Το δεύτερο έλλειμμα Παιδείας

του Πάσχου Μανδραβέλη

Καθημερινή
27 Φεβρουαρίου 2011

Κάποτε η Αριστερά ήταν ένα μεγάλο και συμπληρωματικό σχολειό. Δίπλα στη χρήσιμη από πολλές σκοπιές, αλλά και αποστεωμένη από τις περισσότερες, «αστική εκπαίδευση», η Αριστερά ήταν ένας γόνιμος χώρος ανταλλαγής ιδεών. Χωρίς να εξωραΐζουμε όσα συνέβαιναν στις κομματικές οργανώσεις (υπήρχαν, ίντριγκες, πισώπλατες μαχαιριές, δογματισμοί και κυριαρχούσε ο σταλινισμός) ο ευρύτερος χώρος ήταν ένα εργαστήρι της νεωτερικότητας που στην Ελλάδα ήρθε με καθυστέρηση. Πολλά από τα παιδιά της μεταπολίτευσης, για παράδειγμα, έμαθαν ότι υπάρχει ο Δαρβίνος και η Εξέλιξη, όχι στο σχολείο (όπως θα έπρεπε), αλλά στο φροντιστήριο της νεωτερικότητας που ήταν ο ευρύτερος αριστερός χώρος.

Βεβαίως, πάντα στις διδαχές υπήρχε το αίτημα της επανάστασης. Εξωραϊσμένο και εκλογικευμένο. Το «βία στη βία της εξουσίας» ήταν σύνθημα περιθωριακών ομάδων και όχι σύνθημα της Αριστεράς. Η αδιέξοδη βία, ήταν χειρότερη από αυτό που σήμερα ονομάζεται «καναπές». Εθεωρείτο επικίνδυνη για τις δημοκρατικές κατακτήσεις του λαού.

Με τα χρόνια δεν καταστράφηκε μόνο η αστική παιδεία, αλλά και η αριστερή. Οι ιδεολογικές επεξεργασίες χάθηκαν και το μόνο που απέμεινε ήταν ο Τσε Γκεβάρα στα μπλουζάκια και ο ανεπεξέργαστος θαυμασμός για την επανάσταση. Από την άλλη πλάκωσε αφενός ο γαλλικός μεταμοντερνισμός που σχετικοποίησε τα πάντα (π.χ. η επανάσταση έχει ανομία, άρα η ανομία είναι επανάσταση, όπως ο αστυνομικός είναι όργανο και συνεπώς μπουζούκι) και αφετέρου προστέθηκε η φυσιολογική κλιμακτήριος, διάφορων γεροντοπαλίκαρων του Πολυτεχνείου. Ετσι, η χώρα μετατράπηκε ένα απέραντο εργαστήρι ιδεολογικής ασυναρτησίας.

Περισσότερα