Γ. Προβόπουλος: Να γίνει η κρίση αφορμή για ένα νέο ξεκίνημα

Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

«Το ταχύτερο δυνατόν να αντιστρέψουμε την κατάσταση, γιατί όσο πλανάται αυτή η δυσπιστία, τα προβλήματα θα είναι ίδια» τόνισε από την Κέρκυρα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιώργος Προβόπουλος που τάχθηκε υπέρ της επιτάχυνσης των διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία.

«Η οικονομία σε ευρωπαϊκό επίπεδο εξομαλύνεται, τα τραπεζικά συστήματα των χωρών είναι σε καλύτερη κατάσταση από αυτήν που ήταν πριν ενάμιση - δυο χρόνια. Στην Ελλάδα, έχουμε πληγές και πρέπει το γρηγορότερο δυνατόν να τις αντιμετωπίσουμε» ανέφερε ο κ. Προβόπουλος κατά την ομιλία του σε εκδήλωση στην Αναγνωστική Εταιρεία Κέρκυρας για τις τρέχουσες δυσμενείς συγκυρίες, αλλά και τις προοπτικές για την οικονομική ανάκαμψης της χώρας.

Ο διοικητής της Τράπεζας Ελλάδος επισήμανε ότι οι Έλληνες πρέπει να δείξουν αποφασιστικότητα και τόλμη στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων λέγοντας χαρακτηριστικά: «Για να υπάρξει ανάπτυξη, πρέπει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ανάπτυξη». Αναφέρθηκε στην ανάγκη να αρθούν «πολλά εμπόδια και βαρίδια, τα οποία φορτώθηκε η χώρα όλα τα προηγούμενα χρόνια» και «να δείξουμε αποφασιστικότητα και τόλμη».

Πρόσθεσε ότι «προϋποθέσεις για ανάπτυξη φέτος δεν υπάρχουν», καθώς «οι προβλέψεις είναι ότι θα υπάρξει πτώση της οικονομικής δραστηριότητας της τάξης του 3% και ελπίζω να μην είναι μεγαλύτερη». Συμπλήρωσε ότι «από του χρόνου θα μπορούσαν τα πράγματα να κυλήσουν πιο ομαλά».

Περισσότερα

Greece Trying to Extend Payment Period on Bailout Loans in Last Gasp Attempt to Avoid Restructuring

by Gregory White

Business Insider
April 30, 2011

Greece may attempt to push back interest payments on its bailout loans in an effort to avoid restructuring its debt, according to Expansion.

These payments make up a little more than a third of the country's 2012 interest charges.

The country's officials hope to sort out a deal at the EU summit in Athens on June 25.

One of Germany's top economic advisors, Lars Feld, says that restructuring is now "the only road to take." German official Clemens Fuest, who is a chairman at Germany's finance ministry, said that European Union officials were already discussing restructuring, according to Reuters.

The result of such restructuring could be incredibly damaging to Greece's banking sector, which could lose billions as a result. Banks across Europe retain significant exposure to both Greek sovereign debt and its banking sector.

More

Το θέατρο της Μεταπολίτευσης

του Στάθη Ν. Καλύβα

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Η διακυβέρνηση της χώρας την τελευταία τριακονταετία μπορεί να παρομοιαστεί με ένα θεατρικό έργο σε τρεις πράξεις.

Πράξη πρώτη: Επειτα από μπόλικες διαβουλεύσεις και καθυστερήσεις, εισάγεται κάποια μεταρρύθμιση που, όπως είναι φυσικό, δυσαρεστεί κάποιους. Πράξη δεύτερη: Οι δυσαρεστημένοι «κινητοποιούνται». Η κινητοποίηση συνίσταται στην επιβολή ενός σημαντικού κόστους πάνω στο κοινωνικό σύνολο, ανάλογα με τις εκάστοτε διαθέσιμες δυνατότητες και στη χρήση ενός αριστερόστροφου πολιτικού λεξιλογίου, με στερεοτυπικές αναφορές σε «ηρωικούς αγώνες» που γίνονται για το «λαϊκό συμφέρον». Σύσσωμα τα ΜΜΕ και η αντιπολίτευση στηρίζουν τα αιτήματα των κινητοποιημένων που δεν μπορεί παρά να είναι δίκαια, ενώ καταδικάζεται η κυβερνητική αυθαιρεσία και αναλγησία, καθώς και η υποταγή της στα «συμφέροντα». Η κυβέρνηση επιλέγει τη χαλαρή αστυνόμευση στη βάση της λογικής πως τα κοινωνικά προβλήματα δεν έχουν αστυνομικές λύσεις: ούτε συλλήψεις γίνονται ούτε επιβάλλονται ποινές σε κανέναν και αυτό, ανεξάρτητα από το αν παραβιάζεται ή όχι ο νόμος. Πράξη τρίτη: Εχοντας εισπράξει ένα σημαντικό πολιτικό κόστος, η κυβέρνηση υποχωρεί στο όνομα της δημοκρατίας και του διαλόγου. Ολοι επιστρέφουν στα σπίτια τους χαρούμενοι. Η μεταρρύθμιση είτε εφαρμόζεται πλημμελώς είτε δεν εφαρμόζεται καθόλου είτε αποσύρεται. Το μάθημα εμπεδώνεται: το κράτος λυγίζει εύκολα. Το πρόβλημα που επεδίωκε να θεραπεύσει η μεταρρύθμιση χώνεται κάτω από το χαλί με την ελπίδα πως κάπως, κάποτε, θα διορθωθεί. Ετσι φθάσαμε στη χρεοκοπία.

Η παράσταση αυτή τα έχει όλα: προβλέψιμους ρόλους και σενάριο, χαρούμενο τέλος και (δυστυχώς) αρνητικές συνέπειες. Το εντυπωσιακό, όμως, είναι πως ενώ βρισκόμαστε σε ελεύθερη πτώση, ο θίασος συνεχίζει την παράσταση. Πρόσφατα παραδείγματα: το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους, η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, η Κερατέα.

Περισσότερα

Υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων το 74% των Ελλήνων

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Aλλάζει στάση η κοινή γνώμη απέναντι σε θέματα που έως πρόσφατα θεωρούνταν ταμπού. Μάλιστα, σε περιπτώσεις όπως αυτή των ιδιωτικοποιήσεων και της μονιμότητας στο Δημόσιο, η μεταστροφή που καταγράφεται είναι εντυπωσιακή. Οπως προκύπτει από έρευνα που διενήργησε η Public Issue, για λογαριασμό της «Κ» και του «Σκάι», πλέον το 74% των Ελλήνων τάσσεται υπέρ της αναγκαιότητας των ιδιωτικοποιήσεων. Την ίδια ώρα, το 58% θεωρεί ότι δεν πρέπει να υπάρχει μονιμότητα στο Δημόσιο, ενώ επτά στους 10 Ελληνες πιστεύουν ότι για να πετύχουμε την οικονομική ανάπτυξη της χώρας θα πρέπει να ενισχύσουμε τον ιδιωτικό τομέα. Oι ιδιωτικοποιήσεις δείχνουν πια μονόδρομος, καθώς είναι διαδικασία που θεωρεί σχεδόν απαραίτητη για τον ΟΣΕ το 65% των ερωτηθέντων, για τα καζίνο το 64%, τον ΟΠΑΠ το 60%, τις συγκοινωνίες το 57%. Υψηλό είναι και το ποσοστό για την περίπτωση της ΔΕΗ.

Περισσότερα

Ποιος πιστεύει τους συνδικαλιστές;

του Σταύρου Τσακυράκη

Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

«Οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους πάνω από τις αγορές και τα κέρδη». Αυτό ήταν το κεντρικό σύνθημα της ΓΣΕΕ μόλις ξέσπασε η κρίση. Μόλις δηλαδή στέρεψαν τα δανεικά από τις αγορές και αποκαλύφθηκαν τεράστια ελλείμματα, η ΓΣΕΕ ξεσπάθωσε εναντίον των αγορών και των κερδών. Πάλι καλά που δεν πρότεινε ως λύση το μαρξιστικό ιδεώδες: κυνήγι το πρωί, ψάρεμα το απόγευμα, βοσκή την εσπέρα, κριτική το βράδυ. «Ας μην υπερβάλλουμε», θα αντιτείνει κανείς, «μια κουβέντα είπαν οι άνθρωποι για να εκφράσουν τη δοκιμασία των εργαζομένων, δεν πρότειναν να μιμηθούμε τον Κάστρο ή τον υιό Κιμ ιλ Σουγκ».

Το πρόβλημα με τους συνδικαλιστές στη χώρα μας είναι ακριβώς αυτό: λένε κουβέντες που όχι μόνον κανείς δεν πιστεύει, αλλά που στην πραγματικότητα ουδείς καλείται και να τις πάρει στα σοβαρά. Δεν είναι μόνον π.χ. ότι ουδείς πιστεύει ότι οι συνδικαλιστές στις συγκοινωνίες κόπτονται για το φθηνό εισιτήριο και όχι για την τσέπη τους. Οτι οι γιατροί καταλαμβάνουν το υπουργείο για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ασθενών και όχι για τις απολαβές τους. Οτι οι δικαστές κατεβαίνουν σε στάση εργασίας γιατί υποβαθμίζεται η Δικαιοσύνη και όχι επειδή περικόπτεται το επίδομα ταχείας διεκπεραίωσης των υποθέσεων. Οτι η ΓΕΝΟΠ/ ΔΕΗ απειλεί να κλείσει τους διακόπτες για να έχουμε φθηνό ρεύμα και όχι επειδή θέλει να διατηρήσει τα προνόμιά της. Ουδείς καν αναρωτιέται αν εννοούν τις δικαιολογίες που προβάλλουν όταν διεκδικούν χρήματα. Ολοι γνωρίζουν ότι τα πιο ιδιοτελή συντεχνιακά συμφέροντα εκφράζονται στην Ελλάδα με μεγαλοστομίες για το κοινό καλό.

Περισσότερα

Αναδιάρθρωση χρέους: η ευρωπαϊκή διάσταση

της Μιράντας Ξαφά

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Τις τελευταίες μέρες τα spreads των ελληνικών ομολόγων ξεπέρασαν κάθε ιστορικό προηγούμενο, με την απόδοση του διετούς ομολόγου να αγγίζει το 25%. Οι συνεχείς αναθεωρήσεις του ελλείμματος προς τα πάνω, οι αλλεπάλληλες καθυστερήσεις στη λήψη μέτρων και η προφανής απουσία κυβερνητικής σύμπνοιας καταβαραθρώνουν την αξιοπιστία της χώρας στις αγορές, ενισχύοντας τις φήμες περί άμεσης αναδιάρθρωσης χρέους. Πληθαίνουν τελευταία και στην Ελλάδα οι φωνές που ζητούν άμεση αναδιάρθρωση του χρέους ως μέσο χαλάρωσης των δεσμεύσεων του Μνημονίου. Αυτή η εκτίμηση είναι εντελώς λανθασμένη. Αν κάποιας μορφής αναδιάρθρωση γίνει σύντομα, θα είναι επειδή η Ελλάδα αδυνατεί να επιστρέψει στις αγορές το 2012, όπως προέβλεπε το Μνημόνιο, και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας δεν είναι πρόθυμοι να μας δανείσουν μερικές δεκάδες δισεκατομμύρια πέρα από το δάνειο-μαμούθ των 110 δισ. της τρόικας. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Τη διετία 2012-13 λήγουν ομόλογα ύψους 65 δισ. Αυτό το ποσό συμπίπτει με το ποσό που το Μνημόνιο προέβλεπε ότι η Ελλάδα θα αντλήσει από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Αν η Ελλάδα δεν μπορέσει να επιστρέψει στις αγορές, το δάνειο της τρόικας δεν αρκεί για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις της χώρας τη διετία 2012-13. Συνεπώς η χώρα θα αντιμετωπίσει πρόβλημα αναχρηματοδότησης, η επίλυση του οποίου δεν είναι ξεκάθαρη. Μία λύση θα ήταν η αύξηση του δανείου της τρόικας, η οποία όμως προσκρούει στην απροθυμία των λαών της βόρειας Ευρώπης για πρόσθετη χρηματοδότηση στην Ελλάδα. Η μόνη άλλη λύση είναι κάποιας μορφής αναδιάρθρωση του χρέους. Το άμεσο «κούρεμα» της αξίας των ομολόγων προσκρούει όμως σε σημαντικά εμπόδια: Πρώτον, δεν θα έπειθε τις αγορές ότι το υπόλοιπο χρέος θα εξυπηρετηθεί κανονικά, διότι το πρόγραμμα σταθεροποίησης είναι ακόμη στην αρχή και η επιτυχία του είναι κάθε άλλο παρά δεδομένη. Δεύτερον, οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν είναι έτοιμες να υποστούν τις ζημίες που συνεπάγεται ένα σημαντικό «κούρεμα» της αξίας των ομολόγων στο χαρτοφυλάκιό τους. Τρίτον, μια αναδιάρθρωση με «κούρεμα» του ελληνικού χρέους θα δημιουργήσει προσδοκίες για παρόμοια αναδιάρθρωση στις άλλες υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης. Συζητείται επομένως και μία τρίτη λύση: Η επιμήκυνση των ομολόγων που λήγουν την κρίσιμη διετία 2012-13, με ενδεχόμενο «κούρεμα» της αξίας τους μετά τη δημιουργία του μόνιμου μηχανισμού στήριξης (ESM) στα μέσα του 2013. Η επιμήκυνση δεν θα έλυνε το πρόβλημα της βιωσιμότητας του χρέους αλλά θα απέφευγε την εκταμίευση πρόσθετου δανείου από την τρόικα, μεταθέτοντας για το μέλλον την αποπληρωμή των ομολόγων που λήγουν.

Περισσότερα

German government experts see Greece restructuring debt

Reuters
April 30, 2011

Two German government advisers see a debt restructuring by Greece as inevitable while two of the overborrowed country's ministers continued to rule it out in newspaper interviews on Saturday.

Mounting fears that Greece will have to restructure a debt mountain expected to reach 340 billion euros this year, roughly one and a half times its output, have pummeled Greek bonds, driving yield spreads over German bunds to new record highs.

"For me restructuring is the only road to take, for Greece to feel some relief and for creditors to contribute to the solution of the Greek problem," Lars Feld, one of the five "wise men" who advise the German government on economic policy, told To Vima newspaper in an interview.

His view echoed that of Clemens Fuest, who chairs the German finance ministry's technical advisory committee. He told Greek paper Realnews the country must restructure its debt no later than April 2013.

"I don't think Greece can repay its debt without huge help from abroad, more than what one could reasonably expect. If there is no restructuring, uncertainty over the future of Greece's economy will delay its growth," Fuest said.

More

Ο σιδηρούς νόμος της οικονομίας

του Πάσχου Mανδραβέλη

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Σεβάσμιος καθηγητής της οικονομικής έλεγε στους φοιτητές του τη δεκαετία του ’80: «Μην μπερδεύεστε με τις περίτεχνες εξισώσεις και τις περιττές φιοριτούρες στην οικονομική επιστήμη. Η οικονομία είναι κατ’ ουσία μια εξίσωση: παραγωγή ίσον κατανάλωση συν επένδυση. Ολα τ’ άλλα -ισοζύγια, δάνεια τόκοι, αποδόσεις κεφαλαίου, μοχλεύσεις κ.λπ.- είναι το εποικοδόμημα. Χρήσιμα για την απασχόληση των οικονομολόγων, αλλά στο τέλος της ημέρας θα βρείτε τον σιδηρούν νόμο της οικονομίας. Τα έσοδα πρέπει να ισούνται με τα έξοδα».

Αυτή την απλή εξίσωση την ξέρει ατομικά κάθε νοικοκύρης. Ομως πολλοί -υπουργοί βουλευτές, συνδικαλιστές, δημοσιογράφοι κ.λπ.- υπονοούν ότι δεν λειτουργεί σε συλλογικό επίπεδο. Διακινούν διάφορες φαντασιοκοπίες ότι όσα περισσότερα λεφτά σκορπάει το κράτος, τόσα περισσότερα λεφτά θα έχει. Οτι στο τέλος του κρατικού ουράνιου τόξου υπάρχει ένα πιθάρι με χρυσό που το ονομάζουν ανάπτυξη. Φέρνουν δε ως τεκμήριο το γεγονός ότι τη χρονιά των περικοπών η οικονομία παρουσίασε ύφεση 4,5%.

Αυτό το επιχείρημα μοιάζει με τον αφορισμό του Μαρκ Τουέιν που έλεγε «το κρεβάτι είναι το πιο επικίνδυνο μέρος του κόσμου. Το 90% των ανθρώπων πεθαίνει εκεί». Δεν στέκει διότι και το 2009 που το κράτος σκόρπισε άπειρα λεφτά (36 δισ. περισσότερα απ’ όσα εισέπραξε) πάλι ύφεση είχαμε. Αρα ακόμη και η διαδικασία τεχνητού φουσκώματος της οικονομίας, διά του κράτους, είχε φτάσει στα όριά της. Οταν το κράτος πληρώνει τους πάντες δεν έχεις ανάπτυξη. Εχεις κάτι σε ΕΣΣΔ, η οποία κάποια στιγμή καταρρέει. Τόσο απλά...

Περισσότερα

Ψάχνουν για φταίχτες

του Γιάννη Πρετεντέρη

Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

Το πιο ανησυχητικό για την πορεία της κυβέρνησης δεν είναι ούτε η απόδοσή της ούτε η κακοφωνία των υπουργών. Είναι ότι άρχισε ήδη να ψάχνει για φταίχτες. Στο Υπουργικό Συμβούλιο της Πέμπτης ο Πρωθυπουργός μίλησε για «δημοσιολογούντες, κόμματα, μέσα ενημέρωσης και δήθεν ανεξάρτητους αναλυτές που επιλέγουν τον ρόλο της Κασσάνδρας και έτσι άθελά τους συνδέονται με συμφέροντα». Η αναφορά στην Κασσάνδρα έγινε, υποθέτω, εκ παραδρομής.

Να υπενθυμίσω ότι η Κασσάνδρα, κόρη του βασιλιά Πρίαμου της Τροίας, δεν προφήτευε ανοησίες. Προφήτευε σωστά τα δυσάρεστα γεγονότα, αλλά δεν γινόταν πιστευτή. Συνεπώς δεν είναι προφανές για ποιον λόγο μέμφεται όλον αυτόν τον κόσμο ο Πρωθυπουργός. Επειδή προβλέπουν σωστά ότι τα πράγματα πάνε άσχημα; Ή επειδή δεν γίνονται πιστευτοί από την κυβέρνησή του;

Το βέβαιο είναι ότι καμία Κασσάνδρα δεν ανέβασε το έλλειμμα τού 2010 στο 10,5%, ούτε το χρέος στο 142,8% του ΑΕΠ- το έκανε η Εurostat... Και κανένα «συμφέρον» δεν ευθύνεται όταν η Μπιρμπίλη διαφωνεί δημοσίως με τον Παπακωνσταντίνου για τα αυθαίρετα ή όταν το Πρόγραμμα Αποκρατικοποιήσεων δεν πείθει τις αγορές. Γιατί να πειστούν, δηλαδή; Επειδή η κυβέρνηση θα πουλήσει μετοχές του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της ΔΕΗ, αλλά θα κρατήσει τον έλεγχό τους;

Ηδη η Ελλάδα δέχεται ένα δεύτερο κύμα επιθέσεων, το οποίο έχει εξακοντίσει τα spreads σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από αυτά που επικρατούσαν προ έτους, όταν διαπιστώθηκε η αδυναμία δανεισμού και ενεργοποιήθηκε η προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης. Προφανώς κάτι συμβαίνει.

Η μία ερμηνεία είναι ότι κάποιοι «κακοί άνθρωποι» υπονομεύουν για κερδοσκοπικούς λόγους την «εθνική προσπάθεια» - η οποία, κατά τα άλλα, τα πάει μια χαρά... Η άλλη ερμηνεία είναι ότι οι αγορές εκτιμούν αρνητικά αυτή την «εθνική προσπάθεια» επειδή βλέπουν ότι δεν αποδίδει.

Περισσότερα

Περιμένουμε απαντήσεις

του Αλέξη Παπαχελά

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Η Ελληνική Δημοκρατία χρωστάει την απάντηση σε τρία καίρια ερωτήματα: ποιος οργάνωσε την επίθεση εναντίον της Κωνσταντίνας Κούνεβα, ποιοι ήταν αυτοί που έριξαν τις μολότοφ που έκαψαν τους τρεις υπαλλήλους της Marfin πριν από ένα χρόνο και τέλος ποιοι ήταν αυτοί που επετέθησαν με δολοφονικές διαθέσεις στον πρώην υπουργό Κωστή Χατζηδάκη. Θα μου πείτε, τι σχέση έχουν αυτές οι υποθέσεις μεταξύ τους; Και οι τρεις είναι εξόχως πολιτικές υποθέσεις και η επίλυσή τους θα έπρεπε να αποτελεί θέμα τιμής για την ΕΛ.ΑΣ. και το κράτος.

Στην περίπτωση της κ. Κούνεβα είναι προφανές πως κάποιοι μαφιόζοι ενοχλήθηκαν από τη συνδικαλιστική της δράση και αποφάσισαν να της δώσουν ένα «γερό μάθημα». Η αστυνομική έρευνα ήταν πρόχειρη και γεμάτη κενά. Η δημοσιογραφική έρευνα έδειχνε ότι πίσω από την επίθεση κρύβονταν σκληρά κυκλώματα της νύχτας, που με κάποιο περίεργο τρόπο συνδέονταν με ένα βαθύ συνδικαλιστικό, κομματικό «κράτος» που έπαιρνε συμβόλαια καθαριότητας από ΔΕΚΟ και μετά βασιζόταν σε μαύρη και απάνθρωπη εργασία για να αυξήσει το κέρδος του. Η κ. Κούνεβα βρήκε πολλούς συμπαραστάτες, μετά όμως το δράμα που έζησε. Ενα κράτος κρίνεται, σε μεγάλο βαθμό, από το αν μπορεί να προστατεύσει τους αδύναμους μιας κοινωνίας και από το αν επίσης μπορεί να τα βάλει με τα σκοτεινά συμφέροντα της ανομίας, όσο ισχυρά και αν είναι. Στην περίπτωση της κ. Κούνεβα έχει αποτύχει οικτρά και θα έπρεπε να ντρέπεται γι’ αυτό.

Πάμε τώρα στην περίπτωση της Marfin. Η αστυνομία ξεκίνησε την έρευνα, συνέλεξε στοιχεία και μετά... την πήρε ο ύπνος. Αγνωστο το γιατί, αλλά οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν μπόρεσαν ποτέ να συνεργασθούν επαρκώς και να «βγάλουν» την υπόθεση. Είναι όμως τραγικό να έχουν χαθεί τρεις ζωές και ένα χρόνο μετά να μην έχει σταλεί καν ένας σχετικός φάκελος στη Δικαιοσύνη για να αποδώσει ευθύνες όπου πρέπει να αποδοθούν, για όλα τα ζητήματα που αφορούν την υπόθεση.

