Sunday, September 19, 2010

Βεβαιότητες στην εποχή της αμφιβολίας

του Γιώργου Παγουλάτου

Καθημερινή
19 Σεπτεμβρίου 2010

Ισως το πιο διαπεραστικό στοιχείο της ελληνικής κρίσης και της τιτάνιας προσαρμογής είναι ότι συντελείται σε ένα περιβάλλον οξείας αβεβαιότητας. Αβεβαιότητα για τη διεθνή και ευρωπαϊκή οικονομία: Θα ξεκινήσει η ανάπτυξη ή θα βουλιάξει στη στασιμότητα; Αβεβαιότητα για την έκβαση της ελληνικής προσπάθειας: Θα κρατήσει η κυβέρνηση μέχρι τέλους; Θα ανακάμψει η οικονομία το 2012; Θα αντέξει η κοινωνία;

Η αίσθηση ρευστότητας επιτείνεται από μια γεύση «τέλους εποχής», που όμως δεν συνοδεύεται από ανώδυνη μετάβαση σε μια νέα διάδοχη κατάσταση. Το παλιό έχει αποτύχει, αλλά το καινούργιο δυσκολεύεται βασανιστικά να γεννηθεί - και εν τω μεταξύ το παλιό ανασυντάσσεται. Αυτό ισχύει κατ’ αρχήν για τη διεθνή οικονομία. Το μοντέλο της απορρύθμισης απέτυχε, όμως η διεθνής μετάβαση σε έναν νέο, ρυθμιζόμενο και φορολογούμενο χρηματοοικονομικό καπιταλισμό αποδεικνύεται δυσχερής. Οι μεταρρυθμίσεις είναι άτολμες, δυσανάλογες του εύρους της αποτυχίας.

Η χρεοκοπία ισχύει κατ’ εξοχήν για την ελληνική πολιτική οικονομία. Εδώ δεν απέτυχαν τόσο οι αγορές όσο το κράτος και οι διαχρονικοί πολιτικοί διαχειριστές του. Εδώ στη χρεοκοπία δεν οδήγησε η ιδιωτική, αλλά η δημόσια υπερχρέωση. Εδώ το «μοντέλο» παρασιτικό κράτος, αεριτζίδικη επιχειρηματικότητα, κατανάλωση εισαγομένων με δανεικά, διόγκωση προστατευμένου τομέα εις βάρος του εξωστρεφούς, πελατειακό κράτος παροχών αντί κοινωνικού κράτους υπηρεσιών, φοροδιαφυγή, ανομία, γραφειοκρατία και διαφθορά, τέλειωσε όχι με λυγμό αλλά με κρότο. Απέτυχε πανηγυρικά, αλλά εξακολουθεί να συνθλίβει το καινούργιο, εμποδίζοντάς το να ξεπεταχτεί.

Περισσότερα

No comments: