Το δημοσιονομικό αδιέξοδο

του Χρήστου Χατζηεμμανουήλ

New Post
28 Δεκεμβρίου 2010

Από τον Μάιο και μετά, η χώρα μας έχει παγιδευθεί σε μία αδιέξοδη ατραπό. Το δίλημμα που εκλήθησαν να απαντήσουν οι Έλληνες βουλευτές, και μέσω αυτών ο ελληνικός λαός, ήταν κατά τα φαινόμενα σαφές και επιδεχόταν μόνον μία απάντηση: Ναι στο Μνημόνιο, μεταρρυθμίσεις, και στο βάθος του τούνελ μια καλύτερη, παραγωγική και ανταγωνιστική Ελλάδα...

Ή, αν επικρατούσε η αντιμνημονιακή στάση, άρνηση της κοινής λογικής, άρση της διεθνούς οικονομικής στήριξης και, ως άμεσο αποτέλεσμα, δημοσιονομική κατάρρευση και χρεοκοπία της χώρας. Με άλλα λόγια, για να χρησιμοποιήσουμε την ιατρική μεταφορά του κου Στρως-Καν, ή ο ασθενής θα αποδεχόταν μια επίπονη και τραυματική θεραπεία ή θα πέθαινε.

Για ορισμένους, η συνιστώμενη θεραπεία δεν μοιάζει καν με ακρωτηριασμό, αλλά με ελαφρώς επώδυνη επαναφορά στη θέση τους των αρθρώσεων της οικονομίας μας, που είχαν εξαρθρωθεί με ευθύνη του πολιτικού συστήματος. Ελέχθησαν και λέγονται πολλά για την κρίση ως μία καλή ευκαιρία, που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Ακούμε ξανά και ξανά ότι το Μνημόνιο αποτελεί την αποτύπωση ενός γενναίου μεταρρυθμιστικού προγράμματος, που η χώρα θα έπρεπε να έχει υλοποιήσει εδώ και χρόνια. Ακούμε ότι οι μεταρρυθμίσεις θα οδηγήσουν σχεδόν αυτόματα σε αποτελεσματικότερη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αγαθών, υπηρεσιών και εργασίας, μεγαλύτερη διεθνή ανταγωνιστικότητα, κι από εκεί σε ταχύτερη και βιώσιμη ανάπτυξη. Και η άποψη αυτή δεν στερείται παντελώς βάσεως.

Πλην όμως, για να υπάρξει το προσδοκώμενο συνολικό οικονομικό όφελος, πρέπει να ευσταθεί η βασική υπόθεση εργασίας: ότι, δηλαδή, η διεθνής στήριξη θα διασφαλίσει τη δημοσιονομική βιωσιμότητα της χώρας κατά το διάστημα της προσαρμογής. Με άλλα λόγια, ότι η ανάταξη του παραγωγικού ιστού της χώρας δια των διαρθρωτικών αλλαγών θα παραγάγει τα θετικά της αποτελέσματα ενόσω υπάρχει ακόμη δυνατότητα αναστροφής της πορείας διόγκωσης του δημοσίου χρέους και σταδιακής μετέπειτα αποκλιμάκωσής του, χωρίς αναστολή πληρωμών ή αναδιάρθρωση. Διότι προφανώς, εάν η μη συμμόρφωση με τις συμβατικές υποχρεώσεις προς τους πιστωτές μας είχε κριθεί εξ αρχής αναπόφευκτη ή εξαιρετικά πιθανή, δεν θα ήταν προς συμφέρον του λαού μας να εμπλακεί σε μια διαδικασία περαιτέρω δανειακής επιβάρυνσης, και μάλιστα με νομικώς επαχθέστερους όρους.

Περισσότερα