Περισσότερα

Γιώργος Δερτιλής: «Εξω από το ευρώ; Καταστροφή τα σενάρια των νοσταλγών του Μάο»

Συνέντευξη στον Γιάννη Μπασκόζο

Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

Ο καθηγητής κ. Γιώργος Δερτιλής μελετάει χρόνια το ελληνικό «Λερναίο», όπως το έχει χαρακτηρίσει, ελληνικό κράτος. Σε πρόσφατη ομιλία του στην Αθήνα ανέφερε πολλά παραδείγματα από παλιότερες οικονομικές και πολιτικές κρίσεις στη χώρα μας δείχνοντας ότι πολλά λάθη επαναλαμβάνονται, όπως και αρκετοί πολιτικοί και σήμερα πέφτουν στα ίδια λάθη του λαϊκισμού και του υπερπατριωτισμού. Είχε πει ότι η ιστορία μπορεί να μην επαναλαμβάνεται αμφισβητεί όμως το αν η πολιτική ηγεσία των κομμάτων έχει μάθει κάτι από όλα αυτά και ελπίζει στη δημιουργία νέων πολιτικών δυνάμεων. Ο κ. Δερτιλής είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας, διευθυντής σπουδών της Ιcole des Hautes Ιtudes en Sciences Sociales στο Παρίσι και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Γ.Μ. Πώς μπορεί να βγει κανείς από αυτό τον φαύλο κύκλο κρίσεων, ο οποίος όπως είπατε πρόσφατα διατηρείται από τα μέσα του 19ου αιώνα;

Γ.Δ. Δεν είναι φαύλος κύκλος, είναι σπείρα που εξελίσσεται στον χρόνο, ένας κυκλώνας ή στρόβιλος. Κάθε διέξοδος αποκλείεται, θεωρητικά, όσο τον τροφοδοτούν οι ίδιες δυνάμεις και με την ίδια περίπου ένταση, όσο τον περιβάλλουν οι ίδιες διαρθρωτικές συνθήκες. Επειδή όμως στην ιστορία οι δυνάμεις και οι συνθήκες εξελίσσονται, ο στρόβιλος αλλάζει μορφή, δυναμική, ένταση. Πώς άραγε θα μπορούσε η Ελλάδα να βγει από την κρίση, πως θα μπορούσε ο πνιγμένος να βγεί από τον στρόβιλο; Mπορώ να αναφέρω απλώς ορισμένες προϋποθέσεις. Η πιο επείγουσα είναι προφανής: να πιαστεί όχι από τα μαλλιά του, αλλά από τα δοκάρια που του έτυχαν δίπλα του, ας πούμε ότι σήμερα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ή το Ευρώ. Δεν ήταν αυτή η άμεση αντίδρασή μας στην κρίση. Επί ενάμιση χρόνο, οι δημαγωγοί όλων των παρατάξεων μας προτρέπουν να «αντισταθούμε αδιαπραγμάτευτα», λες και η διαπραγμάτευση θα ήταν ντροπή, λες και τα μαλλιά μας θα ήταν αποτελεσματικότερα από το σωσίβιο. Και ορισμένοι από μας τους ακολουθούν, χωρίς περίσκεψη. Εξ ίσου ανεπαρκείς ήταν και οι μετέπειτα αντιδράσεις μας. Δεν σκεφτόμαστε πόσες προϋποθέσεις είναι σήμερα δυσχερέστερες από ότι ήταν στο παρελθόν, πόσες συνθήκες μπορούν να ενισχύσουν τον στρόβιλο: π.χ., ένα γεωπολιτικό περιβάλλον πολύ απειλητικότερο από ότι ήταν πριν από το 1920, προτού η Μέση Ανατολή καταστεί η πυριτιδαποθήκη του πλανήτη και η Τουρκία προβιβαστεί σε περιφερειακή υπερδύναμη. Ούτε αξιοποιούμε όσες συνθήκες είναι σήμερα ασυγκρίτως καλύτερες, π.χ. τον πλούτο και την πείρα που έχει σωρεύσει η χώρα στους τελευταίους δύο αιώνες, αλλά και τη δημοκρατία που κατέκτησαν για μας οι προηγούμενες γενιές. Όλα αυτά τα ξεχνάμε ή τα θυσιάζουμε στα μικροσυμφέροντα του κόμματος, του συνδικάτου, της επιχείρησης, του εαυτού μας. Γι’αυτό η σημαντικότερη και δυσχερέστερη προϋπόθεση είναι μια ευρύτερη παιδεία που θα περιλάμβανε την πολιτική προπαίδεια και τη συνείδηση του πολίτη. Αυτού του είδους την παιδεία δεν την παρέχουν επαρκώς στα παιδιά μας ούτε τα σχολεία ούτε οι οικογένειές τους ούτε το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Και δυστυχώς, η ευρύτερη παιδεία μιας κοινωνίας αναμορφώνεται με ιστορικές διαδικασίες μακράς πνοής - άρα, θα χρειαστούμε πολύ χρόνο.

Περισσότερα

Eξ αφορμής

του Κώστα Kωστάκου

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Τα δυο κακά της μοίρας μας: 1) Κράτος, πολύ κράτος, πάρα πολύ κράτος. 2) Ανομία, πολλή ανομία, πάρα πολλή ανομία. Κάνουμε το λάθος να τα εξετάζουμε ξεχωριστά, ενώ δεν έχουμε να κάνουμε με δύο διαφορετικές πληγές, αλλά με μία, ενιαία. Είναι ή δεν είναι οι νόμοι το κατ’ εξοχήν κρατικό προϊόν; Tι άλλο αντανακλά η ανομία παρά μία ακόμη αδυναμία του Μεγάλου Ασθενή, την αδυναμία του να διασφαλίσει την ομαλή διακίνηση και αγορά του βασικού του προϊόντος;

Δες τη βαβέλ της πολυνομίας· δεν θα γκρεμιζόταν άμεσα, αντικαθιστάμενη από λειτουργικά νομοθετικά οικοδομήματα, αν είχαμε ιδιώτες νομοθέτες; Δες την ανοχή της ανομίας· θα επέτρεπε ποτέ ιδιώτης νομοθέτης τέτοιον ευτελισμό της επενδύσεώς του; Αφού έχουμε συμφωνήσει (όχι απαραίτητα εμείς ως πολίτες, η γνώμη μας είναι άλλωστε δευτερεύουσας σημασίας πια) ότι το κράτος δεν μπορεί να παριστάνει τον επιχειρηματία, γιατί να μη συμφωνήσουμε πως το κράτος δεν μπορεί να παριστάνει ούτε τον νομοθέτη; Γιατί να μην προβούμε στη διαρθρωτικότερη των αλλαγών, αφήνοντας στην άκρη τα ημίμετρα; Αλλωστε, αφού ελέω μνημονίου ο ρόλος του κρατικού νομοθέτη είναι πλέον μεσολαβητικός, ο μεσάζων μόνο κόστος προσφέρει στο τελικό προϊόν.

Η μεγάλη ευλογία της εποχής είναι ότι έφυγαν από τα μάτια μας οι τσίμπλες δεκαετιών και εντοπίσαμε τις ρίζες των προβλημάτων μας: Ο συνδικαλισμός, η ένωση των εργαζομένων σε συνδικάτα που μεγέθυνε τη δύναμή τους, εκτοξεύοντας το εργατικό κόστος και καταβαραθρώνοντας την ανταγωνιστικότητα. Τα απότοκα του συνδικαλισμού, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας και οι απεργίες. Το εργατικό δίκαιο εν γένει, με τον προσανατολισμό του στην προστασία τού δήθεν ασθενέστερου (του εργαζόμενου) πάνω στην καμπούρα του τελικά ασθενέστερου (της ελληνικής οικονομίας).

Περισσότερα

Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης

του Ναπολέοντος Μαραβέγια

Ελευθεροτυπία
30 Απριλίου 2011

Η ανακοίνωση του ελλείμματος και του χρέους το 2010 στο 10,5% και 142,8% του ΑΕΠ αντιστοίχως (έναντι 15,4% και 127,1% το 2009) δείχνει τη δύσκολη κατάσταση της χώρας μας ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του μνημονίου, πράγμα που αντανακλάται και στο πρωτοφανές ύψος του επιτοκίου δανεισμού (15,3%).

Η προσπάθεια που καταβλήθηκε για τη μείωση του ελλείμματος το 2010 είναι μοναδική για ευρωπαϊκή χώρα. Ομως αυτή η θυσία των ελλήνων πολιτών (μείωση εισοδημάτων και αύξηση ανεργίας) δεν βοήθησε καθόλου στον περιορισμό του χρέους, λόγω κυρίως της ύφεσης (-4,5%) και των νέων δανείων. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το έλλειμμα θα συνεχίσει να μειώνεται τα επόμενα χρόνια, ενώ το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται μέχρι να υπάρξουν σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα και να αναστραφεί η τάση συρρίκνωσης της ελληνικής οικονομίας. Οι προβλέψεις, όμως, δεν είναι ασφαλείς για τη χρονική στιγμή που θα συμβεί αυτό, γιατί εξαρτάται από την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.

Μέχρι την πολυπόθητη χρονική στιγμή της αναστροφής της σημερινής κατάστασης, η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται μεταξύ Σκύλλας (ύφεσης) και Χάρυβδης (ελλείμματος και χρέους ), με άγνωστη εξέλιξη στο μέτωπο της κοινωνικής δυσαρέσκειας και των πολιτικών συνεπειών της.

Περισσότερα

Η «βρώμικη» δεκαετία του ΄80

του Γιάννη Μαρίνου

Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

Συνεχίζω την προσπάθεια να αναδείξω πόσο δίκιο είχε ο υπουργός κ. Λοβέρδος, που όπως και ελάχιστοι άλλοι μη εθελοτυφλούντες ή βολεμένοι δεν αρνείται να δει ότι η τραγωδία που ζούμε σήμερα στην Ελλάδα είχε την αφετηρία της κυρίως στη δεκαετία του ΄80. Το ότι το κομματικό κράτος και συχνά η ιδιοτελής διαχείριση των δημοσίων πόρων ξεκίνησαν από συστάσεως του ελληνικού κράτους και συνεπώς και προ της πρώτης δεκαετίας της διακυβέρνησης ΠαΣοΚ δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Το ότι αναδείχθηκαν όμως ως αξίες και ως δήθεν κοινωνικές και δημοκρατικές κατακτήσεις ακριβώς όσα τις καταλύουν βρήκε τη μεθοδική επιβολή του τότε ακριβώς. Πέραν των όσων αναφέραμε την προηγούμενη Κυριακή, οι πύλες του Αδου άνοιξαν τότε στον τομέα της οικονομίας με πρόσχημα την κοινωνική δικαιοσύνη και την ενίσχυση των λαϊκών στρωμάτων. Τότε καταδικάστηκε η επιχειρηματικότητα και το κέρδος ως αντίθετα προς τα λαϊκά συμφέροντα και ως μέσο άγριας εκμετάλλευσης που πρέπει να εξοβελισθούν μέσα από κοινωνικές πιέσεις και τον έλεγχο της κάθε δραστηριότητας από κομματοκρατούμενα συνδικάτα. Ταυτόχρονα τότε συστηματοποιήθηκε η «βιομηχανία» κάθε είδους παροχών προς άγραν ψήφων, που γρήγορα άδειασε τα δημόσια και τα ασφαλιστικά ταμεία, κατασπαταλήθηκαν τα κοινοτικά κονδύλια, που τότε ακριβώς άρχισαν να εισρέουν από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, αποχαλινώθηκε ο δανεισμός από το κράτος και πήρε με καλπασμό την ανιούσα το δημόσιο χρέος, που έκτοτε διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα, για να εκτιναχθεί σήμερα σε ύψος που μας έφερε στην ανεπίσημη πτώχευση και στο μνημόνιο. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, μολονότι ο κύριος υπεύθυνος ως πρωθυπουργός, πολύ ευφυώς ως απλός σχολιαστής επεσήμανε ότι καταναλίσκουμε περισσότερα απ΄ όσα παράγουμε και προειδοποίησε (ποιον άραγε;) ότι αν το δημόσιο χρέος δεν αφανισθεί θα αφανίσει την Ελλάδα.

