατικοί τρόποι υπάρχουν για να αποφευχθεί αυτή η «καταστροφή». Αν ο ελληνικός λαός έχει πραγματικά διαμορφώσει αυτές τις προτιμήσεις, θα το δούμε όταν θα τις αποκαλύψει με την ψήφο του στην κάλπη.

Διαβάστε εδώ τη συνέχεια του άρθρου


Εδώ θα βρείτε το άρθρο όπως δημοσιεύθηκε στα Νέα (PDF)

Τα περιθώρια μιας τελευταίας ευκαιρίας

του Αλέξη Παπαχελά

Καθημερινή

25 Απριλίου 2012

Δύο ερωτήματα έρχονται και ξανάρχονται στις συζητήσεις όσων ανησυχούν για τις εξελίξεις στη χώρα μας. Το πρώτο είναι: «Τι περιθώρια επιβίωσης έχουμε, αν εισέλθουμε σε μια περίοδο αστάθειας, ακυβερνησίας ή επικράτησης ακραίων θέσεων από την επόμενη κυβέρνηση;». Και το συνακόλουθό του: «Υπάρχει περίπτωση να μας διώξουν από το ευρώ μέσα σε λίγους μήνες;».

Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Πρέπει, όμως, να είναι ειλικρινής, χωρίς να τίθεται εκβιαστικά σε ένα κόσμο που έχει κουραστεί από την αναντιστοιχία μεταξύ των σκληρών διλημμάτων που θέτουν οι πολιτικοί και της ανύπαρκτης προσπάθειάς τους να πείσουν ότι έχουν αλλάξει.

Πρέπει, λοιπόν, να πούμε ότι στην κατάσταση που βρισκόμαστε ελλοχεύει ο κίνδυνος κάποιου ατυχήματος, όπως για παράδειγμα μιας νέας -τελειωτικής αυτήν τη φορά- εκροής κεφαλαίων από τις ελληνικές τράπεζες, που θα μας έβαζε άμεσα στον δρόμο της Αργεντινής. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν επικρατήσει χάος ή ακυβερνησία επί πολλές ημέρες ή αν σημειωθεί μια δραματική διακοπή της σχέσης της χώρας με τους δανειστές της. Οσοι νομίζουν ότι ένας περιορισμός στην κίνηση κεφαλαίων θα αποτελούσε λύση, υποτιμούν τη διεθνή εμπειρία και τους ασύλληπτους κινδύνους οι οποίοι απορρέουν από μια τέτοια κίνηση. Αν, ο μη γένοιτο, κάτι τέτοιο συμβεί, το αν η χώρα θα παραμείνει στο ευρώ θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη, γιατί μόνο αυτή μπορεί να συνεχίσει την «παροχή οξυγόνου» στις ελληνικές τράπεζες.

Περισσότερα

Επηρεασμένοι από την κρίση 7 στους 10 νέους στη χώρα μας

Καθημερινή
25 Απριλίου 2012

Επηρεασμένοι από την κρίση δηλώνουν 7 στους 10 νέους στη χώρα μας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας της Focus Bari, με θέμα «Η οικονομική κρίση μέσα από τα μάτια των 20χρονων», με κύρια έμφαση στο φαινόμενο της επιθυμίας για μετανάστευση ως απόρροια της κρίσης.

Η έρευνα διεξήχθη στο πλαίσιο εργασίας εξαμήνου στο μάθημα Έρευνας Αγοράς της Ξ. Κούρτογλου στo Πάντειο Πανεπιστήμιο.

To 76% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι η μετανάστευση αποτελεί ιδανική λύση για την αντιμετώπιση των συνεπειών της οικονομικής κρίσης, ενώ 7 στους 10 δηλώνουν ότι είναι καλύτερα να φεύγουν οι νέοι από την Ελλάδα, αν μπορούν, και δεν πιστεύουν ότι μένοντας μπορούν να διαμορφώσουν μια καλύτερη κοινωνία.

Προς το παρόν όμως φαίνεται να υπάρχει απόσταση μεταξύ πράξης και σκέψης: η πλειοψηφία (53%) δηλώνει ότι το εξωτερικό υπάρχει ως λύση στο πίσω μέρος του μυαλού, χωρίς να έχουν προβεί σε ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση.

Ωστόσο ένα σημαντικό 17% είναι αποφασισμένο να φύγει στο εξωτερικό και έχει ήδη κάνει ενέργειες, γιατί δεν βρίσκει επαγγελματικές ευκαιρίες στην Ελλάδα.

