Οι νέοι βιώνουν χειρότερα την κρίση

του Ιάσονα Μανωλόπουλου

Καθημερινή
26 Αυγούστου 2012

Χ​​ώρες με βαθιά προβλήματα, όπως η Ελλάδα, που διακρίνονται για τους λαϊκιστές πολιτικούς τους ποτέ δεν ξεμένουν από «πολέμους»... Η πολιτικολογία επικεντρώνεται κυρίως στις συγκρούσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την τρόικα, τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, την Αθήνα και την επαρχία, τους ντόπιους και τους μετανάστες.

Υπάρχει μια τεράστια σύγκρουση που υποβόσκει χωρίς να πολυσυζητιέται: η σύγκρουση ανάμεσα στις γενεές. Ωφελημένοι από την πιστωτική έκρηξη, την άνοδο στις τιμές των ακινήτων και τα κλειστά επαγγέλματα, ήταν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία. Τις δυσμενείς επιπτώσεις του χρέους, της εκτύπωσης χρήματος και των μέτρων λιτότητας τις βιώνουν δυσανάλογα οι νέοι.

Αυτό το μοτίβο το βλέπουμε σε ολόκληρη τη Δύση. Οπως παρατήρησε το 1790 ο θεωρητικός της πολιτικής επιστήμης, Εντμουντ Μπερκ: «Η κοινωνία είναι όντως ένα συμβόλαιο. Το κράτος είναι ένας συνεταιρισμός, όχι μόνο ανάμεσα στους ζωντανούς, αλλά ανάμεσα στους ζωντανούς, τους νεκρούς και σε όσους πρόκειται να γεννηθούν».

Στον δυτικό κόσμο αρχίζουν συζητήσεις για το αν έχει αθετηθεί το κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ των γενεών. Μήπως η γενιά του «baby boom» (της μεταπολεμικής έκρηξης των γεννήσεων) -η «γενιά του ’60», όπως ονομάζεται στην Ελλάδα- έχει φερθεί με εξαιρετικά εγωιστικό τρόπο; Υποστηρίζεται ότι, αφού ωφελήθηκε από τη δωρεάν παιδεία, τις καλές υπηρεσίες υγείας και τις διαρκώς αυξανόμενες συντάξεις, τώρα, που αποτελεί την ομάδα ψηφοφόρων που επηρεάζει περισσότερο από κάθε άλλη την κυβέρνηση, στερεί τα οφέλη αυτά από τη νεότερη γενιά. Η τάση αυτή μπορεί να παγιωθεί, αφού στις περισσότερες χώρες είναι πιθανότερο να ψηφίζουν οι μεγαλύτεροι. Μήπως οδεύουμε, λοιπόν, προς μια γεροντοκρατία - μια κοινωνία όπου κυβερνούν οι ηλικιωμένοι και για τους ηλικιωμένους; Υπάρχουν ενδείξεις ότι μια ολόκληρη γενιά έδρασε σαν τεράστια συνδικαλιστική οργάνωση, εξασφαλίζοντας για λογαριασμό της δυσανάλογα γενναιόδωρα οφέλη σε βάρος άλλων. Ωστόσο, σχεδόν σε κάθε συζήτηση περί ανισότητας ανάμεσα στις γενεές ελλοχεύει ο κίνδυνος της υπεραπλούστευσης, δεδομένου ότι στο εσωτερικό κάθε γενεάς παρατηρούνται τεράστιες παραλλαγές.

Περισσότερα