Τότε άρχισε και η συστηματική διόγκωση του δημόσιου τομέα με αθρόους διορισμούς, αναδείχθηκαν σε επιστήμη τα κάθε λογής επιδόματα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και η καταναλωτική καταβρόχθιση των δωρεάν κοινοτικών κονδυλίων για ανύπαρκτα αγροτικά προϊόντα και η αποδοχή της παρανομίας ως δημοκρατικής κατάκτησης. Τότε εξευτελίστηκε ο θεσμός της δικαστικής εξουσίας με αγνόηση των αποφάσεών της με τον κατάπτυστο ισχυρισμό ότι «ένας είναι ο θεσμός, ο κυρίαρχος λαός». Τα σημερινά φαινόμενα «δεν πληρώνω- δεν πληρώνω», τα αναρχικά φαινόμενα τύπου Εξαρχείων, Κερατέας και γενικά καταλήψεων, βιαιοπραγιών χωρίς κόστος για τους δράστες, στη δεκαετία του ΄80 εξασφάλισαν «δημοκρατική» νομιμοποίηση, με την εκβιαστική πίεση και της Αριστεράς. Σε μια τέτοια ατμόσφαιρα μεθοδεύθηκε η εγκατάλειψη της χώρας από τους ξένους επενδυτές με αναπόφευκτο επακόλουθο την αποβιομηχάνιση της χώρας, το κλείσιμο των περισσότερων ξένων βιομηχανικών μονάδων, τον πολλαπλασιασμό των προβληματικών επιχειρήσεων και την παράδοσή τους στους αδίστακτους συνδικαλιστές που τις καταλήστευσαν και τις οδήγησαν στη χρεοκοπία. Η αναγνώριση των ιδεολογικών εχθρών της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ως «λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων» έστρωσε το χαλί για την ανάδειξη σήμερα της ανυπακοής και ατιμωρησίας ως της ανετότερης οδού προς την κατάκτηση της εξουσίας από τον αριστερό ολοκληρωτισμό.

Περισσότερα

«Οι Γερμανοί με τη στάση τους αποσταθεροποιούν την Ελλάδα»

του Αντώνη Καρακούση


Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

Oλα τα στοιχεία και οι πληροφορίες βεβαιώνουν ότι η κατάσταση στη χώρα χειροτερεύει ημέρα με την ημέρα. Πολύ περισσότερο όταν διεθνώς η αμφισβήτηση για τις ελληνικές δυνατότητες χειρισμού της κρίσης χρέους θεριεύει και ασκεί πρωτοφανή πίεση στην εγχώρια πολιτική και οικονομία. Το κλίμα στις διεθνείς αγορές επιδεινώθηκε δραματικά το τελευταίο διάστημα· είναι σαν το θέμα της αναχρηματοδότησης του ελληνικού χρέους να έχει τεθεί σε παγκόσμια διαβούλευση. Η χώρα μας μονοπωλεί ξανά τα πρωτοσέλιδα όλου του κόσμου και όλοι έχουν να πουν έναν κακό λόγο για τις οικονομικές μας υποθέσεις. Εχει μάλιστα ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι σταδιακά άλλαξαν οι διαθέσεις και των Ευρωπαίων.
Μας αφήνουν ξεκρέμαστους

Το πέπλο προστατευτισμού, που είχε απλωθεί πάνω από την Ελλάδα και πήγαζε από την έστω «κρύα» αναγνώριση των ελληνικών προσπαθειών, φαίνεται να έχει πλέον αφαιρεθεί. Συνέβαλαν σε αυτό διάφορα ξεχωριστά γεγονότα, τα οποία είναι άξια παρατήρησης και αξιολόγησης. Σύμφωνα με ασφαλείς τραπεζικές πηγές, το προηγούμενο διάστημα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σταμάτησε να αγοράζει ελληνικά ομόλογα, τα άφησε στην κυριολεξία στην τύχη τους, στο έλεος των αγορών και εκείνων που έχουν αποφανθεί ότι μόνο μια γενναία αναδιάρθρωση μας σώζει. Και σχεδόν ταυτόχρονα άρχισε να εκδηλώνεται σε καθημερινή βάση αμφισβήτηση από τη Γερμανία.

Οσοι παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις βεβαιώνουν ότι δεν υπήρξε ημέρα τις προηγούμενες δύο εβδομάδες που να μη βγήκε γερμανός παράγοντας ή γερμανικό μέσο ενημέρωσης για να τοποθετηθεί υπέρ της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Περισσότερα

Ζητείται πολιτικό θάρρος

του Μπάμπη Παπαδημητρίου

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Η αναδιάταξη του δημόσιου χρέους αποτελεί λογική και απαραίτητη επιταγή. Ο Γιώργος Παπανδρέου οφείλει να τη συμπεριλάβει στις επιδιώξεις του. Και, ταυτοχρόνως, να ξεκαθαρίσει ότι η πτώχευση της χώρας δεν πρόκειται να έρθει ποτέ στο τραπέζι, όσο αυτός θα είναι πρόεδρος της κυβέρνησης.

Πλην αυτής, όλες οι άλλες επιλογές είναι ανοιχτές, νόμιμες και γόνιμες. Αρκεί ο πρωθυπουργός να δεχτεί τις καθυστερήσεις. Να αποκαλύψει όσα σκέφτονται οι κυβερνητικοί και συζητούν με κυβερνήσεις άλλων κρατών. Να συζητήσει όσα απασχολούν την αγορά. Οσα προκαλούν φόβο στους πολίτες και διώχνουν τις καταθέσεις από το τραπεζικό σύστημα. Κυρίως η υποψία ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου συζητά «μυστικά» σχέδιο άρνησης πληρωμών, δηλαδή πτώχευσης και χρεοκοπίας της χώρας.

Περισσότερα

Κολυμβήθρα του Σιλωάμ

του Γιάννη Πρετεντέρη

Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

Οταν το φθινόπωρο του 2009 άρχισε να γίνεται φανερό ότι η χώρα βαδίζει σε χρεοκοπία, ελάχιστοι ενδιαφέρθηκαν να βρουν πώς θα την αποφύγει. Η συντριπτική πλειονότητα έστρεψε το ενδιαφέρον της στο «ποιος φταίει». Τhe blame game... Το «παιχνίδι των ευθυνών» αποτελεί το αγαπημένο άθλημα των Ελλήνων- ελπίζω μετά το τάβλι...

Για πολλούς λόγους.

Είναι εύκολο να φωνάζεις «φέρτε πίσω τα κλεμμένα!» και «να πάνε όλοι φυλακή!». Είναι δύσκολο να καταλάβεις τι συνέβη πραγματικά και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά.

Είναι απλό να βγάζεις λόγους για τη διαφθορά ή τον καπιταλισμό. Είναι σύνθετο να αξιολογήσεις τη βιωσιμότητα του χρέους ή το μείγμα της οικονομικής πολιτικής.

Είναι αντιπαθητικό να ψάχνεις δύσκολες λύσεις. Είναι συμπαθητικό να βρίσκεις εύκολους φταίχτες ιδίως όταν αθωώνεις εκ προοιμίου τον εαυτό σου... Η πολιτική, βλέπετε, χρειάζεται γνώση. Στην καταγγελία και στη διαμαρτυρία αρκεί η φωνή. Και όπως είναι γνωστό, στη χώρα μας σπανίζουν οι γνώσεις. Αλλά περισσεύουν οι φωνές.

Κάπως έτσι, κανείς δεν ασχολήθηκε με το ζητούμενο. Με αποτέλεσμα να παραδοθεί η χώρα δεμένη χειροπόδαρα στην «τρόικα» όχι επειδή δεν υπήρχε άλλη λύση (αυτά είναι ανοησίες...) αλλά επειδή κανείς δεν κάθησε εγκαίρως να σχεδιάσει μιαν άλλη λύση. Το παιχνίδι των ευθυνών απέκτησε φυσικά και μια κομματική εκδοχή με προφανείς σκοπιμότητες.

Περισσότερα

Ένα πανούργο σχέδιο

του Γιώργου Παγουλάτου

Καθημερινή
30 Απριλίου 2011

Οι οπαδοί της αξέχαστης βρετανικής κωμικής σειράς Μπλακάντερ θα θυμούνται τον Μπόλντρικ, έναν περιορισμένης αντίληψης ανθρωπάκο, ο οποίος κάθε τόσο ανήγγελλε τις εμπνεύσεις του (που κυμαίνονταν από εξωφρενικές έως παραλυτικά βλακώδεις) με τη φράση: «έχω ένα πανούργο σχέδιο!». Αυτό που ξεχώριζε τον Μπόλντρικ δεν ήταν τόσο ότι έβλεπε πράγματα που οι άλλοι δεν έβλεπαν, όσο ότι αδυνατούσε να καταλάβει εκείνα που όλοι οι άλλοι μπορούσαν να αντιληφθούν.

Από το 2010 έως σήμερα έχουμε ακούσει πολλά πανούργα σχέδια. Πέρυσι κάποιες επαναστατικές δυνάμεις της αριστεράς μάς παρακινούσαν να κηρύξουμε μονομερή χρεοκοπία. Ετσι θα καταστρέφαμε μεν την εθνική μας οικονομία, θα τιμωρούσαμε όμως και τις ξένες τράπεζες που μας είχαν δανείσει. Ιδιοφυές! Η νεότερη εκλεπτυσμένη εκδοχή της πρότασης είναι να διαγράψουμε το «απεχθές χρέος», προσχωρώντας εθελουσίως σε κατηγορία λατινοαμερικάνικης μπανανίας, λες και το χρέος το δημιούργησε κάποια χούντα του Βιντέλα και όχι λαϊκιστικές κυβερνήσεις που εμείς εκλέγαμε για να ανέχονται τη φοροδιαφυγή, να μοιράζουν διορισμούς στο Δημόσιο και παχυλές συντάξεις σε πενηντάρηδες. Αλλα δαιμόνια σχέδια περιλαμβάνουν την πρόταση εξόδου από το ευρώ (ευγενής χορηγία του κ. Λαφαζάνη) -προοπτική που βεβαίως έχει κατατρομάξει τους κερδοσκόπους των διεθνών αγορών...

Το τελευταίο πανούργο σχέδιο που κυκλοφορεί είναι ότι η Ελλάδα θα λύσει το πρόβλημα με το να πείσει τους δανειστές να της χαρίσουν ένα μεγάλο μέρος του χρέους. Σε αντίθεση με τις προαναφερθείσες προτάσεις, που είναι εμφανώς καταστροφικές, η λύση αυτή είναι σχεδόν ιδεώδης. Είναι ασφαλώς προτιμότερο να μας χαρίσουν το χρέος από το να πρέπει να το αποπληρώσουμε όλο. Είναι επίσης προτιμότερο να είσαι νέος, υγιής και πλούσιος, παρά γέρος, άρρωστος και φτωχός, όπως σημείωνε και ο Πάσχος Μανδραβέλης.

Περισσότερα

Λαρς Φελντ, «Η φιλική αναδιάρθρωση είναι μονόδρομος»

Συνέντευξη στον Νίκο Χειλά

Το Βήμα
30 Απριλίου 2011

- Υποστηρίζετε από καιρό την άποψηότι η αναδιάρθρωση είναι αναπόφευκτη. Γιατί;

«Επειδή τα μέτρα σταθεροποίησης της οικονομίας είναι δύσκολο να επιβληθούν πολιτικά. Παρακολούθησα με θαυμασμό τις αντιδράσεις που προκάλεσαν στον πληθυσμό οι περικοπές του προηγούμενου χρόνουστον δημόσιο τομέα έφθασαν το 30% των μισθών και εισοδημάτων. Παρ΄ όλα αυτά οι απεργίες έμειναν σε χαμηλά επίπεδα. Ο κόσμος αποδέχθηκε προφανώς τα μέτρα...».

-... Οχι όμως χωρίς ημερομηνία λήξης. Η δυσφορία φουντώνει τώρα από μέρα σε μέρα.

«Το κρίσιμο ερώτημα είναι ακριβώς αν αυτή η αποδοχή μπορεί να συνεχιστεί για πέντε, έξι ή επτά χρόνια, ιδίως όταν δεν φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ. Οταν τα μέτρα σταθεροποίησης πνίγουν κάθε προοπτική ανάπτυξης. Αυτός ήταν και ο λόγος που τάχθηκα υπέρ της αναδιάρθρωσης, παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αντιδρά μανιωδώς εναντίον της, με τρόπο μάλιστα που προκαλεί πανικό. Για μένα η αναδιάρθρωση αποτελεί μονόδρομο- και για να αισθανθεί η Ελλάδα κάποια ανακούφιση, αλλά και για να συμβάλουν και οι πιστωτές στη λύση του ελληνικού προβλήματος».

