Sunday, April 29, 2012

Ο μίτος του Κωνσταντίνου Καραμανλή

του Χρήστου Α. Χωμενίδη

Books' Journal

Μάιος 2012

Χάρη στα social media μπορείς πλέον να αντιληφθείς εύκολα και άμεσα (χωρίς βεβαίως απαιτήσεις ιδιαίτερης πιστότητας) το περιρρέον κλίμα. Να πιάσεις, έστω και επιπόλαια, τον παλμό των συμπολιτών σου. Όταν, στις 23 Ιουλίου 2011, έγραφα στο facebook: «αύριο είναι η μέρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή», πίστευα ότι αρκετοί θα συμφωνούσαν και άλλοι –ιδίως οι μεγαλύτεροι– θα αναπολούσαν το κλίμα εκείνου του καλοκαιριού του 1974, που οδηγηθήκαμε, μέσω της κυπριακής τραγωδίας, από το όνειδος της χούντας στην αποκατάσταση της δημοκρατίας. Για αυτό και έμεινα άναυδος όταν ανέγνωσα τα σχόλια των διαδικτυακών μου φίλων. Από ειρωνείες και ύβρεις για τον «ψευτοεθνάρχη» μέχρι οργίλοι μηρυκασμοί των ανομημάτων που του αποδίδονται κατά την πρώτη οκταετία του. Ότι έκανε την πανέμορφη Αθήνα μας τσιμέντο με την αντιπαροχή. Ότι βρισκόταν πίσω από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη (ή, τουλάχιστον, την ανέχθηκε). Ότι δραπέτευσε από την Ελλάδα το 1963 με το ψευδώνυμο Τριανταφυλλίδης… «Μιλάω για την περίοδο 1974-1980», διευκρίνισα. «Για την ασφαλή επάνοδο στη δημοκρατία, για την απαλλαγή από τη βασιλεία και τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, για την καθιέρωση της δημοτικής, για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ…» Του κάκου. «Αυτά αποτελούν κατακτήσεις του λαού!», μου είπε κάποιος. «Η μεταπολίτευσή σας μάς οδήγησε ως εδώ, στο χάλι που βρισκόμαστε σήμερα!», συμπλήρωσε κάποιος άλλος, «συνταξιούχος» κατά δήλωσή του «δάσκαλος». Κατάλαβα το μάταιον του πράγματος και έκοψα την κουβέντα.

Το γεγονός ότι η μνήμη του Κωνσταντίνου Καραμανλή δεν συγκινεί τις πλατιές μάζες μού ήταν γνωστό. Και γιατί να τις συγκινεί; Δεν χάιδεψε ο Καραμανλής αυτάκια, δεν συνδέθηκε με μεγαλοπρεπείς χειρονομίες –όπως η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης– μηδέ με σκαμπρόζικα σκάνδαλα, τα οποία θα’χαν κάτι από αισθηματικό μυθιστόρημα ή από βραζιλιάνικο σίριαλ. Μολονότι λαϊκής καταγωγής, δεν έφερε τίποτα το λαϊκό ούτε στην όψη ούτε στους τρόπους. Για ποιο λόγο να θυμάται και να αγαπάει ο κόσμος έναν απόμακρο τύπο, με επιβλητικό παράστημα και άψογα κοστούμια, ο οποίος συναναστρεφόταν μόνο την ελίτ του καιρού του; Δεν φρόντιζε τουλάχιστον να προβάλλει τη φιλία του με τον θρυλικό «βλάχο» Κώστα Χατζηχρήστο; Στις φωτογραφίες εποχής, όλο με τον Χορν τον βλέπουμε, τον Χατζιδάκι και την Ελένη Βλάχου…

Από το να μην αναγνωρίζεις ωστόσο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή σαν «πατέρα του έθνους» μέχρι να μηδενίζεις την προσφορά του υπάρχει μεγάλη απόσταση. Εξ ου και μόλις πρόσφατα έγινε οφθαλμοφανές ότι εκείνο που ποτέ δεν αποδέχθηκε, που ποτέ δεν αφομοίωσε το άλλο μισό του ελληνικού λαού δεν είναι το πρόσωπο. Είναι το έργο. Χρειάστηκε να περάσουν τρεις δεκαετίες σχετικής ανεμελιάς και να ενσκήψει η βαθιά και πολυεπίπεδη κρίση, για να φανεί περίτρανα ότι μια μεγάλη μερίδα των Ελλήνων –όσοι αρέσκονται να αυτοσυστήνονται σαν ριζοσπάστες ή και πατριώτες– αμφισβητούν όχι τη διαχείριση των επιτευγμάτων του αλλά τα επιτεύγματα τα ίδια.

Περισσότερα

No comments: