του Πάσχου Μανδραβέλη
Καθημερινή
23 Οκτωβρίου 2011
Αν απομακρυνθούμε από τη συγκυρία, οι αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας στην πρωτοφανή αυτή κρίση μπορεί να μας φανούν έως και φυσιολογικές. Δεν είναι μόνο η οξύτητα των μέτρων που πρέπει να ανατρέψουν δεκαετίες στασιμότητας, μέρος αυτής είναι και αυτά που στη συνδικαλιστική αργκό ονομάζονται «κεκτημένα». Δεν είναι μόνο η απώλεια εισοδημάτων που απολάμβαναν δικαίως ή αδίκως κάποιοι την προηγούμενη περίοδο. Το βασικότερο πρόβλημα είναι ότι καταρρέει ολόκληρη η κοσμοθεωρία με την οποία η ελληνική κοινωνία εξηγούσε και βολευόταν στον κόσμο.
Το κράτος ήταν για τον μέσο Ελληνα το τελευταίο αποκούμπι για κάθε δυσκολία της ζωής. Δεν ήταν αποτελεσματικό, ούτε καν στις βασικές υπηρεσίες που όφειλε να προσφέρει: παιδεία, υγεία, πρόνοια, ασφάλεια. Ηταν ένα κράτος που ούτε το πρόβλημα των σκουπιδιών δεν κατάφερε να λύσει. Παρ’ όλα αυτά όμως, αποτελούσε τον τελευταίο σταθμό. Ηταν ο αφερέγγυος μεν, εγγυητής δε των πάντων: των συντάξεων, των καταθέσεων, της επιχειρηματικότητας. Κλάδοι που είχαν απαξιωθεί και εταιρείες που δεν πήγαιναν καλά μπορούσαν να βασίζονται στις οικονομικές ενέσεις κάποιας κρατικής ή ημικρατικής τράπεζας. Αποτελούσε το γιατρικό της ανεργίας. Παραγωγικές θέσεις που δεν δημιουργούσε ο ιδιωτικός τομέας τις αναπλήρωνε αντιπαραγωγικά το κράτος, δίνοντας την ψευδαίσθηση της χαμηλής ανεργίας. Το κράτος βρισκόταν δίπλα ακόμη και σ’ εκείνους που παρέβαιναν τους νόμους του. Ενας πλημμυροπαθής αλλά αυθαίρετος οικιστής ήξερε ότι αν είχε τις κατάλληλες διασυνδέσεις ή αν έκλαιγε πειστικά στα κανάλια, η «πολιτεία» θα βρισκόταν δίπλα του για να τον αποζημιώσει.
Αυτό διαμόρφωσε οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συμπεριφορές. Οικονομικώς όλοι γνώριζαν ότι δεν χρειάζεται να απευθυνθούν στην αγορά προϊόντων ή εργασίας. Η πιο ορθολογική επιλογή, που προσέφερε εξασφάλιση, ήταν ο μπάρμπας στην Κορώνη ή ο «φίλος υπουργός» αν κάποιος ήθελε να επιχειρήσει. Αν δει κάποιος πώς κυμαίνονταν οι βάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ, θα έβλεπε «περίεργα πράγματα». Η άνοδος των βάσεων στις σχολές δασκάλων ή αστυνομικών έδειχνε μια κοινωνία που έστρεφε το μέλλον της (τα ίδια τα παιδιά της) στις ανάγκες του κράτους.
Περισσότερα
No comments:
Post a Comment