Περισσότερα

Draghi downbeat on eurozone growth

Financial Times
April 25, 2012

Mario Draghi, European Central Bank president, has struck a distinctly gloomy note on eurozone growth prospects, dropping previous references to a gradual recovery this year.

Speaking in the European Parliament, Mr Draghi said recent signs of weakness shown in survey data highlighted “prevailing uncertainty” about the outlook for Europe’s 17-country monetary union. But he did not signal a shift in ECB interest rate strategy, which he said remained “accommodative” – or supportive of growth.

His comments followed the political backlash this week against fiscal austerity measures taken by governments across the eurozone and purchasing managers’ indices that indicated the eurozone had fallen deeper into recession.

Earlier this month, Mr Draghi had said he expected the eurozone economy “to recover gradually in the course of the year” – but the phrase was not included in his prepared text on Wednesday.

Nevertheless, Mr Draghi still expected ECB action to support eurozone banks to eventually stimulate growth. In December and February, the ECB injected more than €1tn in three-year loans into the eurozone banking system.

More

Παράδοξο σύστημα, παράδοξοι μεταρρυθμιστές

του Αρίστου Δοξιάδη

Protagon.gr

25 Απριλίου 2012

Ο Αρίστος Δοξιάδης γράφει τέσσερα κείμενα για το μεγάλο θέμα που δεν συζητάμε σε αυτή την εκλογική μάχη: τις μεταρρυθμίσεις. Την Δευτέρα έγραψε για τη δημόσια διοίκηση, σήμερα γράφει για το κοινωνικό κράτος, την Παρασκευή για την ανάπτυξη. Την ερχόμενη Δευτέρα θα κλείσει με τις προτάσεις του για την κάλπη.

(Μεταρρυθμίσεις, μέρος δεύτερο. Το πρώτο μέρος δημοσιεύτηκε την Δευτέρα, εδώ)

Η παθογένεια του κοινωνικού κράτους φαινόταν πριν την κρίση, όταν ρωτούσες κάποιον επαγγελματία (μηχανικό, δημοσιογράφο, φαρμακοποιό) για το ασφαλιστικό του ταμείο. Δεν είχε μελετήσει ποτέ τα νούμερα, αλλά ήξερε με βεβαιότητα ότι το ταμείο του είναι υγιές, δεν επιβαρύνει τον φορολογούμενο, και αν έχει κάποιο πρόβλημα είναι ότι τα αποθεματικά δεν επενδύονται σωστά – για το οποίο φταίει η κυβέρνηση που ήθελε να βάλει χέρι στους κόπους του κλάδου, ίσως και η διοίκηση που έκανε ύποπτες συναλλαγές.

Όταν του ζητούσες να σου πει αν οι σημερινές συντάξεις πληρώνονται από τα αποθεματικά ή από τις σημερινές εισφορές, δεν ήξερε. Αν ήταν μηχανικός, σου εξηγούσε ότι στο ΤΣΜΕΔΕ υπάρχουν επτά ενεργοί ασφαλισμένοι για κάθε συνταξιούχο, άρα το ταμείο είναι υγιές.

«Μα, αυτοί οι επτά που σήμερα πληρώνουν τη σύνταξη του ενός, από πού θα βρουν τη δική τους σύνταξη; Θα υπάρχουν τότε 49 νεότεροι που θα τους συντηρούν;» «Όχι μάλλον, αλλά για αυτό δημιουργούμε αποθεματικά, για να πληρωθούν αυτοί οι επτά».

«Ωραία, πόσα είναι αυτά; Έστω ότι επενδύονται σωστά, θα φτάσουν;»

«Δεν ξέρω, θα σου στείλω τις οικονομικές καταστάσεις να μου πεις εσύ που είσαι οικονομολόγος».

Και μετά από μια εβδομάδα: «Δεν τις βρήκα πουθενά. Αλλά ένας φίλος στο Ταμείο με βεβαίωσε ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αρκεί να μην μας τα πάρει ο Υπουργός για να επιχορηγήσει το ΙΚΑ».

Περισσότερα

Europe's Phony Growth Debate

Wall Street Journal
Editorial
April 24, 2012


Growth or austerity? That's the choice facing Europe these days—or so the Keynesian consensus keeps saying. According to this view, which has dominated world economic councils since the 2008 crisis began, "growth" is mainly a function of government spending.

