Friday, August 13, 2010

Τα λουκέτα στην αγορά

του Πάσχου Μανδραβέλη

Καθημερινή
13 Αυγούστου 2010

Η δημιουργία μιας εκτεταμένης μεσαίας τάξης ήταν ανάγκη σε μια χώρα που βγήκε από έναν εμφύλιο, ο οποίος στη μία πλευρά είχε κομμουνιστές με κύριο αίτημα την «οικονομική δικαιοσύνη». Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ήταν συνειδητή πολιτική επιλογή του μετεμφυλιακού κράτους. Μέσα σ’ αυτήν τη στρατηγική της δημιουργίας εκτεταμένης «μεσαίας τάξης» εντάσσουν και το μοντέλο της αντιπαροχής, η οποία -παρά τα οικιστικά δεινά που επέφερε στις πόλεις- σχημάτισε και τα εκπληκτικά ποσοστά ιδιοκατοίκησης για τα οποία επαίρονται όλοι οι πολιτικοί.

Το μοντέλο της κοινωνικής ειρήνης διά της μικρής ιδιοκτησίας πέτυχε. Δημιουργήθηκε μια τεράστια μάζα ανθρώπων οι οποίοι είχαν να χάσουν πολλά περισσότερα «από τις αλυσίδες τους» αν ανατρεπόταν το σύστημα.

Κατά τη διαδικασία όμως δημιουργίας αυτής της μεσαίας τάξης υπήρξαν και πολλές αρνητικές επιδράσεις. Οικολογικές (από το μπετόν που κυριαρχεί στις πόλεις μέχρι την εκτεταμένη ρύπανση από τις βιοτεχνίες), οικονομικές (μεγάλη παραοικονομία), αισθητικές («να ’ρθουν και οι φριχτοί μικρομεσαίοι, χωρίς αυτούς τα μαγαζιά ούτε το φως δεν θα ’χαν να πληρώσουν», τραγούδησε ο Διονύσης Σαββόπουλος), πολιτικές (τροφοδότησε τα μάλα τον λαϊκισμό) κ.λπ. Παρ’ όλα αυτά όμως ο δυναμισμός αυτής της αναδυόμενης μεσαίας τάξης δημιούργησε ανάπτυξη. Στρεβλή -κρίνοντας εκ του αποτελέσματος- αλλά πάντως ανάπτυξη.

Περισσότερα

No comments: