Η πολυτέλεια των επιχορηγήσεων στο θέατρο

του Στέφανου Κασιμάτη

Καθημερινή
31 Μαΐου 2011

Όταν στις αρχές του περασμένου Μαρτίου ο σκηνοθέτης Σπύρος Ευαγγελάτος ανακοίνωσε ότι, μετά 36 χρόνια λειτουργίας, κλείνει το «Αμφιθέατρό» του, λόγω οικονομικών προβλημάτων, μπήκα σε μια ιστοσελίδα –την οποία μου συνέστησε γνώστης των θεατρικών πραγμάτων ως έγκυρη– και μέτρησα τον αριθμό των παραστάσεων, τις οποίες μπορούσε να δει κανείς εκείνη τη στιγμή στην Αθήνα. Με κατάπληξη, διαπίστωσα ότι αριθμούσαν τις διακόσιες εβδομήντα μία (271)! Ο κάθε θεατρόφιλος, δηλαδή, είχε 271 επιλογές για τη θεατρική του έξοδο. Εκανα την ίδια καταμέτρηση και στις θεατρικές σκηνές του Λονδίνου, που θεωρείται η θεατρική πρωτεύουσα του κόσμου και βρήκα μόλις σαράντα μία παραστάσεις σε ισάριθμες σκηνές του West End. (Υπάρχουν, βέβαια, και περιφερειακές σκηνές στο Λονδίνο, αλλά το σύνολο σε καμία περίπτωση δεν υπερβαίνει –ούτε καν προσεγγίζει– τον αριθμό των θεατρικών σκηνών που λειτουργούν στην Αθήνα)

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο του θεατρικού γιγαντισμού της Αθήνας, αναρωτιέμαι ειλικρινά τι νόημα έχει να συνεχίζεται το σύστημα των κρατικών επιχορηγήσεων μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού και κατά πόσον η πολιτική αυτή αποβαίνει εν τέλει προς όφελος του θεάτρου. Στο κάτω κάτω, αν υποθέσουμε ότι είναι χρέος του κράτους να μεριμνά για την προαγωγή της τέχνης του θεάτρου, το εκπληρώνει και με το παραπάνω: υπάρχει το Εθνικό, υπάρχει το ΚΒΘΕ για να μην παραπονείται η Θεσσαλονίκη, υπάρχουν και τα ΔΗΠΕΘΕ για να μην παραπονείται η επαρχία. Με το θέατρο ασχολείται κανείς επειδή το λατρεύει, επειδή αισθάνεται ότι αναπνέει μόνον όταν είναι επάνω στη σκηνή, επειδή από τριών ετών δεν μπορούσε να φαντασθεί τον εαυτό του να κάνει οτιδήποτε άλλο παρά μόνον θέατρο. (Κάτι τέτοια δεν λένε οι ηθοποιοί του συρμού στις συνεντεύξεις τους;) Γιατί, λοιπόν, σώνει και καλά οφείλει το κράτος να ενισχύει με χρήματα των φορολογουμένων το καλώς νοούμενο ψώνιο του καθενός;

Η σοβούσα κρίση έδειξε ότι το ώς τώρα ισχύον σύστημα επιδοτήσεων ήταν μια πολυτέλεια, η οποία δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει να υφίσταται. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ηθοποιοί και σκηνοθέτες μαζεύτηκαν στην αυλή του Υπουργείου Πολιτισμού και διαμαρτυρήθηκαν, επειδή το υπουργείο ακόμη δεν τους έχει καταβάλει εγκεκριμένες επιχορηγήσεις των τελευταίων δυο - τριών ετών. Η διαμαρτυρία τους ήταν απολύτως δικαιολογημένη και είναι υποχρέωση του κράτους να τηρήσει την υπόσχεσή του απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους. Για τον εξορθολογισμό της λειτουργίας του, όμως, είναι και υποχρέωσή του να παύσει το καθεστώς των επιχορηγήσεων, που ούτε είναι αντικειμενικό ούτε λειτουργεί με διαφάνεια.

Περισσότερα