Spend more and you're for growth, even if a country raises taxes to pay for the spending. But dare to cut spending as the Germans suggest, and you're for austerity and thus opposed to growth.

This is a nonsense debate that misconstrues the real sources of economic prosperity and helps explain Europe's current mess. The real debate ought to be over which policies best produce growth.

In the 1980s, the world learned (or so we thought) that the way out of the malaise of the 1970s were reforms that encourage private investment and risk-taking, labor mobility and flexibility, an end to price controls, tax rates that encouraged capital formation, and what the World Bank now broadly calls "the ease of doing business." Amid this crisis, Europe has tried everything except these policies.

More

Tuesday, April 24, 2012

Αντιμνημονιακών ελλείμματα

του Μπάμπη Παπαδημητρίου

Καθημερινή

24 Απριλίου 2012

Φαίνεται ότι το 60% του εκλογικού σώματος εξετάζει πολύ σοβαρά να επικυρώσει με την ψήφο του την πολιτική του «Λεφτά Υπάρχουν». Αν και η ανοησία αυτή αποδίδεται, εκ των υστέρων, στον πρώην πρωθυπουργό, εύκολα αναγνωρίζει κανείς αυτή την αντεθνική πολιτική ως «πολιτική των ελλειμμάτων». Εφαρμόστηκε άλλωστε επί τριάντα χρόνια, με μικρά διαλείμματα λιτότητας.

«Πνευματικοί» διάδοχοι της πολιτικής αυτής είναι τα κόμματα που αναγνωρίζονται μεταξύ τους ως «αντιμνημονιακά». Καταγγέλλουν τις συμφωνίες που συγκρατούν την Ελλάδα στην Ευρωζώνη, επειδή αποτελούν το μόνο πραγματικό εμπόδιο στην αυθαίρετη αναδιανομή της ατομικής και συλλογικής προσπάθειας, μέσω των κρατικών ελλειμμάτων.

Η επιχειρηματολογία που χρησιμοποιούν έχει ελάχιστες διαφορές. «Για μια Ελλάδα και μια Ευρώπη απελευθερωμένη από τη δουλεία των τόκων και των μυστικών διευθυντηρίων των αγορών» λέει ο ένας. «Εμείς την τρόικα θα την απελάσουμε από τη χώρα» υπόσχεται ο άλλος. «Η Ευρώπη δεν θέλει χώρες - εταίρους αλλά εταίρες» καταγγέλλει ο τρίτος. «Οι ξένοι δυνάστες και οι ντόπιοι λακέδες τους επιστρέφουν τη χώρα στις μαύρες μεταπολεμικές δεκαετίες της μεγάλης φτώχειας και εξαθλίωσης», διαβεβαιώνει γλαφυρά ένας τέταρτος.

Ζητούν από τους πολίτες να (απο)κλείσουμε τη χώρα μέσα στα σύνορά της. Σπεύδουν να διαβεβαιώσουν ότι δεν υπάρχει κανείς κίνδυνος. Το κενό θα καλύψει η εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων, το ενδιαφέρον της Ρωσίας κ.ο.κ. Ποια κεφάλαια, πόσος χρόνος, ποιο ρωσικό ενδιαφέρον; Πού θα στηθεί το «δικαστήριο των λαών», από το οποίο αναμένουμε τη διαγραφή του «επαχθούς» χρέους και γιατί να συμφωνήσουν τα κράτη της Ευρωζώνης, που μας έχουν (μετά το κούρεμα) δανείσει τα πολλά;

Περισσότερα

Monday, April 23, 2012

Η διακυβέρνηση θέλει επισκευή

του Πάνου Καζάκου

Τα Νέα

23 Απριλίου 2012

Καθώς τελειώνει το δεύτερο έτος στον αστερισμό των Μνημονίων, γίνεται ολοένα και πιο συνειδητό ότι το σύστημα διακυβέρνησης ήταν και παραμένει αναποτελεσματικό και βρίσκεται σε κρίση νομιμοποίησης, παρά μερικές θεσμικές αλλαγές που προωθούνται υπό εξωτερική πίεση.

Στους θεσμούς διακυβέρνησης εντοπίζονται σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε ανεπτυγμένες και λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες. Η υπόθεση που κάνουμε, σε συμφωνία με σχετικές θεωρητικές οπτικές, είναι ότι επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα του κράτους και τις οικονομικές επιδόσεις μιας χώρας («οι θεσμοί μετρούν»). Είναι πηγή ανάπτυξης ή υστέρησης και αστάθειας. Αυτό ισχύει ακόμα και με τη στενή έννοια που χρησιμοποιούμε τον όρο εδώ, δηλαδή ως ένα σύνολο οργανωτικών δομών και τυπικών διαδικαστικών κανόνων.

