Τα όρια του συνταγματικού πατριωτισμού και η διεθνής ανάγνωση του Μνημονίου

του Παναγιώτη Γκλαβίνη

Νομικό Βήμα
Δεκέμβριος 2013

Α. Εισαγωγή: Συνταγματικός πατριωτισμός στην Ευρωζώνη και αντιμετώπιση της κρίσης

Το Κοινοβούλιο δεν πιέζεται μόνο από πάνω, από την εκτελεστική εξουσία, αλλά και από κάτω, από τα κόμματα και τους πολίτες που εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους επειδή ορισμένα πολύ σημαντικά θέματα δεν συζητιούνται επαρκώς. Τα Κοινοβούλια δεν είναι απλοί νομοθετικοί μηχανισμοί λήψης αποφάσεων. Επιτελούν και μια ανακλαστική λειτουργία σε σχέση με την κοινωνία. Εάν δεν είναι σε θέση να την εκπληρώσουν, μπορεί να χάσουν γρήγορα τη νομιμοποίησή τους.

Το παράπονο αυτό, θα μπορούσε να το εκφράσει οιοσδήποτε Έλληνας πολίτης παρατηρεί τον τρόπο με τον οποίο αναγκάζεται να λειτουργεί συχνά η Βουλή τον καιρό των Μνημονίων. Από την ψήφιση του πρώτου μνημονιακού νόμου 3845/2010 και μετά, το Ελληνικό Κοινοβούλιο έχει πολλές φορές κληθεί να διεκπεραιώσει μέσα σε ασφυκτικές προθεσμίες και με συνοπτικές διαδικασίες σημαντικά σχέδια νόμου σε εκπλήρωση μνημονιακών υποχρεώσεων, προκειμένου η Κυβέρνηση να προλάβει ένα Eurogroup ή μια Σύνοδο Κορυφής για να πετύχει την εκταμίευση μιας δόσης ή την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους της χώρας. Αποκορύφωμα αυτής της όψιμης κοινοβουλευτικής πρακτικής αποτέλεσε ο νόμος 4093/2012, που κατατέθηκε στη Βουλή με τη μορφή ενός και μόνο άρθρου, εγείροντας ενστάσεις περί της συνταγματικότητας της ακολουθούμενης διαδικασίας υπό το φως των άρθρων 76 § 1 και 72 § 4 Συντ. Και όμως, το παράπονο αυτό εκφράστηκε από ένα Γερμανό πολίτη τον Σεπτέμβριο του 2011.

Απευθυνόταν στην εκτελεστική εξουσία της χώρας του, την οποία προειδοποιούσε πως δεν ήταν δυνατό να φέρνει πάντοτε τους Γερμανούς βουλευτές προ τετελεσμένων γεγονότων με τη δικαιολογία ότι κινδύνευε το Ευρώ, ζητώντας τους κάθε φορά να απλώσουν ένα όλο και μεγαλύτερο αλεξίπτωτο για τις δανειζόμενες χώρες όπως η δική μας, χωρίς μια διεξοδική συζήτηση επί του θέματος. Δεν επιτρέπουμε στο Κοινοβούλιό μας να ακούσει την κοινωνία που εκπροσωπεί, παραπονείται ο Ευρωπαίος συμπολίτης μας. Και να του πει τι ακριβώς η γερμανική κοινωνία, θα ρωτούσε εύλογα κάποιος από μας. Προφανώς, ότι θα πρέπει να σταματήσει η χώρα του να δανείζει άλλες χώρες σαν τη δική μας. Και μετά τι; Το χάος; Μήπως τελικά οι κανόνες του οικονομικά αυτονόητου δεν είναι και τόσο αυτονόητοι στις δημοκρατίες μας;

Διαβάστε το άρθρο (PDF)