Περισσότερα

Structural Reforms and Macroeconomic Performance in the Euro Area Countries: A Model-Based Assessment

by Sandra Gomes, Pascal Jacquinot, Matthias F. Mohr and Massimiliano Pisani


European Central Bank
Working Paper No. 1323
March 28, 2011

We quantitatively assess the macroeconomic effects of country-specific supply-side reforms in the euro area by simulating EAGLE, a multi-country dynamic general equilibrium model. We consider reforms in the labor and services markets of Germany (or, alternatively, Portugal) and the rest of the euro area. Our main results are as follows. First, there are benefits from implementing unilateral structural reforms. A reduction of markup by 15 percentage points in the German (Portuguese) labor and services market would induce an increase in the long-run German (Portuguese) output equal to 8.8 (7.8) percent. As reforms are implemented gradually over a period of five years, output would smoothly reach its new long-run level in seven years. Second, cross-country coordination of reforms would add extra benefits to each region in the euro area, by limiting the deterioration of relative prices and purchasing power that a country faces when implementing reforms unilaterally. This is true in particular for a small and open economy such as Portugal. Specifically, in the long run German output would increase by 9.2 percent, Portuguese output by 8.6 percent. Third, cross-country coordination would make the macroeconomic performance of the different regions belonging to the euro area more homogeneous, both in terms of price competitiveness and real activity. Overall, our results suggest that reforms implemented apart by each country in the euro area produce positive effects, cross-country coordination produces larger and more evenly distributed (positive) effects.

More

Η ελληνική κρίση στα διεθνή ΜΜΕ

του Γιώργου Τζογόπουλου

ΕΛΙΑΜΕΠ
WP16/2011
Απρίλιο 2011

Το κείμενο εργασίας επιχειρεί να σκιαγραφήσει τον τρόπο με τον οποίο δέκα εφημερίδες από την Αγγλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ και την Ιταλία [Financial Times, Wall Street Journal, Handelsblatt, Le Monde, Le Figaro, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Süddeutsche Zeitung, Il Corriere della Sera, La Stampa, Bild] αξιολόγησαν την ελληνική κρίση από τις αρχές Οκτωβρίου 2009 ως τα τέλη Δεκεμβρίου 2010. Τα βασικά συμπεράσματα στα οποία καταλήγει η μελέτη περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

- Με αφορμή την ελληνική κρίση χρέους, τα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης έθιξαν όχι μόνο τα οικονομικά προβλήματα της χώρας μας αλλά, προσπαθώντας να αναλύσουν τον ελληνικό τρόπο ζωής, σχολίασαν επιπρόσθετες παθογένειες του κοινωνικοπολιτικού συστήματος όπως η διαφθορά και η ατιμωρησία.

- Το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι υπαρκτό και αδιαμφισβήτητο. Παρόλα αυτά, όμως, κάποιες φορές οι ξένοι δημοσιογράφοι οδηγήθηκαν σε υπεραπλουστεύσεις υπερβολές, κακεντρεχή σχόλια και παραγωγή στερεοτύπων, αγγίζοντας συλλήβδην την ελληνική κοινωνία. Αντιθέτως, - με ελάχιστες εξαιρέσεις - αγνόησαν επιτεύγματα όπως η πορεία της ελληνικής ναυτιλίας.

- Μετά την υπογραφή του Μνημονίου το Μάιο του 2010 ο διεθνής Τύπος περιορίζει σταδιακά το ενδιαφέρον του για τις εξελίξεις στην Ελλάδα και η κάλυψη παρουσιάζει σε ορισμένες περιπτώσεις σημάδια βελτίωσης. Αν και αρχικά επιβραβεύονται εν μέρει οι προσπάθειες δημοσιονομικής προσαρμογής, το Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2010 ασκείται ξανά κριτική λόγω των καθυστερήσεων που παρατηρούνται στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και την πάταξη της φοροδιαφυγής.

- Συνήθως, η κάλυψη ενός θέματος διεθνούς ειδησεογραφίας απασχολεί μόνον τους ξένους ανταποκριτές ή τους δημοσιoγράφους που ασχολούνται με το εξωτερικό δελτίο. Στην περίπτωση της ελληνικής κρίσης, όμως, ο κανόνας αυτός παύει να ισχύει καθώς πολλοί δημοσιογράφοι ή αρθρογράφοι επιχειρούν να σχολιάσουν την ελληνική πραγματικότητα, χωρίς να έχουν άμεση επαφή με αυτή.

- Παρατηρείται χάσμα ως προς τον τρόπο που η ελληνική πολιτική ελίτ αξιολογεί το έργο των ξένων δημοσιογράφων και τον τρόπο που οι δημοσιογράφοι αυτοί αντιλαμβάνονται τη λειτουργία της ελληνικής κυβέρνησης και του υπουργείου οικονομικών. Η ελληνική επικοινωνιακή πολιτική – παρά τη μεγάλη προσπάθεια προβολής των θέσεων της χώρας στο εξωτερικό και την αναβάθμιση συγκεκριμένων ιστοσελίδων – στερείται όπως φαίνεται του απαραίτητου συντονισμού και οργάνωσης και βασίζεται σε μεμονωμένες προσπάθειες.

Διάβασε το κείμενο εργασίας

Λαγκάρντ: η Ελλάδα θα τα καταφέρει

Τα Νέα
29 Απριλίου 2011

«Ψήφο εμπιστοσύνης» στην Ελλάδα έδωσε σήμερα η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών Κριστίν Λαγκάρντ.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους δήλωσε ότι οι προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να βάλει σε τάξη το χρέος της χώρας βρίσκονται σε καλό δρόμο.

«Είμαι αισιόδοξη ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να εφαρμόσει το πρόγραμμα που θέτει τις βάσεις για την αποκατάστασή της» δήλωσε χαρακτηριστικά η Λαγκάρντ.

Περισσότερα

Συνεχίζει να «πουλάει» στη Γερμανία η ελληνική αναδιάρθρωση

Καθημερινή
29 Απριλίου 2011

Ο Γερμανικός τύπος, συνεχίζοντας τα δημοσιεύματα για το ελληνικό χρέος και την αναδιάρθρωσή του, αναφέρθηκε χθες στα επίπεδα ρεκόρ των ελληνικών ομολόγων και τις επιπτώσεις όχι της «ενδεχόμενης αναδιάρθρωσης», αλλά της «καθυστέρησής» της.

Η Frankfurter Allgemeine Zeitung στο σχόλιο της με τίτλο «Ο ελληνικός λογαριασμός», υποστηρίζει πως εάν δρομολογηθεί όντως αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, τότε ο Γερμανός φορολογούμενος θα πληρώσει ένα μεγάλο μέρος του λογαριασμού.


Περισσότερα

Πριν ο κόµπος φθάσει στο χτένι

του Γιάννη Βούλγαρη

Τα Νέα
29 Απριλίου 2011

Οι αντιπροσωπευτικές φιλελεύθερες δηµοκρατίες είναι τα καλύτερα πολιτικά συστήµατα από όσα διαθέτουµε, παρουσιάζουν όµως ένα σοβαρό πρόβληµα. Πάσχουν από µυωπία. Η όρασή τους περιορίζεται στον στενό ορίζοντα των επόµενων εκλογών ή, ακόµα βραχύτερων, κοµµατικών ή προσωπικών σκοπιµοτήτων. Συµβαίνει σε όλες τις δηµοκρατικές χώρες, αλλά σε εµάς παραείναι.

Συµβαίνει επίσης ανεξαρτήτως συγκυριών, σε στιγµές όµως εθνικής κρίσης, το πρόβληµα µπορεί να αποβεί µοιραίο ή να έχει µοιραία αποτελέσµατα.

Είµαστε αρκετά κοντά σε ένα τέτοιο ενδεχόµενο. Εχουµε συνείδηση ότι οι δραµατοποιήσεις, σκόπιµες ή αυθόρµητες, συνηθίζονται στις περιόδους που τα πράγµατα στενεύουν εξαιρετικά. Ολο και περισσότερο, όµως, η οικονοµικοκοινωνική κρίση υπάρχει κίνδυνος να εξελιχθεί σε ανοιχτή πολιτική κρίση µε αποτέλεσµα να χαθεί ο έλεγχος της κατάστασης. Σε περιόδους που τα πράγµατα στενεύουν, συνηθίζεται επίσης η καταφυγή σε «µαγικές λύσεις» γιατί αυτές µας παρηγορούν ότι µπορούµε να αποφύγουµε τις δύσκολες επιλογές. Επειδή καταναλώσαµε ουκ ολίγες «µαγικές λύσεις» τον τελευταίο χρόνο, είναι ίσως χρήσιµη µια απλή αναδροµή σε αυτές. Αρχικά λανσαρίστηκε ως καλύτερη επιλογή η µονοµερής και ανεξέλεγκτη χρεοκοπία κατά τα πρότυπα της Λατινικής Αµερικής. Σε αυτήν προέτρεπαν κυρίως ιδιοτελή αγγλοσαξονικά κέντρα και τα αντιδυτικά ανακλαστικά της εγχώριας Αριστεράς.

Αντί να κοιτάµε, λοιπόν, πώς θα αποφύγουµε τη χρεοκοπία µελετώντας κατά προτίµηση οικεία παραδείγµατα ευρωπαϊκών χωρών που µπόρεσαν σε στιγµές κρίσης να ανασυνταχθούν, γίναµε ειδικοί της Αργεντινής, του Ισηµερινού και της Ουρουγουάης. Κατόπιν, περιλάβαµε τον µεγάλο Κέινς και φαντασιωθήκαµε µια «κεϊνσιανή ενίσχυση της ζήτησης» ως απάντηση στην ύφεση. Σαν να είχαµε ξεχάσει ότι χρόνια τώρα το ∆ηµόσιο Ταµείο «ενίσχυε τη ζήτηση» αφειδώς και αλόγιστα µε διαρκή ελλείµµατα που τα τελευταία χρόνια έφτασαν το 15% του ΑΕΠ, χωρίς όλα αυτά τα χρήµατα να προάγουν επαρκώς την ανταγωνιστικότητα της οικονοµίας. Συζητάµε τώρα, πολύ και άτσαλα, την «αναδιάρθρωση» αποδίδοντάς της επίσης σωτήριες ιδιότητες παρότι πολλοί ειδήµονες υποστηρίζουν ότι και αν πετύχει θα προσφέρει βεβαίως µια ορισµένη ανακούφιση, αλλά δεν θα αλλάξει αισθητά την εξάρτηση από τους ευρωπαϊκούς µηχανισµούς διάσωσης και θα κάνει πιο επιτακτική την ατζέντα των αναγκαίων µεταρρυθµίσεων.

Περισσότερα

Οι Βρυξέλλες λένε «όχι στο κούρεμα»

Το Βήμα
29 Απριλίου 2011

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την ευρωζώνη: Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Ένα φάντασμα που καθημερινώς εμφανίζεται στα πρωτοσέλιδα του ευρωπαϊκού Τύπου και το οποίο αψηφώντας τα «ξόρκια» των ιθυνόντων των Βρυξελλών σπέρνει τον τρόμο στις αγορές.

Ένα φάντασμα που δικαιώνει τον Ρούσβελτ ο οποίος λίγο μετά το κραχ του 1930 δήλωνε ότι αυτό που κυρίως φοβάται είναι ο...φόβος.

Οσο ατρόμητος πάντως και αν είναι κανείς, δύσκολα μπορεί να αγνοήσει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα η οποία καθημερινώς βεβαιώνει ότι το ξέσπασμα της κρίσης του ελληνικού χρέους αναμένεται από στιγμή σε στιγμή.

Πριν από μερικές μέρες, επί παραδείγματι, η πολύ σοβαρή ελβετική εφημερίδα Le Temps της Γενεύης φιλοξένησε ένα άρθρο του οικονομολόγου Ζαν Πιερ Μπεγκελέν ο οποίος διέβλεπε ότι η Ελλάδα μάλλον θα ανακοινώσει στάση πληρωμών έναντι των ξένων επενδυτών και στη συνέχεια, αποχωρώντας από το ευρώ, θα οδηγήσει την ΕΕ σε διάλυση.

Ενας άλλος γνωστός οικονομολόγος, ο Ζορζ Ουγκέ, το «μπλόγκ» του οποίου φιλοξενεί η γαλλική εφημερίδα Le Monde, άφηνε να εννοηθεί στις 21 Απριλίου πως την Κυριακή του Πάσχα θα συνεδρίαζαν εκτάκτως οι υπουργοί οικονομίας της ευρωζώνης οι οποίοι θα ανακοίνωναν ότι «κατόπιν αιτήματος της Ελλάδας συμφωνήθηκε η διαδικασία αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους».

Περισσότερα

German Bonds Jump as U.S. Growth Slows; Greek Note Yields Fall From Record

Bloomberg
April 21, 2011

German 10-year bonds rose as a report showed the U.S. economy grew at a slower pace than forecast in the first quarter, stoking demand for the safest assets.

Greek two-year note yields fell from a record after a report showed the nation’s lenders’ reliance on European Central Bank funding declined in February. Portugal’s two-year note yield rose to a euro-era record of 12.05 percent as the nation said it plans to sell up to 1 billion euros ($1.5 billion) of three-month bills next week. U.S. gross domestic product grew at a 1.8 percent annual rate from January through March after a 3.1 percent pace in the final quarter of 2010. Economists projected 2 percent growth.

More

Greek PM calls for all-out push on reform

Financial Times
April 28, 2011

Greece’s prime minister has urged his fractious cabinet to work harder at fiscal and structural reform amid continuing debate over whet­her the country should re­structure its sovereign debt.

George Papandreou said on Thursday: “We have to devote all our strength to implementing reforms in the coming months, whatever the obstacles.”

Mr Papandreou was speaking at an unscheduled cabinet meeting called after the European Union’s statistical office published figures this week showing that Greece’s budget deficit for 2010 was higher than expected at 10.5 per cent of gross domestic product.

Yields on Greek bonds soared to new euro-era highs on fears the government was losing the battle to bring its public finances under control, making a debt restructuring more likely.

Mr Papandreou’s plea followed weeks of cabinet infighting over new austerity measures, intended to put this year’s budget back on track after a poor first quarter, and over the launch of an ambitious €50bn ($74bn, £44.5bn) privatisation programme.

More

Λάθη και εγκλήματα

του Παύλου Τσίμα

Τα Νέα
29 Απριλίου 2011

Καθ' οδόν προς τη Δαµασκό, ξαφνικά γύρω τους άστραψε φως στον ουρανό... Κάπως έτσι, όπως ο Ιησούς στον Σαούλ, απεκαλύφθη και στη νέα ηγεσία της Ν.Δ. η αλήθεια για την απογραφή του 2004. Πως ήταν λάθος. «Εγκληµατικό λάθος».

Καταλαβαίνει κανείς εύκολα την πολιτική και επικοινωνιακή ανάγκη που υπαγόρευσε το θαύµα. Αλλά αφού άνοιξε η συζήτηση, ας το συζητήσουµε: Γιατί ήταν λάθος η απογραφή;

Νοµίζω πως το πρώτο πρόβληµα µε την απογραφή είναι πως, στην πραγµατικότητα, δεν έγινε ποτέ!

Αν γινόταν απογραφή, θα είχαν ανοίξει τα σκοτεινά σεντούκια µε τα κρυφά ελλείµµατα και τα χρέη των δήµων, των ΔΕΚΟ, των ασφαλιστικών ταµείων και των νοσοκοµείων – όπου κρυβόταν ένα τρελό πάρτι µαύρου χρήµατος, το οποίο συνεχίστηκε, επαυξηµένο και βελτιωµένο, επί «νέας διακυβερνήσεως». Θα είχε δοθεί µια απάντηση στο ερώτηµα γιατί η αποτελεσµατικότητα της δηµόσιας δαπάνης στην Ελλάδα είναι µόλις 63% (σύµφωνα µε µελέτη του 2006), γιατί δηλαδή χάνονται σε µια µαύρη τρύπα 37 στα 100 ευρώ που δαπανά το Ελληνικό Δηµόσιο. Θα είχε, επίσης, δοθεί µια απάντηση στο ερώτηµα γιατί ενώ η Ελλάδα ξοδεύει σε δαπάνες κοινωνικής προστασίας όσα και η Γαλλία (21% του ΑΕΠ), οι δαπάνες αυτές έχουν πέντε φορές µικρότερη αποτελεσµατικότητα στη µείωση της φτώχειας από ό,τι στη Γαλλία. Αν γινόταν απογραφή, εν ολίγοις, θα είχαν έρθει στο φως τα σκουπίδια κάτω από το χαλί του πελατειακού κράτους. Και θα είχαµε κάποια ελπίδα να διορθωθεί κάτι στην ανορθολογική, άδικη και σπάταλη δοµή του, που παράγει ελλείµµατα και σωρεύει χρέη.

Αλλά απογραφή δεν έγινε. Εγινε µια πολιτικάντικη χειραγώγηση στοιχείων, ένα φτηνό παιχνίδι µε τον χρόνο χρέωσης των αµυντικών δαπανών, που συκοφάντησε τη χώρα στα µάτια των εταίρων της, χωρίς να αποδώσει κανένα όφελος. Κι αυτό είναι το δεύτερο πρόβληµα µε την απογραφή. Οτι δεν χρησίµευσε ούτε καν ως πρόσχηµα για να ακυρωθούν οι προεκλογικές υποσχέσεις και να εφαρµοστεί µια συνετή δηµοσιονοµική διαχείριση. Αντίθετα: έγινε ο πρόλογος για τον µεγαλύτερο δηµοσιονοµικό εκτροχιασµό στην Ιστορία.

Περισσότερα

Greeks Say Economic Situation Has Worsened, Poll Indicates

Bloomberg
April 28, 2011

Most Greeks say their personal economic situation has got “much” worse in the past year and are unhappy with the government’s handling of the country’s economic crisis, an opinion poll found.

Eighty percent of those questioned said their economic situation had worsened in the past year, while 2 percent said it had improved, according a VPRC poll of 1,005 people published in Epikaira magazine. Fifty-three percent said their situation was much worse, with 27 percent saying it was slightly worse, according to the poll conducted between April 19 and April 21.

More

As the Euro Surges, Another Risk for Greece

Wall Street Journal
April 28, 2011

Greece has plenty to worry about: hard-hitting austerity measures designed to get the nation's finances back on track, a shrinking economy, and the real risk that it can't pay its debts.

Whether it needs to add a strong euro to that list is less clear.

The currency, used by 17 countries including Greece, is flying high, reaching a 16-month high of $1.4882 on Thursday, as investors flee the greenback in the expectation that U.S. interest rates will remain super-low for a long time, while others, including those of the euro area, push higher. Most impressively, the euro has risen nearly 14% against the dollar this year, despite the financial problems of Greece, Ireland and Portugal, all of which have had to accept international bailouts.

The shift in the euro is bad news for the euro zone's exporters because it makes their goods abruptly more expensive abroad. If the current rumble in the dollar becomes an unnervingly rapid rout—a possibility that troubles many analysts and investors—this could slam all of the euro's members. It would be a particular threat to the bloc's most financially stressed members because they would find it even harder to use exports to expand their economies and crawl out from under their mountains ofdebt.

"If the slide in the dollar spins out of control, it could be dangerous," said Kit Juckes, head of currencies research at French bank Société Générale in London. "If the euro rises to $1.50 or $1.60, that's bad for Greece. It could cause the euro zone genuine economic pain."

More

Ντερούζ: Καταστροφική μια αναδιάρθρωση

Ναυτεμπορική
28 Απριλίου 2011

Κατηγορηματικά αντίθετος με το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους εμφανίστηκε ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Κομισιόν στο κλιμάκιο της τρόικας (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ) Σερβάς Ντερούζ.

Σε συνέντευξή του στη βελγική ολλανδόφωνη εφημερίδα Ντε Ταϊντ επισημαίνει πως μια αναδιάρθρωση θα είχε «καταστροφικές» συνέπειες, χωρίς παράλληλα να μειώσει την πίεση που υφίσταται η Ελλάδα.

Όπως εξηγεί στη συνέντευξη με τίτλο «η ελληνική εξυγίανση είναι επώδυνη, αλλά εφικτή», η συμφωνία με την Ελλάδα προβλέπει ότι η χώρα θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της, της τάξης του 5,5% του ΑΕΠ, από το 2014 έως το 2020. Το 2009, υπήρχε πρωτογενές έλλειμμα περίπου 10%, με αποτέλεσμα να υπάρχει ένα κενό 16 μονάδων. Ως εκ τούτου ακόμη και στην περίπτωση που η Ελλάδα αναδιάρθρωνε κατά το ήμισυ το χρέος της, θα εξακολουθούσε να χρειάζεται πλεόνασμα περίπου 3% και στην ουσία, λοιπόν, «δεν θα άλλαζαν και πολλά».

Περισσότερα

Euro-Zone Data Pressure ECB

Wall Street Journal
April 28, 2011

Euro-zone retail sales grew in April at a solid but slightly weaker rate than the previous month, but a pickup in wholesale inflation to a 33-month high showed price pressures continue to build in the single currency area, a survey by Markit showed Thursday.

The survey, which came a day before the release of official inflation data for April, is likely to fuel expectations the European Central Bank will tighten monetary policy further, even though it may make life harder for smaller debt-laden euro-zone member states.

Markit's euro-zone retail purchasing managers index eased to 52.2 in April from 53.5 in March, but remained above the long-term series average of 49.1. A reading above the neutral 50 level indicates growth compared with the previous month, while a reading below indicates a contraction.

More

Οι Χάντρες

του Αριστείδη Χατζή

The Books' Journal
Μάιος 2011

Στην εξαιρετική ταινία του Αλέκου Σακελάριου, Η Κυρά μας η Μαμμή, ένας συνταξιούχος γιατρός εγκαταλείπει την Αθήνα και μετακομίζει σε ένα μικρό επαρχιακό χωριό όπου σχεδιάζει να ανοίξει ιατρείο για να μπορέσει να συμπληρώσει το πενιχρό εισόδημά του. Στο χωριό δεν υπάρχει άλλος γιατρός αλλά κυριαρχεί η «κυρά-Μαμή». Η κυρά-Μαμή εκμεταλλευόμενη την αμάθεια, την πρόληψη και τη δεισιδαιμονία κάνει χρυσές δουλειές με τα ξεματιάσματα και τα μαντζούνια της. Όμως η επιρροή της κυρά-Μαμής δεν περιορίζεται στους αγράμματους απλοϊκούς χωρικούς αλλά απλώνεται και σε όλους τους προύχοντες του χωριού. Σε μια καταπληκτική σεκάνς της ταινίας ο ορθολογιστής γιατρός καθώς γνωρίζει σε μια εκδήλωση τις αρχές του τόπου, εντοπίζει σε όλους τα σημάδια της πρόληψης: όλοι τους φοράνε γαλάζιες χάντρες μέσα στα ρούχα. Στο τέλος μιας χαρακτηριστικής σκηνής χώνει το χέρι του μέσα στο πουκάμισο ενός από αυτούς ξέροντας εκ των προτέρων τι θα βρει μέσα.

Έχουν περάσει πάνω από 50 χρόνια από τότε που γυρίστηκε η ταινία και το χειρότερο δεν είναι ότι υπάρχουν ακόμα άτομα που πιστεύουν στο μάτι, στον καφέ, στα χαρτιά, στα ζώδια, και σε εκσυγχρονισμένες μπούρδες της νέας εποχής όπως η θετική και η αρνητική ενέργεια. Όλα αυτά, όσο θλιβερά κι αν είναι, δεν είναι δυστυχώς τα χειρότερα. Οι χάντρες που θα ανακαλύψει κάποιος, όχι κάτω από μπλούζες και πουκάμισα, αλλά κάτω ακόμα κι από ένα επίστρωμα μόρφωσης, καλλιέργειας και «άποψης» είναι τόσες πολλές και διαφορετικές, που πλέον δεν μπορούμε να κάνουμε ότι δεν τις βλέπουμε, γιατί δεν μπορούν πλέον να κρυφτούν αλλά και γιατί δεν φαίνεται να ντρέπονται αυτοί που τις φορούν.

Οι πιο πολυφορεμένες χάντρες είναι οι θεωρίες συνωμοσίας. Όσο πιο βλακώδεις είναι, τόσο πιο περήφανα ανεμίζουν πάνω από τα ρούχα όσων τις φορούν.

Περισσότερα

Τι αποθρασύνει τον κ. Φωτόπουλο;

του Μπάμπη Παπαδημητρίου

Καθημερινή
28 Απριλίου 2011

Πρέπει το κράτος να πωλήσει κάτι από τη ΔΕΗ; Πριν από ένα χρόνο θα μπορούσε κανείς να υποδείξει άλλους τρόπους για τον εκσυγχρονισμό της επιχείρησης και την προσέλκυση κρίσιμων επενδύσεων στην ενέργεια. Τώρα όμως είναι σίγουρο πως το κομματικό κράτος δεν είναι ικανός διαχειριστής της περιουσίας μας.

«Εδώ το κράτος είναι ανίκανο να εισπράξει τους φόρους, που είναι μια από τις τέσσερις βασικές του λειτουργίες, κι εσύ περιμένεις να τα βγάλει πέρα με ένα τόσο περίπλοκο καθήκον;» έλεγε φίλος. Σωστό. Η πολλαπλασιαζόμενη αποτυχία στους κάθε φορά και λιγότερο αισιόδοξους στόχους του προϋπολογισμού δείχνει γιατί το κράτος πρέπει να απομακρυνθεί, το ταχύτερο, από τα καθήκοντα του διαχειριστή περιουσίας.

Μπορεί, όμως, να πωληθούν μετοχές μειοψηφίας της ΔΕΗ, δηλαδή χωρίς κανέναν έλεγχο πάνω στο μάνατζμεντ; Μπορεί να μεταβιβαστεί κάποιο από τα τμήματα του μεγαθήριου που μονοπωλεί τον ενεργειακό τομέα, όπως ένα μέρος της διανομής ή κάποιο από τα εργοστάσια; Σημειώστε ότι η Ελλάδα έχει την «τύχη» να εισέρχεται καθυστερημένη στον «στίβο» των απελευθερούμενων αγορών ενέργειας. Αυτό που άλλα κράτη έχουν ήδη κάνει, εμείς μπορούμε να το αξιοποιήσουμε για να βγάλουμε τη χώρα από την κρίση.

Περισσότερα

ECB Concerned Over Bank of Greece Autonomy, Kathimerini Reports

Bloomberg
April 28, 2011

The European Central Bank said Greece’s pension law could infringe the independence of the country’s central bank, Kathimerini reported, citing an ECB opinion.

A pension law passed last year could give political appointees to the Bank of Greece’s governing council influence in fixing staff pensions, which would compromise the bank’s financial independence, Kathimerini cited the ECB as saying.

More

Οι κίνδυνοι της αναδιάρθρωσης

του Αλέξη Παπαχελά

Καθημερινή
28 Απριλίου 2011

Η αναδιάρθρωση μπορεί να αποτελέσει μια «λύτρωση» για την Ελλάδα, αλλά όχι όπως πάει να συμβεί τώρα. Αναδιάρθρωση με ένα γενναίο «κούρεμα» έχει νόημα αν, (α) έχεις πραγματικά προσπαθήσει με πόνο και κόπο να βάλεις τάξη στα του οίκου σου και (β) έχεις περιορίσει το έλλειμμα σε σημείο που να μη σε νοιάζει αν δεν μπορείς να βγεις στις αγορές να δανειστείς για 1-2 χρόνια. Τώρα είναι προφανές πως ούτε το ένα ούτε και το άλλο συμβαίνουν. Το έλλειμμα κόλλησε πεισματικά στο 10,5 και η κυβέρνηση έχει αποκοιμηθεί στο τιμόνι εδώ και κάτι μήνες. Δεν έρχεται, λοιπόν, η αναδιάρθρωση ως επιβράβευση μιας σοβαρής προσπάθειας, αλλά ως προϊόν βαθιάς απελπισίας.

Οι Γερμανοί ξεκίνησαν τη συζήτηση περί αναδιάρθρωσης μόλις πήραν χαμπάρι ότι η Ελλάδα θα χρειασθεί και άλλα χρήματα το 2012. Οι εκπρόσωποί της έχουν δώσει το μήνυμα με κάθε δυνατό τρόπο πως «κάτι τέτοιο αποκλείεται». Οι αγορές δεν πιστεύουν ότι η σημερινή κυβέρνηση -ή οιαδήποτε άλλη εκ του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος- μπορεί να φέρει εις πέρας το τιτάνιο έργο που απαιτούν οι συνθήκες. Οπότε καταλήγουν στο συμπέρασμα πως πρέπει να μας πιέσουν για μια αναδιάρθρωση με τη μορφή της επιμήκυνσης, η οποία κρύβει εντέχνως στις λεπτομέρειές της και ένα σαφές «κούρεμα». Μετά θα περιμένουν μήπως και... ξυπνήσει η κυβέρνηση και ξαναπάρει μπρος το μεταρρυθμιστικό «μηχάνημα». Αν δεν συμβεί αυτό, το επόμενο βήμα θα είναι άλλη μια αναδιάρθρωση, αυτή τη φορά με γενναίο και φανερό «κούρεμα».

Περισσότερα

Greece: a restructuring looks inevitable

Financial Times
April 27, 2011

Summer is approaching, and thoughts turn naturally to Greece. The islands! The sunshine! The default! The debate about whether Athens needs to restructure its debt – and when – is gaining in volume. And so it should. Investors are not convinced that the country is solvent or that its debt is sustainable. This should worry the European Union and the International Monetary Fund, Greece’s lenders of last resort.

Greece could have a debt to gross domestic product ratio of 170 per cent by 2013, when the EU-IMF bail-out expires, from about 135 per cent now, according to Capital Economics. The ratio keeps climbing largely because the GDP denominator keeps shrinking: the central bank estimates that the economy will shrink 3 per cent this year, after a 4.5 per cent drop in 2010. That is pushing up the cost of debt-servicing. Deutsche Bank reckons that, even if it could keep borrowing at EU-IMF rates, Greece’s annual interest cost would reach 9 per cent of GDP, compared to an average of 3.4 per cent for eurozone countries over the past 30 years. Interest would gobble up 27 per cent of core tax revenues every year, compared to a eurozone average of 9.5 per cent.

More

Παρουσίαση του άρθρου στο Βήμα

Απαγορεύονται οι προβλέψεις;

του Τάκη Μίχα

Protagon.gr
28 Απριλίου 2011

Περιλαμβάνει η ελευθερία του λόγου το δικαίωμα να κάνεις λανθασμένες προβλέψεις και να εκφράζεις την άποψη σου για τις μελλοντικές εξελίξεις; Ναι, αν είσαι χαρτορίχτρα, αστρολόγος, μαρξιστής, πολιτικός, παπάς ή πολιτικός συντάκτης. Όχι, αν τυχαίνει να είσαι τραπεζικό στέλεχος. Αυτό είναι το συμπέρασμα που θα πρέπει να εξάγει κανείς από την υστερική αντίδραση των ελληνικών αρχών στο περίφημο email περί αναδιάρθρωσης.

Όπως είναι γνωστό πρόσφατα ένας τραπεζικό στέλεχος έστειλε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα στους πελάτες της τράπεζας στους οποίους επεσήμαινε το γεγονός ότι τον τελευταίο καιρό έχει αυξηθεί η φημολογία για επικείμενη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και ότι αυτή μπορούσε να γίνει και το περασμένο σαββατοκύριακο. Η αντίδραση από τις ελληνικές αρχές, μιας χώρας της ΟΝΕ που μάλιστα αποζητά ξένες επενδύσεις δεν είχε να ζηλέψει τίποτα από την Ζιμπάμπουε του Μουγκάμπε: Εισαγγελείς, περιπολικά, σειρήνες συνομωσιολογια κτλ.

Ερώτημα: Απαγορεύονται οι λανθασμένες προβλέψεις στην Ελλάδα; Αν ναι τότε πρώτα απ' όλα θα πρέπει να συλληφθούν αμέσως όλοι οι χιλιαστές με τις γνωστές απόψεις τους για το τέλος του κόσμου. Η επόμενη ομάδα που θα πρέπει να συλληφθεί πάραυτα είναι οι μαρξιστές που τα τελευταία 200 χρόνια δεν έχουν πάψει να επαναλαμβάνουν την πρόβλεψη για την επικείμενη κατάρρευση του καπιταλιστικού συστήματος και την έλευση της αταξικής κοινωνίας(μπορείτε να φαντασθείτε πόσα χρήματα θα είχε χάσει κάποιος αν όλα αυτά τα χρόνια βάσιζε την επενδυτική του στρατηγική στις προβλέψεις των μαρξιστών;) Και φυσικά η επόμενη ομάδα που θα πρέπει να περάσει από τα κρατητήρια είναι οι ιερωμένοι με τις τακτικότατες προβλέψεις από τον άμβωνα για την έλευση της «Βασιλείας των Ουρανών».

Περισσότερα

The Real Reason Germany Wants Greece to Restructure Its Debt

Business Insider
April 27, 2011

Figures released April 27 by the EU statistics agency showed that Portugal and Greece both overshot their budget deficit targets in 2010.

These figures coincide with rumors that Greece will have to restructure its debt, which Germany favors, arguing that restructuring now will not be as costly as restructuring later.

Though this argument is probably true, Germany is more concerned with the politics than the economics of the Greek debt issue, as the sovereign debt crisis is fueling the spread of euroskeptic populism across Europe.

EU statistics agency Eurostat revealed in figures released April 27 that Greece and Portugal overshot their budget deficit targets in 2010. According to the agency, Athens’ budget deficit for 2010 was adjusted upward from 9.6 percent of gross domestic product (GDP) to 10.5 percent, while Lisbon’s was revised from 7.3 percent to 9.1 percent of GDP. The revision does not necessarily come as a surprise; both Greece and Portugal have considerable sovereign fiscal deficits they are attempting to address with severe austerity measures. As these measures are implemented, however, GDP declines, causing a rise in the deficit as a proportion of overall GDP. The revisions also mean that meeting the 2011 targets will be difficult, especially as both Greece and Portugal are expected to have a decline in GDP this year.

The release of these figures tracks the ongoing concern in Europe that Greece will have to restructure its debt — essentially default on some part of its commitments to investors in their current form — this year. Rumors about restructuring began to swirl earlier in April when German Finance Minister Wolfgang Schaeuble was quoted as saying Greece may indeed need to restructure its debt, then Citibank released a negative report, widely read by the investor community, on the same theme. Various German government officials have continued to bring up the idea, with the latest being Lars Feld, one of Chancellor Angela Merkel’s economic advisers.

The German argument in favor of restructuring is that it will be cheaper to restructure “sooner than later,” as Feld said in a Bloomberg TV interview April 26. Athens’ eurozone partners have already awarded it new conditions for its debt to the European Union and International Monetary Fund (IMF), with a lengthened repayment schedule and more favorable interest rate. The 110 billon euro (about $160 billion) loan, however, will by the end of 2012 account for about a third of total Greek debt, which was about 340 billion euros at the end of 2010. The rest of Greek debt is held by Greek banks and funds (about 80 billion euros), the European Central Bank (about 50 billion euros), and private banks and institutions. According to the latest data from the German Bundesbank, Germany holds just under 17 billion euros of Greek sovereign debt, the largest direct exposure by a eurozone country other than Greece.