Οι τυπικοί θεσμοί διακυβέρνησης έχουν, πιθανόν, μεγαλύτερη σημασία από τις ίδιες τις οικονομικές πολιτικές: Οπως έγραφε ο Ντάνι Ρόντρικ (εδώ σε ελεύθερη απόδοση), καλές πολιτικές πρέπει να υποστηρίζονται από καλούς θεσμούς, ενώ κακοί θεσμοί υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα καλών πολιτικών! Στην ιδιαίτερη περίπτωσή μας, από αυτούς θα εξαρτηθεί η συνέχεια των μεταρρυθμίσεων και μια δημοσιονομική εξυγίανση που δεν θα αποδειχθεί εφήμερη.

Βέβαια η Ελλάδα τοποθετείται στην ομάδα των ανεπτυγμένων χωρών του ΟΟΣΑ ως προς πολλούς τυπικούς θεσμούς διακυβέρνησης. Εν τούτοις, σε μερικά κρίσιμα χαρακτηριστικά το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας εμφανίζει, σε σχέση με τα περισσότερα άλλα μέλη του ΟΟΣΑ, ιδιαίτερα προβλήματα.

Περισσότερα

Οι ορφανές μεταρρυθμίσεις

του Αρίστου Δοξιάδη

Protagon.gr

23 Απριλίου 2012

Ο Αρίστος Δοξιάδης γράφει τέσσερα κείμενα για το μεγάλο θέμα που δεν συζητάμε σε αυτή την εκλογική μάχη: τις μεταρρυθμίσεις. Σήμερα γράφει για τη δημόσια διοίκηση, την Τετάρτη για το κοινωνικό κράτος, την Παρασκευή για την ανάπτυξη. Την Δευτέρα θα κλείσει με τις προτάσεις του για την ψήφο.


Φωνάζουν, διχάζουν και αλλάζουν βαρειές κουβέντες τα κόμματα σε τούτο τον εκλογικό αγώνα, αλλά αν πιστέψουμε τα λόγια τους συμπίπτουν σε μερικούς μεγάλους στόχους: έντιμη και αποτελεσματική διοίκηση, κοινωνική αλληλεγγύη, ανάπτυξη. Ποιός λέει όχι σε αυτά; Συμπίπτουν, αριστεροί και δεξιοί, μεταρρυθμιστές και αντι-μνημονιακοί (για να μην πω μνημονιακοί και αντι-μεταρρυθμιστές και στεναχωρήσω). Διαφέρουν στον τρόπο. Άλλοι ζητάν αλλαγή προσώπων, άλλοι ψάχνουν περισσότερους πόρους, άλλοι προτάσσουν μεταρρυθμίσεις.

Από αυτά τα τρία (πρόσωπα, πόροι, μεταρρυθμίσεις) το τρίτο έχει μακροπρόθεσμα την πιο μεγάλη σημασία -- ποιές θα είναι και αν θα γίνουν. Στο σημείωμα αυτό, και σε δύο επόμενα, γράφω για τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με τους μεγάλους κοινούς στόχους. Κατά σειρά, με τη δημόσια διοίκηση, το κοινωνικό κράτος, και την ανάπτυξη.

Περισσότερα

Sunday, April 22, 2012

Ούτε τώρα είναι αλλιώς

του Ιάσονα Mανωλόπουλου

Καθημερινή

22 Απριλίου 2012

Η πολιτική των στελεχών των μεγάλων κομμάτων εστιάζεται στην παραμονή στο ευρώ. Ευγενής βραχυπρόθεσμος στόχος, πλην όμως άσχετος με τις μακροπρόθεσμες οικονομικές επιδόσεις. Η Ελλάδα θα έπρεπε να δίνει προτεραιότητα στην αναζωογόνηση της παραγωγικής της οικονομίας· όμως, της έχει γίνει εμμονή η παραμονή σε μια προσωρινή νομισματική ένωση. Οι νομισματικές ενώσεις έρχονται και παρέρχονται: Στη νεότερη ιστορία της η Ελλάδα έχει διατελέσει μέλος διαφόρων τέτοιων ενώσεων - το 1865 εντάχθηκε στη Λατινική Νομισματική Ενωση. Απ’ όπου εκδιώχθηκε το 1908.

