H φορολογική αρχή που χρειάζεται η χώρα μας

του Διομήδη Σπινέλλη

Καθημερινή
7 Απριλίου 2013

Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων είναι ο πνεύμονας που κρατάει το κράτος μας ζωντανό, μια και φέρνει στα ταμεία του με την είσπραξη φόρων και τελών περίπου 50 δισ. ευρώ τον χρόνο. Επίσης, είναι ο φορέας αυτός που με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της λαθρεμπορίας μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στη δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών, στην ανάπτυξη της παραγωγικότητας και στην απεξάρτηση της χώρας μας από ξένα δανεικά.

Κι όμως, στις υπηρεσίες αυτού του φορέα θα βρούμε όλα τα στραβά του κρατικού μηχανισμού: αναποτελεσματικότητα, κακοδιοίκηση, πολιτικές παρεμβάσεις, γραφειοκρατία, διαφθορά. Συγκεκριμένα, σε κρίσιμους τομείς, όπως τον αριθμό των ελέγχων, την είσπραξη ληξιπροθέσμων οφειλών, ή τη φορολογική συμμόρφωση μαθαίνουμε ότι τα αποτελέσματα είναι πολύ χαμηλότερα από τους στόχους. Ακόμα χειρότερα, όλοι βλέπουμε καθημερινά γύρω μας ότι η φοροδιαφυγή ζει και βασιλεύει ανενόχλητη. Ετσι ο παρασιτικός κλάδος της οικονομίας μας ζει εις βάρος των τομέων που θα δημιουργούσαν θέσεις εργασίας με ανάπτυξη και εξαγωγές και διαιωνίζεται η στρεβλή παραγωγική διάρθρωση της οικονομίας μας. Ως προς την κακοδιοίκηση, το κύριο πρόβλημα είναι η διαχείριση του προσωπικού. Ανθρωποι με γνώσεις και όρεξη για δουλειά μένουν αναξιοποίητοι, ενώ απουσία εκπαίδευσης, κινήτρων και αξιολόγησης στερεί στην υπηρεσία κάθε δυνατότητα αναβάθμισης. Δεκαετίες κομματικού εναγκαλισμού και πολιτικών παρεμβάσεων έχτισαν υπεράριθμες εφορίες στις περιοχές βουλευτών που κατείχαν θέση στο υπουργείο Οικονομικών και οδήγησαν σε ρουσφετολογικές προσλήψεις.

Επιπλέον, η κυριαρχία του νομικού φορμαλισμού και της γραφειοκρατίας αφήνουν τα λαμόγια να κοροϊδεύουν μια δυσκίνητη διοίκηση, που αδυνατεί να καινοτομήσει και να τα αντιμετωπίσει με σύγχρονες μεθόδους. Για παράδειγμα, περίπλοκοι φορολογικοί έλεγχοι εξετάζουν κυρίως την τυπική συμμόρφωση μιας επιχείρησης, ενώ δεν αξιοποιούνται σύγχρονες μέθοδοι ελέγχου, όπως η αντιστοίχιση της αγοράς των πρώτων υλών με τις καταγεγραμμένες πωλήσεις. Η πληροφορική, που θα μπορούσε να δώσει λύσεις σε πολλά προβλήματα, είναι αδύνατο να εφαρμοστεί, διότι το πλαίσιο χρηματοδότησης και εκτέλεσης των έργων είναι σχεδιασμένο για να παράγει δεινοσαύρους: τεχνολογικά ξεπερασμένα μεγαθήρια που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες. Οσο για τη διαφθορά, την κατάσταση τη συνόψισε το 1996 σε συνέντευξή του ο πρώην υφυπουργός Οικονομικών Δ. Γεωργακόπουλος, αποκαλύπτοντας το σύστημα χρηματισμού 4-4-2.

Περισσότερα