Αλλάζουμε ή βουλιάζουμε;

του Στάθη Ν. Καλύβα

Καθημερινή
22 Δεκεμβρίου 2012

Συνήθως τα πολιτικά συνθήματα είναι ή ψευδεπίγραφα ή κενά. Κάπου κάπου όμως, εμφανίζονται και κάποια που καταφέρνουν να περιγράψουν μέσα σε ελάχιστες λέξεις την ουσία ενός κρίσιμου πολιτικού διακυβεύματος. Τέτοιο ήταν το σύνθημα «Αλλάζουμε ή βουλιάζουμε». Δυστυχώς ταυτίστηκε με έναν πολιτικό, τον Γιώργο Παπανδρέου, που δεν είχε ούτε την πρόθεση αλλά ούτε και την ικανότητα να το υλοποιήσει. Ετσι το σύνθημα αυτό ταυτίστηκε με μια παταγώδη αποτυχία, με αποτέλεσμα να περιοριστεί η απήχησή του. Για πολλούς δεν είναι παρά η γραφική υπενθύμιση μιας άσχημης ανάμνησης. Θα ήταν όμως μεγάλο λάθος να το αγνοήσουμε, παραβλέποντας την ουσία του, που παραμένει πιο επίκαιρη και εύστοχη από ποτέ.

Παρά τη σύγχυση και τον λαϊκισμό που πλημμύρισαν τη χώρα τα τελευταία χρόνια, γίνεται σιγά σιγά κοινό κτήμα, σε υποσυνείδητο κυρίως επίπεδο, πως δεν υπάρχει περίπτωση επιστροφής στην προμνημονιακή Ελλάδα. Συγχρόνως, και παρότι κάτι τέτοιο δεν είναι ακόμη ορατό μέσα στη δύσκολη καθημερινότητα, η χώρα εισέρχεται σε μια νέα φάση όπου, εκτός απροόπτου, ο κίνδυνος της άτακτης χρεοκοπίας και κατάρρευσης γίνεται παρελθόν. Μολονότι δεν έχει εξαλειφθεί η περίπτωση ενός δραματικού ατυχήματος, τόσο η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας όσο και η ευρωπαϊκή πολιτική πραγματικότητα έχουν μεταμορφωθεί. Είναι πολύ πιθανό, η Ιστορία να καταγράψει πως το παιχνίδι κρίθηκε τον περασμένο Ιούνιο, όταν ένα μικρό αλλά κρίσιμο ποσοστό ψηφοφόρων επέλεξε να μετακινηθεί προς τη Νέα Δημοκρατία παρά τις βαθύτατες ενστάσεις του, αποτρέποντας με τον τρόπο αυτό την προοπτική του χάους. Οσο περισσότερο απομακρυνόμαστε από τον κίνδυνο, τόσο η ερμηνεία αυτή θα φαίνεται αυταπόδεικτη.

Με δεδομένη λοιπόν την αποφυγή της κατάρρευσης, το ερώτημα που τίθεται δεν είναι τόσο το αν αλλάζουμε, αλλά το πώς αλλάζουμε. Η αλλαγή είναι πραγματικότητα γιατί το οικονομικό μοντέλο της προμνημονιακής Ελλάδας αποτελεί τελεσίδικο παρελθόν. Το ερώτημα είναι αν οι αλλαγές που θα πραγματοποιηθούν από εδώ και πέρα θα είναι επιφανειακές και ψευδεπίγραφες, σχεδιασμένες έτσι ώστε να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των δανειστών μας και ενδεχομένως να τους παραπλανήσουν, ή αν θα είναι ουσιαστικές διαρθρωτικές αλλαγές που θα θέσουν τις βάσεις ενός νέου οικονομικού μοντέλου, βασισμένου στην ανταγωνιστικότητα. Στην περίπτωση των ψευδεπίγραφων αλλαγών θα επιβιώσουμε, δίχως όμως προοπτική ουσιαστικής ανάπτυξης. Αντίθετα, στη δεύτερη περίπτωση, η οικονομία θα γίνει δυνατό να ανοικοδομηθεί πάνω σε στέρεες βάσεις.

Περισσότερα