Για την Ελλάδα η πρόκληση είναι να αναπτύξει τον επιχειρηματικό και εξαγωγικό της τομέα. Για την Ευρώπη η πρόκληση είναι ακόμα μεγαλύτερη. Πρέπει να έρθει αντιμέτωπη με το γεγονός ότι χωρίς πολιτική ένωση όλες, ανεξαιρέτως, οι νομισματικές ενώσεις διαλύονται. Προκειμένου να επιβιώσει, ένα νόμισμα χρειάζεται ισχυρό κράτος, που διαθέτει τη βούληση να ενσταλάξει την απαραίτητη πειθαρχία. Αυτό μας έχουν διδάξει τα νομίσματα που άντεξαν στον χρόνο, όπως η στερλίνα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Βρετανική Αυτοκρατορία, το δολάριο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, και το μάρκο στην ενοποιημένη Γερμανία - όπως και οι προσπάθειες που απέτυχαν, παραδείγματος χάριν η Σκανδιναβική και η Λατινική Νομισματική Ενωση, που αμφότερες διήρκεσαν από τα τέλη του 19ου έως τις αρχές του 20ού αιώνα.

Η Λατινική Νομισματική Ενωση είναι μία μόνο από τις 69 νομισματικές ενώσεις που διαλύθηκαν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα. Αποτέλεσε προέκταση του γαλλοβελγικού νομισματικού χώρου. Η Ελβετία έγινε μέλος της το 1848 και η Ιταλία το 1861. Με την ένταξη της Ελλάδας και της Βουλγαρίας το 1867 καθιερώθηκε διμεταλλικός κανόνας (χρυσού και αργύρου). Τα κράτη μπορούσαν να κόβουν αργυρά κέρματα χαμηλότερης αξίας με μικρότερη περιεκτικότητα σε άργυρο, τα οποία υποτίθεται ότι προορίζονταν για αποκλειστική κυκλοφορία στο εσωτερικό. Δυστυχώς στην πραγματικότητα κάποια απ’ αυτά μπορούσαν να ανταλλάσσονται με κέρματα μεγαλύτερης αξίας από άλλα κράτη, υπονομεύοντας το νόμισμα. Δεν υπήρχε κεντρική τράπεζα για να επιβάλλει πειθαρχία, και οι χρηματοδοτικές ανάγκες που αντιμετώπισαν κάποια από τα συμμετέχοντα κράτη εξαιτίας του Πρώτου Παγκοσμίου Πόλεμου έβαλαν τέλος στο πείραμα.

Περισσότερα

Tuesday, April 17, 2012

Why the eurozone may yet survive

by Martin Wolf

Financial Times

April 17, 2012

“If the sovereignty of the Union were to engage in a struggle with that of the States at the present day, its defeat may be confidently predicted; and it is not probable that such a struggle would be seriously undertaken ... If one of the States chose to withdraw its name from the contract, it would be difficult to disprove its right of doing so; and the Federal Government would have no means of maintaining its claims directly, either by force or by right.”

Alexis de Tocqueville, author of these words on the prospects for the US, was the shrewdest foreign observer of that country. Yet he failed to foresee the outcome of a civil war. Similarly, over the 10 days that I have spent in the US, I have found that informed Americans believe the eurozone will not survive. That is because they view it as a marriage of economic convenience, as de Tocqueville viewed the US as a marriage of political convenience.

The parallel is inexact, but illuminating. It is inexact, because the eurozone is no country. If it were, the economic stresses to which it is subject would be easy to handle. It is illuminating, because it shows that the survival of any political construct depends on the strength of the centrifugal and centripetal forces at work. In the case of the US, the former were sufficient to persuade the Confederacy to undertake secession, but the latter were sufficient to defeat that attempt.

What, then, can we say of the forces at work on the eurozone?

More

Friday, April 13, 2012

Ενας νόμος, η αρχή του τέλους;

του Νίκου Βέττα

Καθημερινή

13 Απριλίου 2012

Κάθε Ελληνας πολίτης έχει σπουδαίους λόγους να ενδιαφέρεται για την εφαρμογή του νέου νόμου στα πανεπιστήμια. Οχι μόνο γιατί η εκπαίδευση των νέων είναι από τις λίγες ελπίδες για το μέλλον ή γιατί το επώδυνο πλέον για τον ίδιο φορολογικό βάρος δεν μπορεί να χρηματοδοτεί συστηματικά μαύρες τρύπες. Αλλά και γιατί η μεταρρύθμιση ή μη των πανεπιστημίων σηματοδοτεί ευρύτερα και το εάν η ελληνική κοινωνία έχει τη θέληση να αλλάξει.

