Friday, May 7, 2010

Το ρίσκο της Ευρώπης (Il rischio dell'Europa)

La Repubblica
6 Μαΐου 2010

Μετάφραση από τα ιταλικά: Αικατερίνη Μικάλεφ (Υποψ. Διδ., Τμήμα Μ.Ι.Θ.Ε., Πανεπιστήμιο Αθηνών)

Η πραγματική ελληνική τραγωδία έχει τελικά συντελεστεί. Προτίθεμαι να την επικαλεστώ και να τη χρησιμοποιήσω ως μεταφορά αυτής της δημοσιονομικής κρίσης. Τρεις νεκροί στις χθεσινές διενέξεις στην πλατεία, τρία αθώα θύματα, υπάλληλοι σε ένα υποκατάστημα τράπεζας το οποίο δέχτηκε επίθεση από «μαύρα μπλόκα» που διαμαρτύρονταν κατά της Ευρώπης που επιβάλει (μέσω φόρου) θυσίες, δάκρυα, ιδρώτα και αίμα. Είναι αναπόφευκτη μοίρα το γεγονός ότι η επίθεση εναντίον μιας τράπεζας, μέρος-σύμβολο της δημοσιονομικής τεχνοκρατίας, συντελείται στην αγορά της Αθήνας, μέρος-σύμβολο της πολιτικής δημοκρατίας ανέκαθεν για τη Δύση. Είναι η εξέγερση των λαών κατά της ελίτ, η ακανθώδης σχέση ή αλλιώς η συχνά η αμείωτη σύγκρουση, ανάμεσα στις αποφάσεις των λίγων και στις απόψεις των πολλών.

Η ελληνική τραγωδία, από αυτή τη σκοπιά, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα πρόβλημα διατήρησης της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης. Σίγουρα, το πρόβλημα της συνύπαρξης εντός μιας διεθνούς συναίνεσης που συμμερίζεται το ίδιο νόμισμα και, πρέπει να συμμερίζεται τις ίδιες δημοσιονομικές πολιτικές, παραμένει σε όλη του την εμβέλεια. Έτσι παραμένει σε όλο του το βάρος το ρίσκο, αυτή η νέα περιφερειακή κρίση να μετασχηματιστεί σε κατάρρευση συστήματος δηλαδή, η πτώχευση στην Ελλάδα, διαμέσου της επίφοβης επιρροής για την οποία μιλάει εδώ και καιρό ο οικονομολόγος Nouriel Roubini, να συμπαρασύρει στην άβυσσο χώρες όπως την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία σε μια προοπτική μέσου τέλους, ακόμη και την Μεγάλη Βρετανία.

Θα ήταν όχι μόνο το τέλος του ευρώ, αλλά το τέλος της ίδιας της Ευρώπης όπως την έχουμε γνωρίσει σε μισό αιώνα ιστορίας. Και θα υπήρχε ακόμη μια πιθανότητα, νέα ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας δεδομένης της αδυναμίας των ανυπέρβλητων χρεών και, νέο κραχ τραπεζικού συστήματος όπως το αγγλοσαξονικό, να είχαν άμεσες και καταστροφικές επιπτώσεις ακόμη και στην αμερικανική και στην ασιατική οικονομία. Η απόδειξη της υπόθεσης ότι ο κίνδυνος βρίσκεται προ των θυρών βρίσκεται σε πολλές ενδείξεις που συσσωρεύονται σε τέτοιες στιγμές παροξυσμού. Βρίσκεται στις χείριστες αντιδράσεις του ιαπωνικού και κινέζικου Χρηματιστηρίου ενώπιον των ελληνικών ειδήσεων. Βρίσκεται στο τηλεφώνημα που έκανε ο Obama στη Merkel στην αρχή της εβδομάδας προκειμένου να ενθαρρύνει τη δέσμευση της Γερμανίας στο σχέδιο βοήθειας προς την Ελλάδα. Βρίσκεται στην επιστολή που έγραψαν από κοινού η Καγκελάριος και ο Sarkozy προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ζητώντας η τελευταία να προβεί σε ό,τι είναι αναγκαίο για τη διάσωση του ευρώ: ένα σινιάλο όχι μόνο ρητής ανάληψης ευθύνης από τον γαλλογερμανικό άξονα, αλλά επιπλέον και πρωτίστως, ένα σινιάλο σιωπηρού συναγερμού για την ενδεχόμενη κατάρρευση της Νομισματικής Ένωσης.

Μα στο βάθος αυτών των δημοσιονομικών μαρμαρυγών και των διπλωματικών διασκέψεων, μέσα στο δραματικό ευρωπαϊκό κλίμα που ενσαρκώνεται από τη φωτιά που θανάτωσε τρεις ανθρώπους εγκλωβισμένους σε μια τράπεζα, καίει ακόμα μια φορά, όπως ήδη συμβαίνει στην εποπτεία της δημιουργίας του ευρώ, ένα πρόβλημα πιο διαδεδομένο και κρίσιμο για την εποχή προς πολλές κατευθύνσεις: αυτό της κυριαρχίας των κυβερνήσεων και της νομιμοποίησης των δημοκρατιών.

Ιταλικό κείμενο

No comments: