Quo vadis Graecia?

του Κώστα Αζαριάδη

Καθημερινή
30 Σεπτεμβρίου 2012

Πού πας Ελλάδα; Από το 2008 το ερώτημα απασχολεί ηγέτες υπερδυνάμεων, αγχώνει ευρωκράτες των Βρυξελλών και φοβίζει το πανελλήνιο. Εύλογη η ανησυχία καθώς η εθνική οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση: εισοδήματα πεσμένα 20%, επενδύσεις στο μισό, η ανεργία στα ύψη. Εντεκα εκατομμύρια πολίτες εξαρτώνται οικονομικά από δυόμισι εκατομμύρια θέσεις εργασίας ενός ιδιωτικού τομέα που παραπαίει.

Στο ζοφερό αυτό τοπίο, πολλοί ζουν με την ελπίδα της αυτόματης ανάκαμψης. Ευελπιστούν πως τα χειρότερα πέρασαν και η εθνική οικονομία, αργά ή γρήγορα, θα βελτιωθεί αυτοβούλως και θα αναπληρώσει τις απώλειες της τελευταίας πενταετίας. Εκεί ποντάρει η πολιτική ηγεσία της χώρας, που έχει στρέψει όλη την προσοχή της στην ανεύρεση φόρων και δανείων για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις του επόμενου μήνα. Εκεί ποντάρουν οι συντεχνίες που αγωνίζονται πεισματικά, και μέχρι στιγμής αποτελεσματικά, να προστατέψουν τα κεκτημένα τους. Σ’ αυτό φαίνεται να ελπίζουν και μεγάλα στρώματα, αν όχι η πλειονότητα, του ελληνικού λαού που ευαγγελίζονται μια γρήγορη «πολιτική» λύση των προβλημάτων τους χωρίς την μακρόπνοη λιτότητα που απαιτούν από τη χώρα τα Μνημόνια και μακριά από τις ριζικές μεταρρυθμίσεις που συνιστούν, σχεδόν ομόφωνα, οι «τεχνοκράτες».

Επίκειται λοιπόν κάποια, έστω και αργή, αναστροφή της οικονομίας από τον επόμενο χρόνο προς την προ του 2008 κατάσταση; Ή μήπως είναι η βαθιά κρίση το πρώτο στάδιο μονιμότερης στροφής από τον πλούτο των αμέσως προηγούμενων δεκαετιών στην ιστορική φτώχεια των Βαλκανίων; Είναι το μέλλον της χώρας παρόμοιο με της Ιταλίας ή με της Αλβανίας; Θα επιστρέψουν οι χαμηλόμισθοι και συνταξιούχοι στα χίλια ευρώ τον μήνα ή θα κατρακυλήσουν οι αμοιβές στα διακόσια με τριακόσια που έπαιρναν οι παππούδες τους πριν από πενήντα χρόνια;

Η οικονομική επιστήμη περιγράφει σαφέστατα τη συνταγή της επιτυχημένης ανάπτυξης, της οποίας η ουσία συνοψίζεται στο γνωστό τρίπτυχο του Σκώτου φιλόσοφου Αδάμ Σμιθ, «ειρήνη, χαμηλοί φόροι, ανεκτή εφαρμογή των νόμων». Η συνταγή αυτή εφαρμόσθηκε κατά γράμμα σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου. Σήμερα δοκιμάζεται, με κάποιες ατέλειες και αρκετή επιτυχία, από τρεις γείτονες· Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία.

Περισσότερα