Η αποτελεσματική λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος είναι από τις κύριες προϋποθέσεις για οικονομική ανάπτυξη, όπως και για κοινωνική δικαιοσύνη και ουσιαστική δημοκρατία. Ομως, οι στρεβλώσεις στα πανεπιστήμια ήταν τις τελευταίες δεκαετίες πολλές και όλο και πιο επώδυνες. Προέρχονταν κατά κύριο λόγο από το πώς αντιμετωπίζονταν αυτά από την πολιτεία. Η συμμετοχή των κομματικών φοιτητικών παρατάξεων στη διοίκηση αποδείχθηκε καταλυτικός παράγοντας ανωμαλίας. Παράλληλα, τα ανώτατα ιδρύματα αντιμετωπίζονταν ως κρατικά παραρτήματα, με ελάχιστη ανεξαρτησία, αλλά και χωρίς απαιτήσεις. Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο. Οσοι από τους καθηγητές δεν είχαν τη διάθεση ή την ικανότητα να παράγουν ακαδημαϊκό έργο, είχαν κάθε ευκαιρία να εξυπηρετήσουν την προσωπική τους ανέλιξη, αλλά και να διεκδικήσουν τον έλεγχο του χώρου τους. Η συστηματική εκκόλαψη κομματικών στρατών εξυπηρετούσε σφόδρα το πολιτικό σύστημα, το οποίο βέβαια ανταπέδιδε τη χάρη με διορισμούς στο Δημόσιο και ρουσφέτια. Ολα αυτά βέβαια, κάτω από ένα δήθεν προοδευτικό προσωπείο - αν και ποτέ δεν εξηγήθηκε τι μπορεί να χαρακτηρίζει ως προοδευτική μια πρακτική που απέκλειε τα παιδιά των μη πλούσιων οικογενειών από μια ποιοτική παιδεία. Ετσι, ενώ υπάρχουν στη χώρα μας πολλοί εξαιρετικής ποιότητας καθηγητές και φοιτητές, κάθε πρωτοβουλία όσων επεδίωκαν να ξεφύγουν από την ισοπέδωση συνθλίβονταν -συχνά μαζί με το ηθικό τους- μέσα στην ισοπεδωτική γραφειοκρατία, την αναξιοκρατία και τον εκφοβισμό.

Ισως γιατί η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο ή λόγω μιας ιδιαίτερης συγκυρίας, η πολιτεία υιοθέτησε πριν από μερικούς μήνες νέους κανόνες. Κανένα νομοθετικό πλαίσιο δεν είναι τέλειο, ούτε ίσως χρειάζεται να είναι. Ομως, το νέο πλαίσιο, που έτυχε πρωτοφανούς κοινοβουλευτικής και ευρύτερης υποστήριξης, κινείται σε τέσσερις άξονες που δημιουργούν βάσιμες ελπίδες. Πρώτον, αποσυνδέει τη διοίκηση των πανεπιστημίων από τις κομματικές φοιτητικές παρατάξεις. Δεύτερον, ενισχύει την αυτονομία και αυτοτέλειά τους επιτρέποντας στο καθένα από αυτά να χαράξει την πορεία του. Τρίτον, θέτει τα πανεπιστήμια υπό συστηματική αξιολόγηση και δημιουργεί κίνητρα αριστείας. Τέταρτον, ενισχύει την εξωστρέφειά τους και διευκολύνει την καλλιέργεια σχέσεων με ιδρύματα και καθηγητές από το εξωτερικό. Οι πολιτικοί κινήθηκαν -ίσως με καθυστέρηση, και όχι με τον τέλειο τρόπο- προς τη σαφώς σωστή κατεύθυνση και αυτό πρέπει να αναγνωρισθεί.

Περισσότερα

Structural and Institutional Divergence in the Eurozone

by Theodore Pelagidis

University of Piraeus

April 12, 2012

The success of the European Union is remarkable. But the current economic crisis is severely testing support. It is affecting member nations in different ways, and for some the crisis has been painful. Without individual control over their economic policies, some nations are getting frustrated. The author, an economist from one of the member nations, suggests far more flexible policy adjustments as an answer.