More

To απεχθές χρέος και άλλα λόγια ν΄ αγαπιόμαστε

του Λεωνίδα Καστανά

Ανανεωτική
27 Απριλίου 2011

Είναι τουλάχιστον αστεία η προσπάθεια αριστερών και δεξιών να εμφανίσουν με κάθε τρόπο το ελληνικό δημόσιο χρέος ως παράνομο και απεχθές. Πέρα από το γεγονός ότι ποτέ στα διεθνή δικαστήρια δεν έχει χρησιμοποιηθεί αυτός ο όρος, δηλαδή το «odious debt», δεν μπορεί κανείς σοβαρός άνθρωπος να ισχυριστεί ότι το ελληνικό χρέος που ανέλαβαν νόμιμες και ισχυρές ελληνικές κυβερνήσεις, εν καιρώ ειρήνης, είναι παράνομο. Ποιο διεθνές δικαστήριο και ποιος μηχανισμός που ελέγχει τη Διεθνή Έννομη τάξη θα δεχτεί ότι οι παρανομίες, οι μίζες, οι σπατάλες, ο εκμαυλισμός του πλήθους και ότι άλλο διέπραξαν οι ελληνικές κυβερνήσεις υπό την ανοχή ή και την προτροπή των ψηφοφόρων τους είναι αιτίες για να μην πληρώσουμε όσους έχουν αγοράσει ελληνικό χρέος.

Να βρούμε τους ενόχους, να τους δικάσουμε, να δημεύσουμε τις περιουσίες τους, να τους βάλλουμε φυλακή, αλλά τι χρωστάνε οι σιδηροδρομικοί της Γαλλίας ή οι δάσκαλοι της Ολλανδίας που κατέχουν ελληνικά ομόλογα, να φάνε τόσο σκληρό δάγκωμα; Να διαπραγματευτούμε τα επιτόκια και τους χρόνους αποπληρωμής, να κουρέψουμε μέρος των χρεών κατόπιν συμφωνίας με τους δανειστές μας, να κάνουμε τη λεγόμενη αναδιάρθρωση, αλλά να μην κάνουμε και ότι δεν ξέραμε. Και η δικαιολογία που προβάλλεται ότι οι δανειστές είναι στυγνοί κερδοσκόποι, είναι τελείως άκυρη. Λες και υπάρχουν δανειστές που δεν προσβλέπουν στο κέρδος, λες και δεν ξέραμε ποιοι αγόραζαν τα ομολόγα. Για να μην αναφερθώ καθόλου στο τι θα συμβεί την επόμενη της στάσης πληρωμών.

Προφανώς όλοι αυτοί οι «φίλοι» του λαού που ισχυρίζονται αυτά, κάνουν ότι έχουν ξεχάσει τις όλες οι μεταπολιτευτικές ελληνικές κυβερνήσεις είναι λαοπρόβλητες. Σχεδόν όλες, μονοκομματικές, ισχυρότατες, εκλεγμένες με νόμιμες εκλογές και καθαρές πλειοψηφίες υλοποιούσαν ακριβώς το φανερό ή ανομολόγητο πρόγραμμά τους, που περιορίζονταν σε ένα βασικό αίτημα  στόχο, που ήταν και αίτημα ενός ολόκληρου έθνους.

Να δανειστούν και μετά να μοιράσουν το χρήμα προς ικανοποίηση των ψηφοφόρων τους.

Περισσότερα

Edito 344

του Φώτη Γεωργελέ

Athens Voice
April 27, 2011

Την προηγούμενη εβδομάδα μάθαμε ότι, μέσα στην τελευταία δεκαετία, το συνδικάτο μιας ΔΕΚΟ εισέπραξε από την επιχείρηση περίπου 32 εκατομμύρια. Έπαιρνε κάποιες 100δες χιλιάδες το χρόνο, ποσό που από το 2005 δεκαπλασιάστηκε, έγινε δηλαδή σχεδόν κανονική διανομή κερδών. Πες μου τώρα, πρόχειρα, δέκα επιχειρήσεις που έχουν 32 εκατομμύρια κέρδη μετά φόρων. Ναι, δεν είναι εύκολο, είμαστε μικρή χώρα. Μάθαμε επίσης ότι στη ΓΓΑ λειτουργούν 97 επιτροπές, 50 οργανωτικές επιτροπές και 146 σχολές προπονητών. Ότι υπάρχουν επιτροπές για διοργανώσεις που δεν έγιναν ή που έγιναν αλλά συνεχίζουν να λειτουργούν μετά τη λήξη τους. Με εργαζόμενους που συμμετέχουν και σε 5 αμειβόμενες επιτροπές, με αποδοχές τριπλάσιες από τους μισθούς τους. Αυτές οι καμιά 250αριά επιτροπές, αν συνυπολογίσουμε και του ΟΠΑΠ, στοιχίζουν μερικά εκατομμύρια σε κόστος, πόσο ακριβώς δεν ξέρουμε γιατί πολλές αρνούνται να δώσουν στοιχεία. Μόνο μια επιτροπή Ελλήνων ολυμπιονικών, ή κάπως έτσι, το διάστημα 2005-09 είχε κόστος 3,5 εκατομμύρια.

Μάθαμε ακόμα για εκπροσώπους σωματείων διορισμένους στα Δ. Συμβούλια ασφαλιστικών ταμείων, που παίρνουν 65.000 οδοιπορικά για να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις τους. Δηλαδή πέρα από το μισθό τους, πέρα από τα επιδόματα, πέρα από τα έξτρα, υπερωρίες, εκτός έδρας, πέρα από την αμοιβή για τη συμμετοχή στα Δ.Σ., παίρνουν και 65.000 οδοιπορικά. Δηλαδή εργαζόμενοι έχουν αποδοχές μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ το χρόνο, ο καθένας, όσα μια μεσαία επιχείρηση δηλαδή, που αν έχει κέρδη ετήσια όσα τα οδοιπορικά ενός, θεωρείται μια αξιοπρεπής, υγιέστατη εταιρεία. Και δημιουργεί και καμιά 50αριά θέσεις εργασίας. Το λέω για την περίπτωση που αναρωτιέστε γιατί δεν υπάρχουν επιχειρήσεις στην Ελλάδα, γιατί η ανεργία των νέων κοντεύει 40%.

Περισσότερα

And There Goes Greece Again

by Joe Weisenthal

Business Insider
April 27, 2011

Yesterday's horrorshow continues.

Yield on 2-year Greek debt is now close to 25%.

The most stark way to visualize what's happened is to look at a 1-year chart on this, because we're just about to come on the 1-year anniversary of the bailout. Look at how yields collapsed when that was first announced, look how low they stayed, and look how low the previous peak seems in compared to this one.

Definitely a depressing austerity fail.

More

Greek Yield Surge a ‘No Confidence’ Vote, SocGen’s Juckes Says

Bloomberg
April 27, 2011

Record Greek debt yields indicate there’s no private investor demand for the bonds of the first European nation to tap European Union and International Monetary Fund aid, according to Societe Generale’s Kit Juckes.

“If the government had to come in and borrow money for two, three, four or five years off savers, it would really struggle to do so at this stage,” said Juckes, head of currency research at Societe Generale in London in a radio interview on “Bloomberg Surveillance” with Tom Keene. “The solution for this is more support within Europe -- so another bailout package -- so they don’t have to borrow money off the market, or a change that makes the fear of restructuring go away. The market is saying it has no confidence.”

Greek two-year yields surged almost two percentage points to as high as 25.95 percent, rising above 25 percent for the first time ever. Ten-year yields soared as much as 1.01 percentage points to 16.34 percent, reaching euro-era highs for a ninth consecutive day.

More

Greece and Portugal debts worse than expected

Guardian
April 27, 2011

Greece and Portugal are deeper in debt than previously estimated, according to official figures that show attempts to contain their financial woes have so far failed.

The statistics agency Eurostat said Greece's deficit hit 10.5% of economic output in 2010, well above the 9.6% the European commission expected last autumn. Portugal, which is negotiating a bailout similar to those for Greece and Ireland, saw its debts reach 9.1%, far ahead of the 7.3% the commission used as a benchmark until only a few months ago.

The rise in the annual debt levels are a blow to efforts in Brussels to ease growing fears among investors that Greece will be overwhelmed by its financial situation and default on hits debt.

The country had to be saved from bankruptcy with €110bn (£98bn) in rescue loans last May, but continues to struggle to raise revenue as its economy shrinks.

Most economists consider a Greek default a foregone conclusion, with either some debt forgiveness or a radically longer timetable of repayments. They argue only about the timing.

More

Greek debt yields soar on deficit fear

Financial Times
April 26, 2011

Greek bond yields soared more than 1 percentage point to fresh euro-era highs as Athens failed to meet deficit targets and an adviser to German chancellor Angela Merkel warned the country would have to restructure its debts.

Greek two-year bond yields, which move inversely to bond prices, jumped 133 basis points to 24.34 per cent after it was revealed that the country’s budget deficit for 2010 was 10.5 per cent. Greek two-year yields have jumped about 10 percentage points in the past month.

The deficit was above the government’s February estimate of 9.4 per cent, although below the 2009 shortfall of 15.4 per cent of gross domestic product, the EU’s statistics office in Luxembourg said.

The cost of borrowing for Ireland and Portugal also rose to euro-era highs because of rising concerns that all three peripheral eurozone economies will be forced to restructure their debts. Irish two-year bond yields rose 75bp to 12.09 per cent and Portuguese yields jumped 21bp to 11.46 per cent.

More

Είδες η (ΓΕΝΟΠ) ΔΕΗ;

του Ανδρέα Παππά

Athens Voice
27 Απριλίου 2011

Ένα διαφημιστικό σποτ της δεκαετίας του 1970, με τον Γκιωνάκη αν δεν κάνω λάθος, έλεγε «είδες η ΔΕΗ;». Δεν θυμάμαι ποιο ακριβώς επίτευγμά της διαφήμιζε η τότε διοίκηση της ΔΕΗ. Πάντως, όποιο και αν ήταν αυτό θα ήταν ασφαλώς απόρροια του «αμιγώς δημόσιου χαρακτήρα» της και μάλιστα για λόγους «εθνικού συμφέροντος». Εμένα, πάλι, όταν ακούω «εθνικό συμφέρον», φαγοπότι μού μυρίζει… Είτε πρόκειται για όπλα, είτε για ηλεκτρικό ρεύμα ή νερό.

Από τότε πολύ νερό κύλησε κάτω από τις γέφυρες της Αθήνας και πολύ ρεύμα καταναλώθηκε. Η ΔΕΗ παρέμεινε όλα αυτά τα χρόνια «δημόσια», προς μεγάλη χαρά των πολιτικών, οι οποίοι διόριζαν (και) εκεί κατά κύματα και κατά πώς τους βόλευε, αλλά βέβαια και των συνδικαλιστών της, οι οποίοι είχαν βρει το μήνα που τρέφει (ενίοτε και κυριολεκτικά, με βάση όσα αποκαλύφθηκαν πρόσφατα) τους έντεκα (και βάλε, και βάλε…).

Όχι ότι δεν το ξέραμε όλα αυτά τα χρόνια πως γίνεται εκεί ένα ιδιότυπο πάρτι. Απλώς, να, συνέβη και με τη ΔΕΗ ό,τι περίπου και με τις άλλες ΔΕΚΟ. Λόγω της ειδικής συγκυρίας, με μισή καρδιά θα έλεγα, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να δημοσιοποιήσει στοιχεία όπως το κόστος της μισθοδοσίας ή τα προνόμια που απολάμβαναν οι συνδικαλιστές. Έτσι κάπως μάθαμε για τις 53.000(!) μέσες ετήσιες απολαβές στον ΟΣΕ και για τις 78.000(!!) στον ΗΣΑΠ, για τα ταξίδια των Γενοπατζήδων με χρηματοδότηση κάτω από το τραπέζι.

Γνωρίζουμε πια πολύ καλά ποιοι ήταν και ποιοι είναι αυτοί που κόπτονταν/αι για το «δημόσιο χαρακτήρα» (ελάτε, τώρα...) και τη «στρατηγική σημασία» της ΔΕΗ, της ΕΥΔΑΠ κ.λπ. Είναι οι ίδιοι που κόπτονταν για την «εθνική ανάγκη» να «διατηρηθεί πάση θυσία», ως κρατικός και αποκλειστικός αερομεταφορέας, η Ολυμπιακή, η οποία είχε φτάσει να στοιχίζει στον κρατικό προϋπολογισμό 1.000.000 ευρώ την ημέρα! Με άλλα λόγια, δική τους η διατήρηση, δική μας (των φορολογουμένων) η θυσία.

Περισσότερα