Με τα Λεφτά των Άλλων

του Αριστείδη Χατζή

Το Βήμα
14 Απριλίου 2013

Αμέσως μετά τον θάνατο της Μάργκαρετ Θάτσερ το Διαδίκτυο γέμισε με διάφορα αποφθέγματά της, αποσπάσματα από ομιλίες της και ατάκες με τις οποίες κατατρόπωνε τους αντιπάλους της και επιβεβαίωνε την αποφασιστικότητα και την ηγετική φυσιογνωμία της. Απ’ όλα αυτά τα παραθέματα θα ξεχωρίσω κι εγώ ένα, για δύο λόγους: (α) γιατί αντιπροσωπεύει καλύτερα από κάθε άλλο την ουσία των μεταρρυθμίσεών της και (β) γιατί είναι ιδιαίτερα επίκαιρο για την Ελλάδα: «Το πρόβλημα με τον σοσιαλισμό είναι ότι κάποια στιγμή τελειώνουν τα λεφτά των άλλων».

Αυτό ήταν το πρόβλημα της Βρετανίας το 1979 αυτό ήταν και το πρόβλημα της Ελλάδος το 2009. Με μια διαφορά, και στις δύο περιπτώσεις τα λεφτά των άλλων σπαταλούσαν όχι μόνο οι σοσιαλιστικές αλλά και οι συντηρητικές κυβερνήσεις. Το 1976 η Μεγάλη Βρετανία κατάντησε να ζητήσει δάνειο 2,3 δισεκατομμυρίων λιρών από το ΔΝΤ καθώς η ανεργία και ο πληθωρισμός είχαν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη. Αν διαβάσει κάποιος την αρθρογραφία των αγγλικών εφημερίδων της περιόδου 1976-1979 θα εντυπωσιαστεί με την κατάντια της πρώην αυτοκρατορίας. Ο χειμώνας 1978-9 ήταν ο χειρότερος στην πρόσφατη βρετανική ιστορία λόγων καιρικών, οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών. Ονομάστηκε ο «χειμώνας της δυσαρέσκειας» από την περίφημη εισαγωγική φράση του Ριχάρδου ΙΙΙ του Σαίξπηρ (Now is the Winter of our Discontent).

Από αυτόν τον εκπεσμό έσωσε κυριολεκτικά τη Μεγάλη Βρετανία η Μάργκαρετ Θάτσερ με μία σειρά οικονομικών μεταρρυθμίσεων που είχαν σαν στόχο τη μείωση της σπατάλης του κράτους και το άνοιγμα της οικονομίας στον ανταγωνισμό. Το αποτέλεσμα το είδαμε τα χρόνια που ακολούθησαν. Όχι μόνο η επανεκκίνηση της Βρετανίας ήταν εντυπωσιακή αλλά όλοι οι πρωθυπουργοί που ακολούθησαν (και κυρίως ο πιο επιτυχημένος από όλους, ο Tony Blair) ακολούθησαν και διεύρυναν τις πολιτικές της με ιδεολογική ευλάβεια.

Περισσότερα