Download the Paper

Tuesday, April 10, 2012

Why the Bundesbank is wrong

by Martin Wolf

Financial Times

April 10, 2012

How far has the eurozone come towards resolving its crisis? The optimistic answer would be that it has rescued itself from a heart attack, but must still manage a difficult convalescence, with a good chance of further attacks. It must also adopt a regime able to protect itself against future crises. This task, too, is incomplete. But the eurozone has secured time. The big question is how well it now uses it.

Arguably, the crucial step is to agree on the nature of the illness. On this, progress is now being achieved, at least among economists. It is widely accepted that the balance of payments is fundamental to any understanding of the present crisis. Indeed, the balance of payments may matter more in the eurozone than among economies not bound together in a currency union. Hans-Werner Sinn of CESifo, in Munich, has done much to explain, in his words, that “the European Monetary Union is experiencing a serious internal balance of payments crisis that is similar, in important ways, to the crisis of the Bretton Woods System, in the years prior to its demise.” A special issue of the CESifo Forum, published in January 2012, is dedicated to this theme. In March, Bruegel, a Brussels-based think-tank, published a seminal paper on “Sudden Stops in the Euro Area”. Then, in late March, Jens Weidmann, president of the Bundesbank, explored the issue in a speech in London on “rebalancing Europe”.

In the years of euphoria prior to the financial crisis, private capital flowed freely, not least into countries in southern Europe. Greece, Portugal and Spain ran current account deficits of 10 per cent of gross domestic product, or more. These financed huge excesses of spending over income in private sectors, public sectors, or both. These economic booms also generated large losses in external competitiveness.

Then came the “sudden stops” in private inflows. As the Bruegel paper notes, such stops occurred during the global crisis of 2008 (affecting Greece and Ireland), in the spring of 2010 (affecting Greece, Ireland and Portugal) and, finally, in the second half of 2011 (affecting Italy, Portugal and Spain). In some cases, what happened went beyond a mere stop in inflows. Ireland, for example experienced large capital flight. Of course, when capital ceased to flow to the private sector, activity collapsed and the fiscal position worsened dramatically.

The eurozone was unprepared for such an interruption in cross-border finance: it was believed impossible. Once the stops had happened, the eurozone had two options: force external adjustment on countries shut out of the markets or finance them via official sources. The second was the chosen option, with the European Central Bank the dominant source of finance, in its role as lender of last resort to banks. The ECB has become the “European Monetary Fund” (see charts).

More

Monday, April 9, 2012

Κρίση και μεταρρυθμίσεις

του Πάνου Καζάκου

Τα Νέα

9 Απριλίου 2012

Η χώρα βρίσκεται σε μια διαδικασία αλλαγής του μεταπολιτευτικού μοντέλου οικονομίας και πολιτικής. Η κρίση χρέους και ανταγωνιστικότητας ασκεί πιέσεις σε κοινωνία και πολιτική να εγκαταλείψουν παλαιά πρότυπα συμπεριφοράς και να υιοθετήσουν ευρείας κλίμακας μεταρρυθμίσεις - υπό διεθνή εποπτεία.

Αλλά τόσο η δημοσιονομική εξυγίανση όσο και οι μεταρρυθμίσεις αντιμετωπίζουν πολλά εμπόδια. Οι δυσκολίες οφείλονται, πρώτον, στη φύση του εγχειρήματος. Οι μεταρρυθμίσεις θίγουν συγκεκριμένες και καλά οργανωμένες ομάδες, ενώ τα οφέλη διαχέονται. Εκτός τούτου, ενώ τα κόστη είναι άμεσα (π.χ. στις ιδιωτικοποιήσεις), τα οφέλη έρχονται αργότερα. Τα μέτρα προκαλούν ζητήματα κατανομής του κόστους και των ωφελειών. Ουδείς γνωρίζει πώς ακριβώς κατανέμονται κόστη και οφέλη. Συναφώς, η αβεβαιότητα κάνει τους πολίτες επιφυλακτικούς, πολύ περισσότερο που βλέπουν ότι προς το παρόν υπάρχει μόνο κόστος! Ετσι εξηγείται η αρνητική στάση της πλειοψηφίας.

Την κατάσταση επιβάρυνε το γεγονός ότι ο αρχικός σχεδιασμός ήταν κακός (η περικοπή του χρέους έπρεπε να είχε γίνει νωρίτερα, έπρεπε να αποφευχθεί η φορολογική ατασθαλία κτλ.). Εξίσου κακή ήταν η εφαρμογή της συνταγής, όπως αποτυπώθηκε στο πρώτο Μνημόνιο. Συχνά οι χειρισμοί έδειχναν ότι οι αξιωματούχοι λειτουργούσαν ως συνήγοροι ειδικών συμφερόντων. Μάλιστα, καθώς τώρα πηγαίνουμε σε εκλογές, οι παλαιές πρακτικές αποκαλύφθηκαν με τη «βροχή τροπολογιών» σε διάφορα πολυνομοσχέδια κατά παράβαση σαφών διατάξεων του Συντάγματος!

Περισσότερα

Tuesday, April 3, 2012

Euro-Zone Data Paint Bad Picture for Growth

Wall Street Journal
April 2, 2012

Dire figures on unemployment and manufacturing activity in the euro zone's weakest members on Monday highlighted the scale of the currency bloc's economic problems, days after finance ministers boosted their bailout fund in a bid to fend off the debt crisis.

The data suggest policy makers' hopes of a brief, shallow downturn may be wide off the mark, making it harder for governments to cut their debts as tax revenues fall and welfare payments increase.

Eurostat, the European Union's statistics agency, said the number of people without jobs in the 17 countries that use the euro rose 162,000, to 17.134 million in February, the highest total since the data were first compiled in January 1995.

That pushed the unemployment rate to 10.8% of the work force, the highest rate since June 1997 and an increase from 10.7% in January.

The figures "make for grim reading and cast a dark cloud over growth prospects for the region," said Martin van Vliet, an economist at ING Bank.

Survey data Monday were similarly downbeat, showing manufacturing activity falling at its steepest pace in three months.

More

Monday, April 2, 2012

A divorce settlement for the eurozone

by Arnab Das and Nouriel Roubini

Financial Times

April 2, 2012

The European Central Bank has averted disaster, sparking a powerful relief rally – but nothing fundamental has been resolved. Greece may need another debt restructuring; Portugal and Ireland may need restructuring too. Spain and Italy may yet come under the gun. Banking crises are hardly ever resolved without removing toxic assets or recapitalisation. The eurozone still lacks essential features of monetary unions that have stood the test of time; and planned reforms may exacerbate latent fiscal, banking and external imbalances, leaving it less, rather than more, resilient to regional shocks.

Splitting up may be hard to do, but it can be better than sticking to a bad marriage. The periphery debt crisis threatens to engulf the core in huge bank capital shortfalls and fiscal liabilities, trapping both in protracted stagnation. This reflects possibly intractable eurozone design flaws. So we propose the following amicable divorce settlement.

Countries leaving the eurozone must rebalance away from growth led by debt, towards export- and income-led growth. Members of a “rump” eurozone should rebalance toward domestic demand. The EU free trade arrangement is critical to this end. Ideally, five distressed peripherals – Portugal, Ireland, Italy, Greece and Spain – would exit, negotiating bridge financing.

Currency realignment would aid this adjustment. It is far better to restore competitiveness through devaluation than by changing relative prices with a fixed nominal exchange rate, which implies protracted debt deflation, potentially ending in disorderly defaults and exits in any case, or sustained inflation above target in surplus countries. There would of course be disruption even in a cooperative, partial dismantling of the currency union, but it would be in everyone’s interest to minimise the damage by adhering to the agreed exit strategy.

More

Sudden stops in the Eurozone

by Silvia Merler and Jean Pisani-Ferry

Vox

April 2, 2012

Many analysts and observers have put forward that the euro crisis is a balance-of-payments crisis at least as much as a fiscal crisis. This column provides evidence of capital-flow reversals in Greece, Ireland, Portugal, Spain, and Italy. It argues that the fostering of a pan-European banking industry and the creation of a banking union with centralised supervision and access to resources to recapitalise weak financial institutions should feature high on the policy agenda.


Many analysts and observers have put forward that the euro crisis is a balance-of-payments crisis at least as much as a fiscal crisis (e.g. Carney 2012, Giavazzi and Spaventa 2011, Sinn 2012, Wolf 2011). The issue has gained further relevance with the widening of imbalances among EZ central banks within the Target2 settlement system and has important implications for both the short- and the long-term policy responses (Bornhorst and Mody 2012).

The prevailing view over the first ten years of the Eurozone’s life was that balance of payments would become as irrelevant in the monetary union as it is among regions within a country. Indeed current account adjustments after the crisis have been considerably slower in EZ countries like Greece, Portugal, and Spain than in non-EZ countries like Bulgaria, Latvia, and Estonia.

More